Feyenoord-topscorer Cor van der Gijp, 80 jaar

De topscorer aller tijden Cor van der Gijp vierde in het etablissement De Pontonnier zijn tachtigste verjaardag. De technisch bekwame en kopsterke midvoor scoorde in 233 wedstrijden voor Feyenoord 177 keer. De op 1 augustus 1931 geboren goaltjesdief speelde dertien interlands, drie namens Emma, tien als Feyenoorder. En hij maakte in 1952 deel uit van de Oranje-selectie die deelnam aan de Olympische Spelen in Helsinki. Begin jaren vijftig was Emma uit Dordrecht wereldberoemd in Nederland, dankzij de vier broers Van der Gijp. Freek, Janus, Wim en Cor vormden een unieke voetbalfamilie en waren een bezienswaardigheid op de vaderlandse velden.

Begin jaren negentig was hij twee jaar technisch coördinator bij Feyenoord, onder technisch directeur Hans Kraay. In die periode knapte hij af op de in De Kuip heersende cultuur. Iedereen probeerde de slechte resultaten op anderen af te schuiven. Medewerkers maakten elkaar het werken onmogelijk, iedereen liep ontevreden rond. En de spelers kwamen in opstand, doordat de Europa Cup-premies op recettebasis tegen vielen. De spelers toonden geen enkel verantwoordelijkheidsgevoel, maar werden recalcitrant en wilden het premiestelsel anders invullen. Er stonden meer deurwaarders dan seizoenkaarthouders op de stoep en Carlo de Swart was allerminst een krachtige voorzitter. Daarbij moest Van der Gijp ook nog de onervaren trainer Pim Verbeek uit de wind houden, doordat hij niet bestand was tegen de druk.

De toenemende invloed van makelaars en sponsors was hem een doorn in het oog en na ieder teleurstellend resultaat werd de vijfde colonne groter. Door alle onrust, kwam hij niet eens toe aan beleidvoeren. En toen Kraay plotseling vertrok, hield Van der Gijp het ook voor gezien. Sindsdien komt hij niet meer voor het voetbal in De Kuip, maar voor de gezelligheid. De vedetten van weleer vormen nog steeds een hecht team, waardoor iedere thuiswedstrijd van Feyenoord een gezellige reünie is.

In 1973 nam Veendam mij over van SC Cambuur. Op De Langeleegte trof ik de in het betaald voetbal als trainer debuterende Van der Gijp. Ik respecteerde hem zeer als voetballer, en Albert van der Weide en ik waren de enigen die zijn gevoel voor humor waardeerden. De autochtone Veenkolonialen reageerden gepikeerd op grappen als: 'Ze zijn hier weliswaar blank, maar je verstaat ze niet' of: 'Wat jullie vooral goed beheersen, is slecht voetballen.'

In een interview zei Van der Gijp ooit: 'Als je verkeerde vrouw trouwt, ga je mooi naar de kloten. Als je als voetballer de verkeerde trainer treft, kun je het ook wel schudden.' In dat kader ben ik nog steeds blij, dat ik Van der Gijp op mijn pad vond, ook hij kon van mij geen goede voetballer maken, maar zijn levenslessen waren boeiend, realistisch en nuttig. Hij was een potentiële toptrainer, maar zijn lange carrière, bij Emma, Feyenoord en Blauw Wit, eisten hun tol.

Na twee jaar Veendam moest hij afhaken met een versleten heup. In die periode ontdekte hij ook nog even spits Dick Nanninga bij de Groningse amateurclub Oosterparkers. FC Groningen zag hem over het hoofd, maar een paar jaar later, in 1978, scoorde Nanninga namens Oranje in de WK-finale tegen Argentinië. Van der Gijp adviseerde Feyenoord om de kopsterke spits van Veendam over te nemen, maar de technisch verantwoordelijke mensen in De Kuip hoonden dat advies weg. Een speler van Veendam kon nooit een versterking voor de club uit Rotterdam-Zuid zijn.

Als jongen van acht jaar melde Cor van der Gijp zich aan bij Emma, waar zijn oudere broers Freek, Janus en Wim al voetbalden, terwijl neef Jur ook lid was. Voetbal was in die jaren voor Dordtse straatboefjes het enige vertier. De jongste telg debuteerde in de zomer van 1950 naast zijn broers en neef in het eerste elftal. De voormalige Feyenoord-trainer Richard Dombi regeerde als een dictator, maar had een zwak voor Cor.

De geboren Oostenrijker, die later tot Hongaar was genaturaliseerd, was apetrots toen zijn protégé op 7 maart 1954 in De Kuip zijn Oranje-debuut maakte tegen Engeland. En de trainer treurde, toen zijn oogappel op 1 mei 1955 tijdens de uitwedstrijd tegen Ierland met afgescheurde kniebanden moest uitvallen. Toen Feyenoord succestrainer Dombi terughaalde, nam hij de geblesseerde Van der Gijp mee.

Op 31 juli 1955 zette Cor zijn handtekening onder een contract bij Feyenoord, basissalaris 3.600 gulden per jaar. Zeventig gulden voor een overwinning, veertig voor een gelijkspel en twintig bij een nederlaag. Feyenoord betaalde achttienduizend gulden transfersom aan Emma. De zoon van een kabellasser bij de PTT groeide uit tot een fenomeen in Rotterdam. Met Coen Moulijn, Henk Schouten en Cor van der Gijp speelde Feyenoord in de jaren vijftig en zestig droomvoetbal.

Volgens de midvoor was Moulijn de beste linksbuiten uit de historie. De twee aanvallers voelden elkaar feilloos aan en maakten optimaal gebruik van elkaar kwaliteiten. Ook buiten het veld waren het vrienden. In 1961 en 1962 leverde die samenwerking het landskampioenschap op. Na negen seizoenen bij Feyenoord verliet de topscorer De Kuip. Keith Spurgeon, de Engelse trainer van Blauw Wit, lokte de 33-jarige aanvaller naar het Olympisch Stadion in Amsterdam. Daar realiseerde Van der Gijp zich pas hoe belangrijk Moulijn voor hem was geweest. Zijn koptechniek was nog steeds uniek, maar in Amsterdam kreeg hij nauwelijks goede voorzetten.

Ooit was Dordrecht een voetbalbolwerk met drie clubs, Emma, DFC en EBOH, in het betaald voetbal. DFC was de deftige club, de gegoede middenstand zat bij EBOH en Emma was de volksclub. De thuiswedstrijden van Emma werden door twaalfduizend mensen bezocht. En de club was een landelijke sensatie, doordat er vier broers Van der Gijp in de voorhoede speelden.

De oudste broer Freek was de beste voetballer en de natuurlijke leider van het elftal, hij speelde als Willem van Hanegem. Hij werd geen international, doordat zijn carrière werd onderbroken door de oorlog. Later was hij dertien jaar achtereen trainer van de Haagse amateurclub VUC. Janus was de losbol van de familie, hij speelde in zijn nadagen nog bij DHC in Delft. Later runde hij in Dordrecht een café. Wim was de serieuze broer. Hij werd international en was jaren de steunpilaar van Sparta.

De vader van René van der Gijp, werkte als stempeltekenaar bij Lips en was succesvol als trainer van amateurclubs. Cor was de jongste, de brutaalste, maar ook de succesvolste. Hij werd de beste midvoor uit de historie van Feyenoord. Ook zijn zonen Dennis (NAC, Dordrecht '90 en Excelsior), en Michel (NAC) speelden betaald voetbal. Cor was de man met flair, de sfeerbepaler, hij had en heeft nog steeds het hoogste woord.

Nadat Cor in 1955 naar Feyenoord was gegaan, vertrok Wim naar Sparta, Janus naar DHC en stopte Freek met voetballen. Vanaf dat moment ging het snel bergafwaarts met Emma en in 1958 keerde de club terug naar de amateurs. Cor en Wim ontmoetten elkaar twee keer per jaar in de Rotterdamse derby. Ex-international Tinus Bosselaar speelde bij Feyenoord en bij Sparta. Bosselaar: 'Als die twee tegen elkaar speelden, leek het wel of ze een bloedhekel aan elkaar hadden. Tjonge, wat konden de twee tegen elkaar tekeergaan. Maar na afloop was het altijd reuze gezellig. Bij Feyenoord heb ik Cor goed leren kennen. Hij is de tegenpool van Wim. Cor is een man met humor, Wim was altijd bloedserieus.'

Henk Schouten en Cor van der Gijp werden bij Feyenoord Snip & Snap genoemd. Tot een minuut voor de wedstrijd werd er gelachen in de kleedkamer. Daarna werd er voor winst gestreden. In 1965 werd het elftal afgedroogd door Real Madrid, dankzij de aanwezigheid van Alfredo Di Stéfano, Paco Gento en Ferenc Puskás. Daarom is de oude en inmiddels wijze Van der Gijp ervan overtuigd, dat drie topaankopen van het zieltogende Feyenoord een uitstekend elftal maken. Ook in zijn glorietijd werden Jo Walhout, Reinier Kreijermaat, Jan Klaassens, Eddy Pieters Graafland, Kees Rijvers, Coen Moulijn, Pummy Bergholz, Frans Bouwmeester en Rinus Bennaars gekocht. Daarom heeft het vertrouwen in betere tijden in De Kuip.

Broer Janus overleed in 1988, Wim in 2005 en Freek in 2006. De topscorer aller tijden lijkt iedereen te overleven, maar de midvoor met de grote mond heeft slechts een klein hartje. Op zijn tachtigste verjaardag miste hij vooral Coen Moulijn. Hij geeft het zelf toe: 'Sinds er links en rechts familieleden en vrienden wegvallen, ben ik zo sentimenteel als een klein kind.'

Johan Derksen