'Van Gaal is terug: AZ speelt met vuur:'
Allereerst wil ik alle lezers die gehoor gaven aan mijn oproep eens mee te denken over de inhoud van Voetbal International hartelijk bedanken. Er werd zo massaal gereageerd, dat ik u onmogelijk persoonlijk kan bedanken, maar er zaten opmerkelijk veel bruikbare suggesties tussen. Opvallend was het aantal aanbiedingen van mensen die columnist wilden worden. Voor veel voetballiefhebbers schijnt dat de ultieme droom te zijn. Er dreigt echter een wildgroei te ontstaan in de Nederlandse media. In veel kranten en tijdschriften struikel je werkelijk over de eigenwijze meningen van columnisten, vooral schrijvers en cabaretiers zien het als een leuke schnabbel. Ik vind dat een columnist veel ervaring en enige status moet hebben in de voetballerij. Hij moet bovendien nog dagelijks rondlopen in de voetbalwereld, waardoor hij geconfronteerd wordt met de mensen over wie hij schrijft. Op zolderkamerhelden die de krant lezen, naar de televisie kijken en vervolgens achter hun computer kruipen om een venijnig stukje te produceren, zit ik niet te wachten. Dat is te gemakkelijk.
Dankzij Co Adriaanse weet ik nu ook wat de definitie van een toptrainer is. Ik dacht altijd dat een coach die het optimale rendement uit zijn spelers haalt zich toptrainer mag noemen. In het verleden maakte Wiel Coerver voetballers zichtbaar beter, Bert Jacobs zette ze altijd op de juiste plaats. Martin Jol presteerde jaren goed met het bescheiden RKC Waalwijk en ik denk dat Ron Jans het heel goed doet met het kwalitatief matige FC Groningen. Adriaanse vindt zichzelf in een vlaag van valse bescheidenheid geen toptrainer. Dat ben je volgens hem pas zodra je prijzen hebt gewonnen.
Nou heb ik vaak het idee dat bijna alle coaches zo goed zijn als het beschikbare spelersmateriaal. Ze maken spelers zelden beter, maar zeuren altijd over nieuwe aankopen. Leo Beenhakker is zon toptrainer die op het juiste moment bij Real Madrid binnenstapte. Er stond een uitgebalanceerd elftal, zijn voorganger Vujadin Boskov was kampioen geworden. Beenhakker, een indrukwekkende amateurpsycholoog, herhaalde dat kunstje en zijn opvolger John Toshack flikte het ook. Nadat Beenhakker, na een wedstrijd tussen FC Twente en Ajax, zonder enige aanleiding in elkaar werd geslagen door een paar Twente hooligans, is hij helemaal afgeknapt op de verloedering in Nederland. Hij probeerde zich nog wel bij Ajax binnen te praten na het vertrek van technisch directeur Louis van Gaal, maar uiteindelijk belandde hij als interim-manager bij De Graafschap. Ook daar heeft hij al laten weten afgeknapt te zijn op de mentaliteit in Nederland en de verpeste sfeer. Als trainer wil Beenhakker alleen nog in het buitenland werken, maar hij wil wel in ons land wonen en er oud worden. Ik denk daarom dat we de naam Beenhakker als toptrainer kunnen doorstrepen.
Johan Cruijff heeft zóveel gewonnen, dat we hem van Adriaanse rustig toptrainer mogen noemen. Hij kan meteen weer afgevoerd worden, want Cruijff gaat nooit meer als coach aan de slag. Hij vindt dat de vroege veertigers Marco van Basten, Frank Rijkaard en Ronald Koeman de kar moeten trekken. Cruijff is actief voor zijn Welfare Foundation, maar zijn hoofdberoep is voetbaljournalist. Hij analyseert bij Studio Sport, heeft een column in De Telegraaf en is actief voor Spaanse media. Nu is hij ook nog betrokken bij het maandblad Nummer 14 dat Voetbal International op 14 februari op de markt brengt en voortaan altijd op de veertiende van de maand zal verschijnen. Cruijff heeft een column in Nummer 14, vult een rubriek met informatie over zijn Welfare Foundation en is tevens als redactioneel adviseur aan het magazine verbonden.
Ook Ruud Gullit staat volgens de wet van Adriaanse als toptrainer te boek. Hij heeft er in ieder geval het charisma voor, al zijn er in De Kuip intussen opvallend veel mensen die twijfels hebben over zijn capaciteiten. Dat geldt zelfs voor degenen die betrokken waren bij zijn aanstelling. Zij zijn vooral bang dat Het Legioen weer om Wim Jansen gaat roepen. Gullit startte indrukwekkend, maar dat deed hij ook met Chelsea en Newcastle United, waar hij ondanks redelijke prestaties toch op staande voet werd ontslagen. Gullit doet alles op gevoel en vertrouwt blindelings op zijn instinct. Ik heb echter het gevoel dat hij maar wat roept en de schuld na een teleurstellend resultaat altijd bij zijn spelers zoekt. Aan de ogen van voetballers ziet hij of ze de top halen, hij vertelt onzin over de noppen onder de schoenen van falende spelers. Gullit prees zijn keeper de hemel in en passeerde hem vervolgens, afgeschreven spelers die uitgeleend mochten worden, hebben plotseling een basisplaats. Over de nieuwe linksback heeft de trainer een halfjaar geroepen dat hij op die positie niet uit de voeten kan. Ik mis eigenlijk alleen de comeback van zijn goeroe Ted Troost nog. Want zodra Gullit in het verleden met tegenslag te kampen had, moest deze wonderdokter opdraven. Hij krijgt nog even het voordeel van de twijfel, maar tot op heden heeft Gullit zich bij Feyenoord niet als een toptrainer gemanifesteerd.
Wanneer Adriaanse kampioen wordt met AZ mag hij zich ook toptrainer noemen. AZ heeft al de zekerheid dat volgend seizoen een toptrainer het bewind voert. Voorzitter Dirk Scheringa, technisch directeur Martin van Geel en algemeen directeur Toon Gerbrands trokken in optocht naar het Spaanse Sitges om Louis van Gaal ongetwijfeld een lucratieve aanbieding te doen. De beleidsvoerders in Alkmaar weten waartoe een door rancune gedreven coach in staat is. In dat kader is de komst van Van Gaal te verdedigen. AZ speelt echter ook met vuur. Van Gaal is een dictatoriale man, hij heeft de grootste moeite met het sluiten van een compromis. Zijn eigen visie heeft hij zalig verklaard, maar in Alkmaar moet hij onder Van Geel functioneren. En over alle beslissingen moet Van Gaal overleg plegen met de financiële man René Neelissen, de voorzitter, de technisch directeur en de algemeen directeur. Bovendien moet hij werken met de assistenten Martin Haar en Edward Metgod, Van Gaal mocht niet zijn eigen technische staf samenstellen.
Ik kan me nauwelijks voorstellen dat de emotionele tijdbom Van Gaal dat kan opbrengen. Hij zegt bijna altijd verstandige dingen over voetbal, heeft zijn vakmanschap bewezen, maar struikelt altijd over zijn presentatie die in iedere organisatie irritaties oproept. Van Gaal voldoet volledig aan de door AZ gestelde eisen. Hij heeft discipline hoog in het vaandel, houdt van aanvallend voetbal en heeft ervaring in de top. Verder verwacht de clubleiding van hem dat hij jaarlijks Europees voetbal haalt. Dat mag geen probleem zijn, omdat Van Gaal een uitstekende spelersgroep tot zijn beschikking krijgt. Adriaanse oreerde voortdurend over zijn houdbaarheidsdatum. Daarom was het misschien verstandiger geweest een geheel ander type voor de groep te zetten. Na drie jaar Adriaanse krijgen de spelers nu te maken met diens alter ego. Als dat maar goed gaat.