Aanwezigheid Mandela als bijgeloof voor Zuid-Afrika
Voor VI volgt Chris Tempelman het toernooi om de Afrika Cup. Vandaag aandacht voor Zuid-Afrika, organisator en winnaar van 1996 en nu opnieuw gastland. Zal Nelson Mandela zijn landgenoten weer komen steunen? De Afrika Cup is terug in Zuid-Afrika. Voor even dan, omdat het gastland optreedt als organisator van het titeltoernooi. Het is niet de verwachting dat Bafana Bafana de trofee in de wacht sleept, want het Zuidafrikaanse elftal behoort zeker niet tot de favorieten. Zeventien jaar na de enige Afrika Cup-winst ooit zijn de herinneringen aan de succesploeg van 1996 nog altijd levend.
Ook toen was Zuid-Afrika gastheer. Destijds als vervanger van Kenia. Dit jaar vervangt Zuid-Afrika Libië. Via groepszeges op Kameroen (3-0) en Angola (1-0) en een 0-1 nederlaag in de poule tegen Egypte overleefde het thuisland de groep. In de kwartfinale versloeg Zuid-Afrika Algerije met 2-1, in de halve finale kreeg Ghana met 3-0 klop en in de eindstrijd was Zuid-Afrika met 2-0 te sterk voor Tunesië. Een ware zegetocht werd bekroond met een hoofdprijs.
Gedragen door het dolenthousiaste publiek werkte Bafana Bafana een ijzersterk toernooi af. De eerste aanwezigheid op een groot toernooi sinds het opheffen van de boycot vanwege de apartsheidspolitiek in 1992 werd een groot succes.Tachtigduizend toeschouwers zagen een grotendeels uit donkere spelers bestaande ploeg zegevieren waarna een in het kleurrijke nationale shirt gehulde Nelson Mandela de beker overhandigde. Een massaal volksfeest was het gevolg. Kreten als verbroedering, de weg naar erkenning en vrijheid werden door de leiders van het land gebezigd. Bondscoach Clive Barker bedankte het publiek en meldde en passant dat hij nooit meer een uitwedstrijd wilde spelen.
Zuid-Afrika figureerde in 1998 en 2002 nog op het WK, maar daarna werd het stil.
Sinds 2002 presteert Zuid-Afrika niet meer op het Afrikaanse landenkampioenschap. Na drie eliminaties in de eerste ronde volgden zelfs twee absenties op het eindtoernooi. Op het WK van 2010 werd duidelijk dat het Zuidafrikaanse voetbal in een diep dal is beland.
Geen aansprekende resultaten, geen topspelers, nauwelijks toekomstperspectief. Zuid-Afrika heeft slechts hoop. Hoop dat het tij zal keren. Hoop dat de eventuele aanwezigheid van Nelson Mandela zal inspireren tot grootse daden. Bijgelovige Zuidafrikanen zijn van mening dat ze met Mandela op de tribune niet verliezen. De 94-jarige apartheidsstrijder brengt geluk.
Op het WK van 2010 was Mandela er ook bij tijdens de openingswedstrijd van Zuid-Afrika tegen Mexico (1-1). In een rolstoel werd hij het veld opgereden. Hij keek de wedstrijd overigens niet af vanwege zijn broze gezondheidstoestand.
Mandela is nu net hersteld van een zware longontsteking. Voor zijn gezondheid kan hij beter thuis blijven. Om het bijgeloof in stand te houden ook. Want ook met Mandela op de tribune dreigt er voor Zuid-Afrika een bijrol.
Alle gebruikte foto's op VI.nl zijn afkomstig van VI Images.