Overjarig Finland knokt voor zijn laatste EK-kans
Finland is er al jaren wanhopig naar op jacht: de allereerste deelname aan een eindronde. Maar telkens liep het mis, en ook nu, in de aanloop naar het EK in Oekraïne en Polen, staat het land voor een uiterst lastige opdracht. VI schetst een portret van Oranje's tweede tegenstander in de EK-kwalificatiereeks.
Bondscoach Stuart Baxter bouwt op een nogal overjarige selectie. Sterspeler is nog steeds Sami Hyypiä. De inmiddels 36-jarige verdediger, via Willem II (1995-99) een man de wereld geworden bij Liverpool, vond het na de mislukte kwalificatie voor het WK in Zuid-Afrika en 103 interlands eigenlijk wel mooi geweest.
Sinds zijn debuut in november 1992 heeft de huidige speler van Bayer Leverkusen deelgenomen aan niet minder dan negen plaatsingscycli, en steeds zonder succes. Baxter had hem alsnog bereid gevonden er een tiende reeks aan vast te plakken.
Hyypiä is na Jari Litmanen (39) de oudste speler in de Finse selectie en namens Bayer Leverkusen deze jaargang de oudste veldspeler in de Bundesliga. Dat uitgerekend hij met al zijn ervaring afgelopen vrijdag in en tegen Moldavië tegen een rode kaart aanliep, maakt het extra zuur voor de Finnen. Hyppiä zal dinsdag dan ook node worden gemist in de defensie van de Finnen. 
De vooruitzichten van Huuhkajat (De Uil) zijn sowieso weinig rooskleurig. Alom beschouwd zien de Finnen, voor wie voetbal nog altijd slechts de tweede sport is na ijshockey, dit wel als laatste kans te oogsten met de lichting Litmanen-Hyypiä. Na 2012 kan de Finse bond zich niet langer verstoppen en moet de selectie écht worden verjongd.
Tim Sparv, de 23-jarige middenvelder van FC Groningen, heeft de stap gemaakt van Jong Finland naar het vlaggenschip. AZ-verdediger Niklas Moisander is inmiddels de vaste linksback, terwijl Mika Väyrynen (SC Heerenveen) al jaren een solide kracht op het middenveld is. Daarnaast zijn de Finnen content met de doorbraak van Kasper Hämäläinen, middenvelder van Djurgårdens IF. Maar verder blijft de doorstroming zorgelijk.
Begin dit jaar is in Finland daarom een comité opgericht: naast Baxter zetelen daarin diverse bestuursleden en clubcoaches, onder wie Job Dragtsma, trainer van FC Inter. Doel van deze denktank is het niveau van het Finse voetbal omhoog te krikken.
'Doordat er weinig kwantiteit is, moeten ze in Finland specifieker werken met talenten', vindt Dragtsma. 'Het scouten, het opleiden van coaches moet worden verbeterd, door structuur en visie moet de basis breder worden. Dat zou moeten beginnen met een vaste manier van voetballen bij de jeugdteams.'
Vooral in de aanval heeft Baxter nauwelijks opties. Mikael Forssell (Hannover 96) is de enige aanvaller van enig niveau, Jonatan Johansson is inmiddels 35. Jari Litmanen blijft een verhaal apart. De Finse Johan Cruijff staat op zijn 39ste nog steeds onder contract bij FC Lahti, maar speelt jaarlijks gemiddeld meer duels in de nationale ploeg dan in de Finse competitie.
'Lopen kan hij nauwelijks meer, maar nog steeds heeft hij de bal aan een touwtje', weet Regillio Nooitmeer, de Nederlandse verdediger van FC Haka, uit eigen ervaring. Maar het komt nog maar zelden voor dat Litmanen de negentig minuten vol maakt. Net als bij FC Lahti schuilt zijn grootste waarde bij de Finse ploeg in de kleedkamer als mentor. (Vincent Okker)