Van Gaal: 'Een trainer zoals ik is het antigif voor de maatschappij'

In een interview met France Football zet de 67-jarige Van Gaal uiteen dat hij volop geniet van zijn pensioen. 'Mensen denken dat mijn leven zich afspeelt rond werk, maar dat is niet zo. Toen ik nog voetbalde, dacht ik niet aan voetbal wanneer ik eenmaal thuis was. Dan bracht ik mijn tijd door met mijn vrouw en kinderen.'

'Veel managers zijn niet bij machte om dat te doen, maar ik kan het. Ik genoot ook zeer van mijn sabbatsjaren, die ik gaandeweg mijn loopbaan kende. Ik zeg dit om uit te leggen dat ik er nooit moeite mee heb gehad om thuis te zijn bij mijn vrouw, kinderen en kleinkinderen. Mijn vrouw en ik leiden een zeer actief sociaal leven met veel vrienden. Met hen brengen we graag tijd door', zegt Van Gaal.

De voormalig trainer van Ajax, Barcelona, AZ, Bayern München, Manchester United en het Nederlands elftal volgt het voetbal nog op de voet. Hij kijkt naar de verrichtingen van zijn oude werkgevers, maar slaat ook de overige topclubs niet over. Zo bespeurde hij al ver voor het afgelopen seizoen problemen in de werkrelatie tussen Neymar en zijn collega's bij Paris Saint-Germain, zegt hij.

'Ik schoof als analyticus aan voor de Champions League-wedstrijd tegen Bayern München. Paris Saint-Germain won met 3-0, maar ik sprak uit dat Bayern de betere ploeg was - ondanks het verlies. Neymar speelde die avond alleen voor zichzelf. De houding van de andere spelers zei me dat ze Neymars gedrag niet accepteerden. Maar ja, hij is een ster, hè? En in het voetbal mag je zoiets niet zeggen over een ster.'

Ribéry
Neymar is echter niet de enige die zich op zijn manier afsluit voor teamgenoten en de buitenwereld. In zijn jaren bij Bayern München maakte Van Gaal hetzelfde mee met Franck Ribéry, roept hij in herinnering. 'Ik ben een trainer die gelooft in het collectief. Toen ik bij Bayern arriveerde schreven sommige journalisten dat ik niet in staat was volwassen, assertieve spelers te managen.'

'Maar dat klopt niet. Het hangt er volledig vanaf of de speler in kwestie zich kan conformeren aan het team en in de collectieve structuur die ik wil creëren. Ik heb Luís Figo en Frank Rijkaard gecoacht toen zij ouder dan dertig jaar waren. Op zijn 34ste stond Rijkaard open voor mijn ideeën. Hij gebruikte zijn status niet voor persoonlijk gewin, maar voor een gezamenlijk doel.'

'Dat soort spelers is een stuk bruikbaarder dan spelers die we sterren noemen', benadrukt Van Gaal in het Franse voetbaltijdschrift. 'Figo was mijn ster, Ribéry was dat niet. Hij was meer bezig met zichzelf dan met het elftal.'

Samenleving
Het is een alledaags probleem geworden, constateert Van Gaal. 'De ontwikkelingen in de maatschappij verklaren niet alles. Als trainer moet je kennisnemen van de regels die gelden in de samenleving, want de samenleving is álles dat buiten de club om gaande is.'

'En de verleiding is ten prooi te vallen aan individualisme of egoïsme. Met de huidige technologische mogelijkheden is het zo eenvoudig om een knop in te drukken en iets te laten gebeuren. Als kind had ik maar drie referentiekaders: mijn ouders, de dominee en school. Dat was mijn wereld', herinnert Van Gaal zich.

Voor de huidige generatie kinderen en voetballers is dat wezenlijk anders geworden, ziet hij. 'Vandaag de dag is de wereld een heel stuk groter geworden, maar het individu trekt zich ondertussen meer en meer terug. Hij denkt namelijk dat hij alles gezien heeft. En daarom is een trainer zoals ik dan ook het antigif voor de maatschappij.'

'Met mijn vorming, principes en manier van mensen benaderen moet ik mezelf voortdurend aanpassen aan de heersende wetten in de maatschappij. Ik heb geen andere keuze en dus heb ik dat altijd gedaan in mijn loopbaan. Maar ondertussen hield ik wél mijn voetbalfilosofie intact. Daar heeft de evolutie nooit iets aan kunnen veranderen.'

• Meer over

• F. Ribéry
• F. Rijkaard
• L. van Gaal