Van Basten en zijn trainersloopbaan vol twijfels
Als speler onaantastbaar, als trainer nooit écht doorgebroken. Ook de samenwerking tussen AZ en Marco van Basten verliep niet zoals gehoopt, al is de reden van zijn terugtreden in Alkmaar niet vergelijkbaar.
Gezondheidsproblemen staan een verdere loopbaan als hoofdtrainer in de weg. Van Basten worstelde met zijn extreme perfectionisme en daar kwam tijdens de voorbereiding de dood van zijn vader overheen. Die combinatie leidde onder meer tot hartkloppingen. Een afscheid als hoofdtrainer bleek onvermijdelijk; Van Basten gaat verder als assistent in de hoop bij het uitvoeren van zijn werk voortaan minder last te hebben van spanning en stress.
'Ik heb de afgelopen jaren gemerkt dat het vak van hoofdtrainer me steeds vaker fysiek en mentaal ongemakken bezorgt', aldus Van Basten bij het bekendmaken van zijn terugtreden. 'Daarom heb ik besloten om eerlijk te zijn richting mezelf en AZ. Ik wilde graag in Alkmaar terugkeren op het trainingsveld, maar niet meer als hoofdcoach.'
Na zijn trainersklussen bij het Nederlands elftal, Ajax en SC Heerenveen streek Van Basten deze zomer neer bij AZ. De voormalige topspits oogde gretig en ambitieus bij zijn presentatie. 'We willen AZ krijgen waar het hoort: aan de top van Nederland. We willen de topclubs nerveus maken', zei Van Basten destijds. De start was uitstekend met een 3-0 overwinning bij Heracles Almelo. In de tweede speelronde bleek Ajax (1-3) een maatje te groot in Alkmaar, terwijl AZ een week later met 3-0 klop kreeg van het gepromoveerde Willem II. Het was zijn laatste duel als eindverantwoordelijke bij AZ.
Oranje
Daarmee heeft de trainer Van Basten de twijfel nooit van zich af weten te schudden. Een loopbaan die tot dusver gekenmerkt werd met pieken en dalen. Die twijfel begon bij het Nederlands elftal, waar het huwelijk bij de meeste volgers vooral zorgde voor mixed feelings. Onder zijn leiding bereikte het jeugdige Oranje - met onder anderen Wesley Sneijder, Arjen Robben en Robin van Persie - tijdens het WK 2006 in de achtste finale tegen Portugal (1-0). Ook twee jaar later, tijdens het EK in Oostenrijk en Zwitserland, werd Nederland in de eerste ronde na de groepsfase uitgeschakeld.
Oranje kende een formidabele groepsfase met overwinningen op Italië (3-0), Frankrijk (4-1) en Roemenië (2-0). Ondanks de sterke optredens van Nederland, bleek het Rusland van bondscoach Guus Hiddink in de kwartfinale te sterk (3-1 na verlenging). Waar de vliegende start als positieve herinnering mag worden opgetekend, zorgden de akkefietjes met de ervaren internationals Ruud van Nistelrooy en Mark van Bommel weer voor twijfel.
Zowel de aanvaller als de middenvelder stelde zich niet langer beschikbaar voor Oranje zolang Van Basten aan het roer stond. Van Bommel hield woord en miste de eindronde in 2008. Van Nistelrooy kwam terug op zijn beslissing en was van de partij in Zwitserland. De fouten van een beginnend trainer, was toen het oordeel.
Ajax
Direct na Oranje volgde Ajax. Onder Van Basten eindigden de Amsterdammers op een teleurstellende derde plaats, waardoor zelfs de voorronde van de Champions League niet werd gehaald. Toch zal vooral de naam Miralem Sulejmani verbonden blijven aan zijn eerste seizoen als clubtrainer. Met ruim zestien miljoen euro werd Sulejmani de duurste aankoop aller tijden van Ajax, maar sinds zijn transfer naar Amsterdam is de huidige aanvaller van Benfica geen schim meer van de dartele buitenspeler die hij ooit was bij SC Heerenveen.
Van Basten maakte het seizoen niet af in Amsterdam en stapte in mei 2009 - met nog één competitieduel voor de boeg - op. De voormalige speler van onder meer Ajax en AC Milan had een verbintenis tot de zomer van 2012, maar nam het besluit zijn contract in te leveren nadat de doelstellingen niet werden gehaald. Een rustperiode van drie jaar was nodig voordat Van Basten het weer aandurfde als eindverantwoordelijke.
SC Heerenveen
In Friesland was de geboren Utrechter twee seizoenen werkzaam, met een achtste en vijfde plaats in de Eredivisie als resultaat. Niet onaardig. Zeker gezien het vertrek van uitblinkers Luciano Narsingh, Bas Dost en Oussama Assaidi na Van Bastens eerste seizoen en de bestuurlijke problemen.
SC Heerenveen moest in financieel opzicht een flinke stap terugdoen om de begroting op orde te krijgen. Beperkte perspectieven, waarbij de coach moest bouwen aan een nieuwe ploeg vanwege het naderende vertrek van diverse belangrijke spelers, noopten Van Basten na twee jaar te vertrekken. Daarentegen wilde de clubleiding van Heerenveen graag verder met Van Basten. 'Het juiste gevoel ontbrak', aldus San Marco.
Om mee te kunnen praten, moet je ingelogd zijn met je VI-account.
Login