Column Engels voetbal: Mourinho is ramp voor Chelsea
data-height="102" data-width="397" data-align="clear" data-caption="" src="http://www.vi.nl/upload/4b015df4-d90e-4dac-93b8-5bda96a91ad7_image8265410411817832582.jpg" /> Omdat Roman Abramovich zich immer afzijdig houdt van de media, weten we weinig over de zielenroerselen van de eigenaar van Chelsea. Wat we wél weten is dat de Rus met een geschat vermogen van ruim negen miljard euro de rijkste clubbaas is in de Premier League en dat hij zich - wellicht als gevolg daarvan - soms in duistere kringen begeeft.
Vanwege het gespuis om hem heen is het moeilijk contact met hem te maken. David Gold, de huidige mede-eigenaar van West Ham United, gaf een aantal jaren geleden een inkijkje in de omgangsvormen van Abramovich. Het was 2004 toen Gold, destijds nog mede-eigenaar en voorzitter van Birmingham City, zijn gasten ontving voor de thuiswedstrijd tegen Chelsea.
In bestuurskamers van Engelse profclubs is het verplicht een kostuum en een stropdas te dragen, maar Gold ontwaarde plotseling iemand in spijkerbroek tussen de notabelen, zónder stropdas en bovendien ongeschoren. 'Wie heeft die man daar binnengelaten?', vroeg hij boos aan de dienstdoende poortwachter. 'Ik', antwoordde directeur Michael Wiseman. 'Dat is namelijk Roman Abramovich.'
Behalve overtreding van de kledingvoorschriften - in Engeland een grove belediging - had Abramovich nog meer noten op zijn zang gehad, openbaarde David Gold. Hij wilde vier bodyguards mee de bestuurskamer in nemen. Om de ongedwongen sfeer geen geweld aan te doen sprak Birmingham City met hem af dat er één bodyguard mee mocht, samen met Abramovich' vrouw Irina en hun zoontje. Toen een van de gasten het jochie vervolgens uit beleefdheid vroeg op welke school hij zat, kwam de bodyguard meteen tussenbeide. 'Don't answer the question!', gaf hij de zoon te verstaan.
Dit soort machtswellustelingen bepaalt dus de gang van zaken in de voetbalwereld. Roman Abramovich plaveide sinds zijn entree bij Chelsea in 2003 de weg voor andere steenrijke wereldburgers met interesse in een voetbalclub. Hij liet zien dat een titel wel degelijk gekocht kon worden en verleidde daardoor onder anderen sjeik Al Mansour tot een miljardeninvestering in Manchester City. Ook in andere landen kreeg zijn werkwijze gevolg. Málaga en Paris Saint-Germain zijn in Qatarese handen op weg naar de Europese top en AS Monaco is de volgende die de sprong gaat maken, onder leiding van een landgenoot van Abramovich, zakenman Dmitry Rybolovlev. 
Eén ding is zeker: verstand van voetbal hebben deze heren niet. Van Abramovich wordt gezegd dat hij een echte liefhebber is - hij is meestal aanwezig bij de wedstrijden en eist aantrekkelijk spel van zijn ploeg - maar alles is gericht op de korte termijn. In de tien jaar die hij nu bij Chelsea zit, versleet Abramovich al tien managers. Zijn investeringen betalen zich uit als je kijkt naar het aantal prijzen, maar van enige continuïteit en groei van zijn ploeg is geen sprake, waardoor de toekomst van de club op het spel staat.
Komende week wordt José Mourinho (foto) voor de tweede keer aangesteld als manager van Chelsea. Hij is een trainer die bij al zijn clubs succes heeft gehad, maar ook overal een puinhoop heeft achtergelaten. Zowel FC Porto, Chelsea als Internazionale slaagden er in het seizoen ná het vertrek van Mourinho niet in landskampioen te worden of een Europese prijs te pakken. Ook Real Madrid onderkent nu de gevolgen van het tijdperk-Mourinho, die in zijn laatste seizoen naast alle prijzen greep. 'Hij was een mislukking', liet voormalig clubvoorzitter Ramon Calderon al weten. 'Zijn gedrag was bovendien niet te verenigen met de historie van Real Madrid.'
Mourinho gaat voor snel succes, aan clubhistorie heeft hij lak. Maar Abramovich heeft blijkbaar geen lering getrokken uit het verleden. Teken aan de wand is het gegeven dat Mourinho bij Chelsea opnieuw twee van zijn assistenten mag meenemen. Daardoor zijn er straks bijvoorbeeld twee keeperstrainers in dienst van de club: de zittende Christophe Lollichon en Silvino Louro, die met de zelfbenoemde Special One meekomt. Dat gaat fricties opleveren, kan ik u verzekeren.
Staat u mij toe even te speculeren. Stel: Mourinho wint komend seizoen geen prijs, hetgeen een aannemelijk scenario is. Gebruikelijk gevolg is dat Abramovich de manager de laan uitstuurt. Zijn opvolger mag dan de zooi opruimen die de Portugees heeft achtergelaten. Dat kost veel geld, en dat in de jaren waarin de Financial Fair Play-regels worden ingevoerd. Het lijkt vervolgens een kwestie van tijd voordat Roman Abramovich het zat is en de club te koop zet. Het is nog wat vroeg voor conclusies, maar het aanstellen van José Mourinho zou weleens de doodsteek voor Chelsea kunnen zijn. 
Tom van Hulsen is tevens de auteur van het boek Kick & Rush, dat nu in de winkel ligt. Hierin is een aantal van zijn columns verzameld plus een reeks andere, niet eerder gepubliceerde, boeiende verhalen, reportages en interviews die allemaal betrekking hebben op het door velen zo geliefde Engelse voetbal. Het boek is ook te bestellen in onze webshop.
Alle gebruikte foto's op VI.nl zijn afkomstig van VI Images.