Hoe Francesco Toldo met hulp van een floppy de Nederlandse nachtmerrie werd

'We hadden maar één doel en dat was om kampioen te worden.' Frank de Boer heeft nog altijd een enorm slecht gevoel over het EK van twintig jaar geleden. Alle voortekenen voor Nederlands succes waren aanwezig. De lichting was sterk, het voetbal was sprankelend. Maar net als op het WK van 1998 in Frankrijk ging het ook op het EK in eigen land na strafschoppen mis in de halve finale.

Voor de ploeg van Frank Rijkaard leek er op 29 juni 2000 geen vuiltje aan de lucht. Nederland was met negen punten uit drie wedstrijden door de groepsfase gedanst, had in de kwartfinales Joegoslavië overtuigend opzij gezet (6-1) en zat vol zelfvertrouwen voor de clash met Italië. Oranje zocht de aanval, Dennis Bergkamp raakte de paal en Gianluca Zambrotta werd na 34 minuten met zijn tweede gele kaart naar de kant gestuurd.

Met elf tegen tien kreeg het dominerende Oranje vijf minuten na de uitsluiting van Zambrotta een strafschop. Patrick Kluivert werd vastgepakt door Paolo Maldini en scheidsrechter Markus Merk legde de bal op de stip. De Boer ging vol vertrouwen achter de bal staan voor dé kans om voor de verdiende openingstreffer te zorgen. De verdediger miste. Toldo koos voor de goede hoek en keerde de helemaal niet zo slecht genomen strafschop.

Het bleek het begin van het einde te zijn. Nederland kreeg na rust nog een penalty, ditmaal na een overtreding op Edgar Davids, en De Boer durfde het niet aan om weer naar voren te stappen. 'Patje, doe jij het maar', zei hij tegen de man in topvorm. Maar ook Kluivert faalde. De spits stuurde Toldo wel de verkeerde hoek in, maar raakte de paal. Op dat moment werd voor de Nederlandse voetbalfans wel duidelijk dat het die avond niet zou gaan lukken. De tien Italianen werden sterker en sterker en slaagden erin om de strafschoppenreeks te bereiken.

In deze serie stapte De Boer toch maar weer naar voren. Weer stuitte hij op Toldo, die Stam vanaf elf meter hoog over zag schieten. Kluivert wist bij zijn tweede poging wel te scoren, maar het was niets waard. De misser van Paul Bosvelt zorgde ervoor dat niet Nederland, maar Italië naar de eindstrijd ging. Toldo was de gevierde man aan Italiaanse zijde. En zijn heldenrol blijkt niet helemaal uit het niets te zijn gekomen.

In gesprek met FCInter1908 vertelt Toldo een kleine twintig jaar na dato dat hij al een voorgevoel had over een aankomende strafschoppenreeks. 'De avond voor de wedstrijd had ik opeens het gevoel dat het op penalty's zou gaan uitdraaien', blikte de keeper terug. 'Ik had een floppy disk met daarop de gegevens van alle strafschoppennemers van Nederland. Daar ben ik voor gaan zitten en ik heb alle penalty's goed bestudeerd.'

En zo groeide Toldo uit tot de Nederlandse nachtmerrie. 'Hier ben ik nog steeds ziek van', vertelde De Boer in februari van dit jaar nog aan OnsOranje. 'Natuurlijk omdat ik twee penalty's heb gemist in die halve finale, maar wij hadden gewoon Europees kampioen moeten worden. Maar op het moment dat de scheidsrechter na 120 minuten affloot had Italië eigenlijk al gewonnen. Ik heb na deze wedstrijd zo vaak gehad dat ik in mijn eentje in de auto zat en op mezelf zat te schelden en op het stuur zat te rammen... Ik ben daar écht heel lang ziek van geweest.'

• Meer over

• Nederland
• Italië
• Europees Kampioenschap 2020