Afzien en doorbijten in Oekraïne: 'Alles komt in ander perspectief te staan'

21.30,

27 dec. 2022

Raymond Atteveld beleefde als trainer al vaker roerige tijden, zeker in Israël, maar dit seizoen is extreem. De 56-jarige Amsterdammer fungeert als assistent van landgenoot Patrick van Leeuwen bij Zorya Luhansk, in Oekraïne.

Afzien en doorbijten in Oekraïne: 'Alles komt in ander perspectief te staan'

Afgelopen zomer tekenden de trainers hun contract, in de overtuiging dat ze amper in oorlogsgebied zouden hoeven werken. Er bestonden plannen om het Oekraïense competitievoetbal in het buitenland te hervatten. Polen en Turkije werden als opties genoemd. 'Maar uiteindelijk ging politiek meespelen, de wens om de bevolking een stimulans te geven, voetbal als uitlaatklep ook', vertelt Atteveld deze week in het kerstnummer van VI en op VI PRO. 'Dan krab je je wel even achter de oren. Ik heb met een gezin te maken, dat zei: ben je helemaal begodverdomd, je gaat daar niet heen, het is oorlog. Mijn vrouw vond het gevaarlijk. Had ze gelijk in.'

Toch ging de ex-prof, ook omdat hij zijn woord had gegeven aan Van Leeuwen. Kiev werd zijn thuisbasis. 'Afghanistan, Irak, de oorlog was toch altijd ver van je bed. Nu tweehonderd meter van mijn huis! Je hoort en ziet de raketten vliegen. Er zijn momenten dat ik het gebouw heb voelen trillen. Die ervaring had ik eerder ook al eens in Almaty, maar dat betrof een aardbeving. Ik denk nu wel na waar ik mijn kopje koffie drink. Bij het raam, of toch maar daar waar de muren de beste bescherming in geval van instorting bieden.'

Atteveld is onder de indruk van de bevolking. 'De Oekraïners zijn ontzettend sterk en flexibel. Er is die drang: jullie nemen mijn leven niet af. Onze spelers willen ook altijd door, luchtalarm of niet. In individuele gesprekken komt soms een andere kant naar buiten. Dan hoor je de verhalen en zit je zelf ook bijna in tranen. Je kunt niks voor ze doen. Alleen maar steunen en de ruimte geven. Heb je twee dagen nodig om je gezin in veiligheid te brengen? Wegwezen, we zien wel wanneer je terugkomt.' Zelf bereikte Atteveld één keer een breekpunt. Op de weg terug na een uitwedstrijd, terwijl buiten de raketten vlogen, stapte hij uit de spelersbus. Hij vluchtte een hotel in en verschanste zich twee dagen in een schuilkelder. Daarna pakte hij alsnog de trein terug naar Kiev.

Ondanks alle ontberingen noemt hij zijn huidige baan ook een verrijking. 'Dit is een verdieping van mijn coaching, vooral op mentaal vlak. Alles komt in ander perspectief te staan. Ik heb mijn vervelende ervaringen gehad bij Roda JC, bij ADO Den Haag. Maar dit is wel even iets anders. Ik moest weg uit Nederland, van mij als trainer was een mythe gecreëerd. Dat was een verschrikkelijk moeilijke tijd, maar daarna heb ik een omslag gemaakt. Niemand pakt mij mijn leven en mijn plezier nog af. Die instelling werd mijn kracht en die is in Oekraïne overeind gebleven. Hoe moeilijk de omstandigheden ook zijn: ik dol met spelers en stafleden, vrolijk ze op, omhels ze. Animal, noemen ze me gekscherend. Het is positief bedoeld. Ze vinden me sterk, krachtig, full of life. Zo wil ik in het leven staan. Huilen heeft geen zin.'

Lees hier het hele interview met Van Leeuwen en Atteveld.