Van Hanegem kraakt wetenschappelijke visie: 'Wij regelden het zelf'

VI sprak met Van Hanegem, die geen wedstrijd miste op het mondiale eindtoernooi van 1974. 'Laatst zat ik op YouTube beelden te kijken van dat toernooi. Hunting heet dat filmpje. Dan zit ik mezelf nog steeds te verbazen. Zie je ons met zes tegelijk een tegenstander insluiten. Totaalvoetbal werd het genoemd, of Hollandse School, maar het geheim was dat er in dat team gewoon allemaal goede spelers liepen die elkaar hielpen. Het voetbal ontstond.'

Dat ligt vandaag de dag wel anders volgens Van Hanegem. 'Voetbal wordt tegenwoordig bijna wetenschappelijk benaderd. Allerlei methodieken, statistieken en weet-ik-veel-wat laten ze erop los. Terwijl als je gewoon goed kijkt naar de meest succesvolle teams in de historie, die vaak bij toeval zijn ontstaan. Dacht je dat we in 1974 een geweldig masterplan hadden bedacht voor de manier waarop we toen speelden? Dacht je soms dat Rinus Michels dat helemaal tot in de perfectie had uitgedokterd? Schei uit, wij regelden dat zelf.'

Van Hanegem legt uit waarom er in 1974 gebruik werd gemaakt van de agressieve pressie. 'Je bent kwetsbaar als de ruimtes groot worden, dus zorgden wij dat het niet gebeurde. Dan moet je nog een beetje geluk hebben dat een elftal in elkaar past. Toen Rinus Israël geblesseerd wegviel, kwam Arie Haan centraal achterin te spelen en Wim Jansen erbij op het middenveld. Dat bleek een heel aardige formatie. Toen zijn we gaan voetballen. We hebben nooit gesproken over de manier waarop, hebben er ook nooit op getraind. Het kwam van de spelers zelf. De kracht van Michels was weer dat hij het ons liet doen.'

In de nieuwe VI en op VI PRO komt Willem van Hanegem uitgebreid aan het woord.