Niet alleen de eer van Valencia staat op het spel voor Neville

Nadat Moyes bij Manchester United als opvolger van de uiterst succesvolle Sir Alex Ferguson zijn bijnaam The Chosen One niet had waargemaakt, zocht hij zijn heil op Spaanse bodem. Met Real Sociedad ging hij op jacht naar revanche na zijn mislukte periode van een kleine tien maanden op Old Trafford.

De keuze voor de Baskische club bleek onfortuinlijk. Sociedad, dat het jaar daarvoor als zevende eindigde, moest het in het seizoen 2014/15 slechts met een twaalfde plaats doen in La Liga. De trage start in het huidige seizoen bleek voor de clubleiding dermate teleurstellend dat de Schot in november dit jaar op straat werd gezet.

Dat uitgerekend Sociedad de eerste klus buiten Groot-Brittannië werd voor Moyes, is niet opvallend. 'Het is een traditierijke club met in het verleden grote Britse coaches als John Toshack en Chris Coleman', aldus Moyes bij zijn aanstelling. De Schot dacht ook terug aan twee andere Britse voorgangers in La Liga. 'Het is een grote competitie, waarin ook grote managers als Bobby Robson en Terry Venables hebben gewerkt.'

De twee trainers waarover Moyes met eerbied sprak, hebben hun sporen verdiend op Spaanse bodem. Venables gaf zijn successen in Engeland met Crystal Palace en Queens Park Rangers – hij leidde beide Londense ploegen naar de hoogste divisie – in Catalonië een indrukwekkend vervolg. De Engelsman trapte bij Barcelona af met het winnen van de landstitel (1984/85).

Telefoontje
Wie Venables een jaar eerder had verteld dat hij kampioen zou worden met Barcelona, was door de Engelsman niet serieus genomen. 'Het telefoontje kwam uit de lucht vallen. Ik kon het niet geloven, het was ook ongelooflijk. Een overstap van QPR naar Barcelona was geweldig en zal nooit meer gebeuren. Er waren nogal wat verschillen tussen Loftus Road en Camp Nou', memoreerde de voormalige bondscoach van Engeland later met een gevoel voor understatement in gesprek met de BBC.

In het tweede jaar onder leiding van Venables reikten de Blaugranas tot de finale van de strijd om de Europa Cup I. Steaua Boekarest was in de eindstrijd na strafschoppen te sterk. Het mislopen van de Europese hoofdprijs bleek voor de trainer reden om twee bekenden naar Camp Nou te halen: Gary Lineker en Mark Hughes. De komst van Hughes bleek geen meesterzet, in tegenstelling tot de transfer van Lineker. Venables werd in september 1987 ontslagen door Barcelona na een slechte seizoenstart.

Negen jaar na het afscheid van Venables maakte Robson zijn entree in Camp Nou als opvolger van Johan Cruijff, die de successen had opgestapeld bij de club waar hij ook als speler een onuitwisbare indruk had achtergelaten. De legendarische nummer 14 vulde als trainer de prijzenkast van de Spaanse topclub met onder meer vier landstitels, één Europa Cup I, één Europa Cup II en een Europese Super Cup. In 1996 gingen de partijen uit elkaar.

Cruijff had de lat dus torenhoog gelegd voor Robson, die eerder onder meer werkzaam was bij PSV, Sporting Lissabon en FC Porto. Desalniettemin maakte de sympathieke Engelsman direct indruk in zijn eerste jaar door de Spaanse Super Cup, de Spaanse beker en - door een benutte penalty van Ronaldo in De Kuip - de Europa Cup II te winnen. Robson had José Mourinho (hoofdfoto) als lid van de technische staf meegenomen naar de Primera División na een eerdere samenwerking in Portugal.

Cruijff
Luis Enrique, de huidige trainer van Barcelona en destijds speler, dankt veel van zijn voetbalkennis aan Robson, zo vertelde hij aan The Guardian. 'Hij maakte in zijn eerste seizoen direct alle verwachtingen waar en dat was allesbehalve makkelijk als opvolger van Cruijff. Robson had een zeer heldere visie en zijn ideeën over aanvallend voetbal waren duidelijk.'

Na het succesjaar ging Robson bij Barcelona aan de slag als algemeen directeur en werd Louis van Gaal aangesteld als nieuwe trainer. De bestuursfunctie bekleedde de Engelsman gedurende één seizoen, waarna het Spaanse avontuur van Robson tot een einde kwam. Hij begon later aan zijn tweede periode bij PSV.

Net als voor Robson is het opvolgen van een Nederlander voor Welshman John Toshack geen onbekend fenomeen. De coach loste Leo Beenhakker in 1989 af als trainer van Real Madrid en verving tien jaar later Guus Hiddink in Santiago Bernabéu. De eerste periode van Toshack bij Real bleek het meest succesvol. In 1990 voegde hij met een landstitel een tweede Spaanse hoofdprijs aan zijn erelijst toe. Eerder won hij met Sociedad de Copa del Rey (1987).

Kanttekening bij alle mooie prestaties die Britten in Spanje hebben geboekt, is dat de laatste grote triomf dateert uit de vorige eeuw. De gebroeders Neville staan dus niet alleen voor de opdracht om in Valencia het tij te keren, ook Britse trainers in het algemeen kunnen wel weer eens een Spaans succesje gebruiken. (Bas van den Hoven)

• Meer over

• Valencia
• LaLiga 2015/2016