Toernooiploeg Duitsland kan direct aan de bak

Duitsland plaatste zich bijzonder overtuigend voor het WK in Brazilië. In tien wedstrijden speelden de Duitsers één keer gelijk: een knotsgekke 4-4 tegen Zweden, nadat Duitsland binnen een uur met 4-0 voor stond. In de tien duels scoorde Die Mannschaft 36 keer. Daarmee bleven de Duitsers Nederland met twee goals voor als meest productieve formatie in de Europese kwalificatiereeks. Mesut Özil was met acht goals de meest trefzekere speler. Overigens leverde ook de return in Zweden een spectaculaire uitslag op: 3-5, na een 2-0 voorsprong voor de Zweden.

De laatste van drie (West-)Duitse wereldtitels dateert alweer van 24 jaar geleden. Sindsdien was er wel altijd minimaal een kwartfinaleplaats. Duitsland eindigde in totaal twaalf keer bij de laatste vier (en zevenmaal in de finale) op het mondiale toernooi. Geen land kan bogen op een dergelijk aantal. Vier jaar geleden imponeerden de Duitsers door Engeland (4-1) en Argentinië (4-0) schijnbaar achteloos aan de kant te zetten, waarna ze in de halve finale met 1-0 van Spanje verloren.

Het kwam voor Portugal aan op een tweeluik met Zweden, dat voor het gemak werd teruggebracht tot een episch man-tot-man-gevecht: Cristiano Ronaldo tegen Zlatan Ibrahimovic. De machine tegen het beest. Na een 1-0 zege in Lissabon wonnen de Portugezen met 3-2 in Zweden. Maker van alle vier de Portugese doelpunten was de ontketende Ronaldo. De organisatoren van de Gouden Bal zagen zich zelfs genoodzaakt de deadline voor de stemming met een week op te schuiven, zodat trainers, spelers en journalisten hun op Lionel Messi uitgebracht stem nog konden herzien. Feit is dat Portugal beschikt over een degelijk team waarin Superman het verschil maakt.

Hoewel Portugal altijd grote spelers heeft voortgebracht, nam het pas vijf keer deel aan een WK, waaronder de laatste drie edities. Tijdens het vorige WK blokkeerde Spanje de route naar de finale. In de achtste finale werden de Portugezen uitgeschakeld door een doelpunt van David Villa. Acht jaar geleden reikte de ploeg in Duitsland tot de halve finale. Aan de eerste WK-deelname kleeft nadrukkelijk de naam van de dit jaar overleden Eusébio. De aanvaller hielp het Portugese nationale elftal naar een derde plek op het WK van 1966 en werd met negen goals topscorer van dat toernooi. Memorabel was zijn optreden in de kwartfinale tegen Noord-Korea. Mede dankzij vier goals van de geboren Mozambikaan boog Portugal een 3-0 achterstand om in een 5-3 zege.

Ghana rekende in de groepsfase betrekkelijk eenvoudig af met Zambia, Lesotho en Sudan. Alleen op bezoek bij Zambia verloor de ploeg met 1-0, uit de overige vijf duels haalde ze het maximale aantal van vijftien punten. Ook de doelcijfers spreken voor zich: 15-3. In de beslissende play-off wachtte een serieuzere test. Egypte is immers een aansprekende Afrikaanse natie, maar de 6-1 zege in de heenwedstrijd was voor Ghana al voldoende om de tickets naar Brazilië te boeken. De 2-1 neerlaag in de return deed niet meer ter zake. De Ghanezen bewezen opnieuw dat Afrika weer een potentiële kwartfinalist levert.

Voor een land dat in 1982 al zijn vierde (en tot nu toe tevens laatste) Afrikaanse titel veroverde, kwam de eerste deelname aan een WK-eindronde rijkelijk laat. Ghana zag een aantal pogingen mislukken voordat het in 2006 tot een debuut kwam. Het was direct een succes, zoals ook vier jaar later in Zuid-Afrika de Ghanezen zich lieten gelden. Acht jaar geleden hielden The Black Stars in de groepsfase keurig de Verenigde Staten en Tsjechië achter zich, waarna Brazilië een horde te veel bleek. In Zuid-Afrika overtrof Ghana die prestatie, zelfs een halvefinaleplek zou niet hebben misstaan. In de kwartfinale won Uruguay pas na strafschoppen.

Bondscoach Jürgen Klinsmann baarde tijdens de beslissende vierde ronde in de CONCACAF-zone opzien door veelvuldig te experimenteren met spelers, het integreren van enkele Duitsers met Amerikaanse roots en verschillende systemen. Het zorgde voor een wisselvallige start en zelfs voor kritische geluiden uit de kleedkamer, voor wie de methode-Klinsmann vrij revolutionair was. Maar snel kwam de Verenigde Staten in een flow en werd het zelfs groepswinnaar; van de zestien kwalificatieduels won het er tien en scoorde het 26 keer. Vanaf medio 2013 won Team USA zelfs twaalf interlands op rij (drie minder dan recordhouder Spanje). Wel heeft Klinsmann zóveel geëxperimenteerd dat er ook na de plaatsing voor het WK geen vaste formatie is.

Met de derde plaats tijdens de eerste WK-editie in 1930 heeft de Verenigde Staten de beste prestatie ooit geleverd voor landenteams buiten Europa en Zuid-Amerika. Twintig jaar later, tijdens het WK 1950 in Brazilië, zorgde Team USA voor een sensatie door in de groepsfase met 1-0 te winnen van Engeland. Deze wedstrijd is later verfilmd onder de naam The Game of Their Lives. Tot 1990 had de Verenigde Staten zich negen opeenvolgende eindronden, ofwel veertig jaar lang, niet geplaatst. Sindsdien is de ploeg een vertrouwd gezicht op het WK. Als gastheer van het toernooi in 1994 zorgde de VS voor een primeur door het groepsduel met Zwitserland indoor te spelen. Tijdens het voorbije WK was Amerika voor het eerst sinds 1930 een van de poulewinnaars.

• Meer over

• Duitsland
• Portugal
• Verenigde Staten
• Wereldkampioenschap Brazilië 2014