'Cocu maakte klassieke fout van een Nederlandse trainer in het buitenland'

Phillip Cocu vertelde een paar dagen na zijn aanstelling bij Fenerbahçe dat hij een man was van de praktijk. Hij had niet al te veel duels teruggekeken van zijn nieuwe werkgever en zei erbij dat hij dat ook niet ging doen. Alle spelers zouden bij hem weer op nul beginnen, legde hij uit. Cocu wilde iedereen de kans geven te wennen aan zijn voetbalvisie.

Een speelstijl van bovenaf opleggen en als het ware door de strot van de spelers duwen. Het is de klassieke fout van de Nederlandse trainer in het buitenland. Frank de Boer wilde Crystal Palace in de Ajax-stijl laten voetballen. Wat dat ook precies moge zijn. Bij Inter ging het niet anders. In het geval van Peter Bosz bij Borussia Dortmund was er ook sprake van eenrichtingsverkeer tussen trainer en voetballers. Cocu trapte in Turkije in een soortgelijke valkuil. Hij vroeg hetzelfde van de spelers van Fenerbahçe als hij eerder had gevraagd van zijn pupillen bij PSV.

Als trainer kun je een idee of overtuiging hebben, maar wanneer een spelersgroep dat idee niet oppikt, ligt dat toch echt aan de trainer en niet aan betreffende selectie. Voetbal is maatwerk. Op de Italiaanse trainerscursus wordt aspirant-coaches die spiegel voortdurend voorgehouden. Zij krijgen dan een club in crisis toegewezen en moeten de andere cursisten vertellen hoe zij de situatie gaan omkeren. Elke club vraagt om een andere aanpak.

Carlo Ancelotti hield als beginnend oefenmeester ook halsstarrig vast aan een bepaald systeem, totdat hij bij Juventus Zinedine Zidane onder zijn hoede kreeg en inzag dat de trainer een speler moet dienen en niet andersom. Toen Antonio Conte als coach van Chelsea een slechte start kende, lag hij nachtenlang wakker over de manier van spelen. Het lag aan hem en hij moest iets veranderen. Hij vond de oplossing in een driemansverdediging en opkomende backs.

Op de Nederlandse trainerscursus gaan de modules over de omgang met de media, over fysieke periodisering en het managen van groepsprocessen. Over de inhoud, het spel zelf, wordt nagenoeg met geen woord gerept. Alsof voetbal maar op één manier kan worden gespeeld. Een totale misvatting natuurlijk. Daar zijn Bosz, De Boer en Cocu recent allemaal achter gekomen. Als trainer ben je afhankelijk van de spelers die je tot je beschikking hebt. Ronald Koeman geeft als bondscoach van Oranje het goede voorbeeld. Hij bewijst dat je met een beetje maatwerk een kwalitatief betere tegenstander van de mat kan spelen. Dat is visie.

• Meer over

• Fenerbahçe
• Süper Lig 2018/2019