De lange tenen van Jorien van den Herik

data-height="138" data-width="120" data-align="clear" data-caption="" src="http://www.vi.nl/upload/7845ceed-4aac-40ba-9db8-87aa9d186560_image4157829168725665510.jpg" /> De via de Feyenoord-krant verspreide demagogie van Gerard Cox gaat er bij de supporters in als Gods woord in een ouderling. De Rotterdamse cabaretier heeft het voor eigen parochie preken en het goedkoop scoren tot kunst verheven. Als een kloon van Pim Fortuyn verlaagt hij zich voortdurend tot een volksmenner die tegen Ajax, Amsterdamse journalisten en Studio Sport blijft aanschoppen. Hij realiseert zich niet dat hij met zijn stemmingmakerij haat kweekt en agressie aanwakkert. De afkeer van alles wat met Amsterdam te maken heeft neemt intussen verontrustende vormen aan binnen de Feyenoord-aanhang. Mijn Amsterdamse collega?s Jack van Gelder, Frits Barend, Henk Spaan en Wim Kieft reizen met enige schroom naar De Kuip, omdat ze vaak vijandig worden benaderd door het publiek.

Zelf woon ik in Feyenoord-land. Ik heb een vrouw uit Rotterdam-Zuid, een stamcafé in Kralingen, topscorer Cor van der Gijp was mijn jeugdidool, en ik heb nog met Bert van Marwijk en John Metgod gevoetbald. Ik kan uitstekend opschieten met voorzitter Jorien van den Herik en Feyenoord-manager Jan D. Swart is een vriend van me. Ik gun Feyenoord al het succes van de wereld, maar ook ik vind de sfeer tijdens wedstrijden vaak dreigend en agressief. Als supporter van de tegenpartij is het heel onverstandig je club aan te moedigen. Juichen bij een eventueel doelpunt raad ik zelfs af, want dan vraag je om problemen. Zodra je openlijk toegeeft dat je voor Ajax bent, word je in Rotterdam vogelvrij verklaard en dat weiger ik te aanvaarden. In dat kader begrijp ik niet dat Jan D. Swart, als eigenaar van de Feyenoord-krant, niet wat kieskeuriger is met het aantrekken van columnisten. Gerard Cox probeert voortdurend de indruk te wekken dat een goede Feyenoord-supporter een bloedhekel moet hebben aan iedere Amsterdammer en een Ajax-fan moet haten. Ik zou niet graag journalistiek verantwoordelijk zijn voor een dergelijke boodschap.

Zelfs de door mij zo gerespecteerde Jorien van den Herik grijpt niet in, maar gooit olie op het vuur. Jorienus Adrianus van den Herik, geboren op 11 november 1943 te Sliedrecht, is een telg uit een baggeraarsfamilie. Zijn ouders waren Nederlands Hervormd en als vijftienjarige jongen was Jorien al voorzitter van de Christelijke Jonge Mannen Vereniging in Zwijndrecht. Als voetballer speelde hij een onbeduidende rol bij Pelikaan en Fluks en zijn militaire diensttijd bracht hij door met de legendarische Blue Diamonds. Vervolgens trad hij als vertegenwoordiger in dienst van het dakbedekkingsbedrijf Asbitondak van het toenmalige Sparta-bestuurslid Lou Mast. Daar leerde hij zijn huidige zakenpartner Co Onsman kennen, ooit een lichtvoetige rechterspits van Sparta en DFC. Hoewel beide heren afspraken nooit iets naar buiten te brengen over hun zakelijke beslommeringen, is het een publiek geheim dat ze het destijds niet eens waren met het beleid van Lou Mast en daarom voor zichzelf begonnen met het dakbedekkingsbedrijf Swindak BV. Mast verdiende een vermogen door zijn met asfaltoplossing geïmpregneerd schuimrubber. Van den Herik en Onsman namen de rechten meteen over voor Swindak BV toen het patent afliep. Sindsdien worden de heren niet meer uitgenodigd voor verjaardagen bij de familie Mast.

In de jaren zeventig ging Van den Herik zakendoen in Saudi-Arabië. Daar ontmoette hij Feyenoord-voorzitter Gerard Kerkum, die namens Ogem de bouw van een stadswijk coördineerde. Swindak BV verzorgde de dakbedekking. Op voorspraak van Kerkum werd Van den Herik in de jaren tachtig voorzitter van de sponsorgroep Vrienden van Feyenoord. Een paar jaar later was hij al lid van de Beheerstichting en leende hij Feyenoord 2,5 miljoen gulden om de komst van Lars Elstrup en Antal Roth te financieren. Hij was nog even president-commissaris van Stadion Feyenoord, totdat shirtsponsor HCS hem vroeg penningmeester te worden. Van den Herik schrok zich wild van de financiële situatie van de club. Volgens hem was Feyenoord in 1991 technisch failliet met een begrotingstekort van 5,5 miljoen gulden. Vanaf dat moment geldt Van den Herik als de redder van Feyenoord. Hij stak eigen geld in de club en runt de organisatie als een democraat met dictatoriale trekjes.

Jorien van den Herik is een geweldige voorzitter voor Feyenoord, een man met een originele visie en een heerlijke eigen mening. Interviews en televisie-optredens van hem zijn uitermate boeiend. Hij heeft over alles en iedereen een mening. Ronduit teleurstellend is het dat hij over een bijzonder kwetsbaar ego blijkt te beschikken zodra iemand een mening over hém ventileert. Zo trad hij onlangs terug als commissaris van de Eredivisie NV, waarin hij Feyenoord, PSV, Vitesse en Ajax vertegenwoordigde. Hij wil niet langer de belangen van Ajax behartigen, omdat voorzitter Michael van Praag bij AT5 zei dat zijn Feyenoord-collega op een goedkope wijze populair wilde worden bij de supporters door zo?n ophef te maken over de schwalbe van Nikos Machlas. De Ajax-voorzitter miszegde niets, maar Van den Herik reageerde furieus en de Feyenoord-krant rakelde de Ajax-haat nog wat op. En dat terwijl Leonardo, Pierre van Hooijdonk en Jon Dahl Tomasson zich regelmatig laten verleiden tot een schwalbe. Paul Bosvelt smeerde PSV-collega Mark van Bommel vorige week nog een gele kaart aan, om vervolgens met een grijns van leedvermaak het spel te hervatten. In het programma Voetbal Totaal zag ik zelfs een jeugdspeler van Feyenoord een punt redden tegen PSV door middel van een schwalbe. Van den Herik heeft slechts last van selectieve verontwaardiging.

In de Feyenoord-krant laat hij ook weten nooit meer bij Studio Sport te zullen verschijnen, omdat hij zich misbruikt voelt. Tegen Jack van Gelder ventileerde hij zijn mening over de stukgelopen contractverlenging van Tomasson en een dag later gaf een andere Studio Sport-verslaggever daar commentaar op in de reguliere uitzending. Van den Herik moet zich eens realiseren dat hij een storm in een glas water opkrikt tot een heus incident, wat voor een klein deel van zijn achterban opnieuw een reden is zich agressief te gedragen. Als hij in de spiegel kijkt moet hij toch tot de conclusie komen dat iemand die overal een mening over heeft zelf ook eelt op zijn ziel moet hebben. Van den Herik blijft in mijn ogen een voortreffelijk voorzitter, maar hij en zijn huisorgaan zouden wat meer respect moeten hebben voor Ajax. Hij negeert zijn voorbeeldfunctie en blijkt de impact van zijn eigen woorden niet op waarde te kunnen taxeren.

Johan Derksen