Leerling Sampaoli overtreft leermeester Bielsa
Twee jaar geleden vond Jorge Sampaoli dat hij nog niet eens in de schaduw van zijn leermeester Marcelo Bielsa mocht staan. Door het winnen van de Copa América - zaterdag werd Argentinië na strafschoppen op de knieën gedwongen - is de Chileense bondscoach inmiddels succesvoller dan Bielsa ooit geweest is.
Om het recente succes van Sampaoli te begrijpen, kun je niet om Bielsa heen. Niet in de laatste plaats omdat de 55-jarige keuzeheer van Chili zichzelf beschouwt als discipel van El Loco, een Bielsista. 'Marcelo is een van de beste trainers aller tijden. Dus het is niet eerlijk om mij met hem te vergelijken. Ik ben alleen maar dankbaar vanwege alle dingen die ik van hem geleerd heb', aldus Sampaoli in 2013.
Bij Chili plaveide de Argentijn Bielsa tussen 2007 en 2011 de weg voor zijn landgenoot Sampaoli door de voor hem zo kenmerkende speelwijze te creëren. Hij combineerde bij La Roja fanatieke pressing met een directe, verticale passing in een adembenemend hoog tempo. Defensief gezien hanteerde Bielsa het spare man-principe. Tegen twee spitsen speelde hij met drie verdedigers, tegen één of drie aanvallers kon hij het met een centrale verdediger minder af.
Het attractieve spel leverde Chili en Bielsa veel lof, maar geen prijzen op. Dat is een repeterend verhaal voor de inmiddels 59-jarige Argentijnse goeroe. Hij is zo extreem in de eisen die hij aan zijn spelers stelt, dat zijn elftallen steevast instorten voordat de prijzen verdeeld worden. Dat was afgelopen seizoen bij Olympique Marseille niet anders. 'Als voetbal gespeeld werd door robots, dan zouden mijn robots altijd winnen', zei Bielsa daar ooit over.
Voorbode
Dat voetballers geen robots zijn, heeft Sampaoli beter begrepen. Dat is niet verwonderlijk, want vanwege het gebrek aan een succesvolle voetbalcarrière is hij op het allerlaagste niveau begonnen. Toen Sampaoli in 2002 voor het eerst trainer werd bij een profclub, timmerde hij al tien jaar aan de weg als amateurcoach. Het zou nog een decennium - waarin hij middelmatige teams uit Chili, Peru en Ecuador leidde - kosten om een kans te krijgen bij een topclub.
In 2011 werd Sampaoli aangesteld bij Universidad de Chile, waar hij zijn eigen carrière lanceerde door behalve de Chileense titel ook de Copa Sudamericana, het Zuid-Amerikaanse equivalent van de Europa League, te pakken. Een bijzondere triomf, want het was op dat moment twintig jaar geleden dat een Chileense club zegevierde in een internationale competitie.
Sampaoli dankte dat succes aan zijn bijzondere tactische flexibiliteit. Iedere tegenstander verraste hij met slimme aanpassingen in zijn opstelling en formatie, gebaseerd op uitgebreide analyses. Het bleek een voorbode van zijn zegetocht bij Chili. Liefst acht spelers die de Argentijnse oefenmeester onder zijn hoede had bij Universidad de Chile zaten ook bij de groep die de Copa América zaterdagavond veroverde.
Flexibeler
In de eindstrijd toonde Sampaoli opnieuw aan dat hij flexibeler van geest is dan zijn meer dogmatische leermeester. In het eerste kwartier overrompelde Chili Argentinië met fanatieke pressing, maar in het vervolg zakte het thuisland wat verder terug om niet met krachten te smijten. Bovendien offerde Sampaoli zijn spelmaker Jorge Valdivia in de slotfase op voor een meer defensief type, toen Arturo Vidal opschoof maar de positie achter de spitsen. Chili gaf daardoor tegen een op papier sterkere tegenstander vrijwel geen kans weg en hield voor de vierde keer dit toernooi de nul.
'Onze spelprincipes passen we nooit aan, maar we gaan niet tegen elke tegenstander man-tegen-man spelen. Soms moet je een opponent verrassen door andere accenten te leggen', legt Sampaoli uit. Dat bleek de basis voor de eerste prijs in de historie van Chili. De grootste vraag is nu welke Europese club het aandurft om Sampaoli een kans te geven. Hij heeft zelf inmiddels de deur op een kier gezet: 'Ik wil nu eerst genieten van dit moment. De rest is voor later.' (Pieter Zwart)
Om mee te kunnen praten, moet je ingelogd zijn met je VI-account.
Login