AZ kent zwakke plekken Ajax na EL-afstraffing
VI.nl blikt elk weekend vooruit op een aansprekende wedstrijd in de Eredivisie. Voor de vijfentwintigste speelronde is dat Ajax - AZ van zondagmiddag (14.30 uur).
Europese nasleep
Uitgerekend de enige twee Nederlandse ploegen die na de winterstop nog actief zijn in Europa staan zondag in De Arena tegenover elkaar. Zowel het AZ van trainer Dick Advocaat als landskampioen Ajax is nog op drie fronten actief. Al lijkt dat niet lang meer te gaan duren, want hoe wisselend was het resultaat in het eerste duel van de zestiende finale van de Europa League.
Ajax werd afgeschminkt door Red Bull Salzburg en leed in eigen huis een ontluisterende 3-0 nederlaag, waardoor het Europese seizoen er al voor de return in Oostenrijk op lijkt te zitten. AZ werkte een paar uur eerder een duel af waar menig brillenglas van sprong, maar verliet Tsjechië wel met een 1-0 zege op Slovan Liberec.
Voor Ajax had het midweekse optreden behalve de pijnlijke nederlaag nog een schaduwkant. Lasse Schöne, de man in vorm van de laatste weken, raakte in de warming-up geblesseerd en moet waarschijnlijk zeker twee weken toekijken met schade aan zijn enkelbanden. Ook basisspelers Nicolai Boilesen en Thulani Serero kunnen zondag niet in actie komen door blessureleed, waardoor trainer Frank de Boer een puzzel heeft te maken. Ook AZ mist een van de steunpilaren. Nemanja Gudelj moet vanwege een schorsing verstek laten gaan in Amsterdam.
Afschuw
Behalve de Europese verrichtingen werpt ook het onderlinge KNVB-bekerduel van 27 maart, de halve finale in Alkmaar, zijn schaduw vooruit. Tot afschuw van Advocaat hoeft Ajax vanwege de nucleaire top verplaatste duels in het weekend voorafgaand aan die halve eindstrijd niet in actie te komen tegen RKC Waalwijk. AZ, dat zijn wedstrijd wel zag blijven staan, moet daarentegen opdraven tegen PEC Zwolle, waardoor de voorbereidingstijd van Ajax een stuk ruimer is. Advocaat dreigde al tegen PEC met een B-elftal op de proppen te komen.
Beide ploegen zullen zondag houvast zoeken bij de nodige fraaie statistieken. Zo kreeg Ajax in thuisduels dit seizoen in de Eredivisie pas vier tegengoals en is de ploeg al sinds 1980 zonder thuisnederlaag in de competitie tegen AZ (23 duels). Waar Ajax inmiddels al twaalf competitiewedstrijden op rij achtereen ongeslagen is, doet AZ het juist goed tegen ploegen uit de top. Niet alleen wonnen de Alkmaarders het thuisduel met Ajax al met 3-2, ook op bezoek bij Feyenoord (2-2), tegen PSV (1-0 verlies en 2-1 zege) en tegen Vitesse (0-2 zege en 1-1 gelijkspel) kwam AZ meestal prima voor de dag. Alleen tegen FC Twente pakte AZ nog geen punten (0-1).
Klaassen versus Ortiz
Op het middenveld zullen zondag twee complete spelers elkaar regelmatig gaan treffen. De door bondscoach Louis van Gaal in de voorselectie van Oranje opgenomen Davy Klaassen toont dit seizoen over het nodige voetbalgogme te beschikken. Juist dat is ook het sterke punt van Celso Ortiz, de controleur van AZ.
Ortiz is niet alleen het verbindingspunt tussen de Alkmaarse verdediging en aanval. Hij straalt ook rust en zelfvertrouwen uit naar zijn ploeggenoten, die bij nood de bal altijd bij de Paraguayaan kunnen inleveren. Bovendien onderschept Ortiz talloze ballen en heeft hij een neusje voor het inschatten van waar de tweede bal gaat vallen. Tegenvaller is voor hem wel het ontbreken van zijn vaste kompaan Gudelj, die vervangen zal worden door Markus Henriksen. Viktor Elm completeert daarbij het Alkmaarse middenrif.
Klaassen is een middenvelder die veel vaker dan Ortiz voor de goal van de tegenstander opduikt. De jonge middenvelder weet doorgaans feilloos de ruimte achter een in de bal komende spits te benutten. Toch heeft ook Klaassen, net als Ajax, meer moeite de laatste weken zijn stempel te drukken. Hoewel hij met acht goals nog steeds clubtopscorer van Ajax is (samen met Kolbeinn Sigthórsson), trof hij na de winterstop pas één keer doel. En dat terwijl hij voor de winterslaap van de Eredivisie nog grote indruk maakte met onder meer een serie van vier duels waarin hij zes keer het net vond.
Donderdag werd wel duidelijk dat de klasse van Klaassen op de helft van de tegenstander ligt. Met een feilloze eerste balaanname en een minutieus oog voor de vrije ruimte verschaft hij zich vaak de kans om direct gevaarlijk te worden, terwijl die kwaliteiten op eigen helft niet direct tot doelgevaar leiden. Het lijkt daarom de vraag hoe AZ de diepgang van Klaassen wil beteugelen?
Druk vooruit of niet?
De vraag rond vroegtijdig drukzetten is interessant, kijkend naar de midweekse speelwijze van Red Bull Salzburg in De Arena. De Oostenrijkers bluften Ajax af met wapens die de Amsterdammers normaliter zelf oppakken: zo snel mogelijk druk zetten en paniek zaaien bij de defensie van Ajax. Duidelijk werd wel dat de Amsterdamse verdedigers niet gewend zijn onder een dergelijke druk op te bouwen, hetgeen leidde tot de nodige fouten, slechte keuzes en tegengoals.
Advocaat liet vrijdag zijn te kiezen strijdwijze nog in het midden. 'Ajax is een vervelende ploeg om tegen te spelen vanwege hun positiespel van achteruit. Ze zijn daarmee een van de weinige ploegen in Europa die dat beheersen. Ajax vroeg vastzetten net als Red Bull deed? Ik zal erover nadenken.' Het antwoord lijkt hiermee gegeven.
Niet alleen zegt Advocaat hier tussen de regels door Red Bull hoger aan te slaan dan zijn eigen ploeg, ook vereist een dergelijke tactiek trainingsuren, automatismen, afstemming en kracht (drie dagen na een midweeks optreden). Het constant afjagen van de tegenstander is een strijdwijze waarbij een elftal uit elkaar valt zodra er één iemand verzaakt. Bovendien heeft Ajax met juist dat beetje extra ruimte wél de kwaliteiten om gebruik te maken van de ruimtes tussen de linies, waar dat in Europa een te moeilijke opgave bleek.
Bovendien is het de vraag of Advocaat beschikt over een defensie (Reijnen, Gouweleeuw, Wuytens, Viergever) die graag met ruimte in de rug speelt. Ruimte waarvan een diepgaande man als Klaassen zou kunnen profiteren. Aannemelijker lijkt dus dat AZ bij vlagen druk vooruit zal zetten, maar de Ajax-verdediging niet continu het vuur na aan de schenen zal leggen rond het Amsterdamse zestienmetergebied.
Ondertussen was de conclusie van Frank de Boer donderdag opvallend. Hij meende dat Ajax tegen Red Bull vaker de lange bal had moeten spelen om vervolgens op de tweede bal gokken, iets dat de Amsterdammers zelden doen. Toch is de kans miniem dat De Boer in de Eredivisie ploegen met een dergelijke agressieve strijdwijze tegenover zich zal krijgen. PSV en Feyenoord deden het gedurende delen van wedstrijden, maar verloren in De Arena met 1-0 en 3-1 (beker). 'Ik zie het als een incident, dus we moeten ons zeker niet in de put praten', was daarom de conclusie van De Boer. Mogelijk kan AZ aantonen dat er van een incident geen sprake was.
Om mee te kunnen praten, moet je ingelogd zijn met je VI-account.
Login