Zaha vliegt uit na een heel leven als Eagle op Selhurst Park

ChatGPT
Veel voetballersbrieven lezen toch aan als holle frasen. Spelers die een jaar bij een club zitten en bij de eerste aanbieding van een grotere, rijkere club verkassen, komen vaak met bombastische statements over hoe geweldig de club toch is. Deze zomer lijken sommige van die verklaringen verdacht veel op werkjes die gemaakt worden met ChatGPT.

Declan Rice had recht van spreken bij zijn vertrek na tien jaar hart en ziel te hebben gegeven voor West Ham United, en iedereen snapt dat Arsenal een positieverbetering biedt. Maar een échte Hammer? Welnee, Rice juichte als jochie voor Chelsea. Daar heeft hij ook nooit een seconde een geheim van gemaakt.

Zaha kwam als kleutertje met zijn ouders uit Ivoorkust naar de Londense wijk Croydon, in het zuiden van de stad. Ze betrekken een woning rondom Selhurst Park, het stadion dat precies tien mijl van Buckingham Palace verwijderd ligt. Om maar aan te geven: Croydon hoort wel bij het échte Londen, maar niet bij het Londen van toeristen. Croydon heeft geen Abbey Road, geen Houses of Parliament, niet de Big Ben, niet de Tower Bridge. In het Croydon van Zaha's kindertijd reden geeneens trams. Hoezo, wereldstad?

The Dave Clark Five
Crystal Palace werd al snel Zaha's tweede huis, en zoals hij zelf schrijft, het shirt wordt ook zijn tweede huid. Hij woont twee straten verderop en hoort elke veertien dagen een stadion vol grote, onbekende kerels het officieuze clublied meezingen. You say that you love me, all of the time, klinkt het. Glad All Over, van The Dave Clark Five, een muzikaal kwintet uit de Londense wijk… Tottenham.

Dat doet er niet echt toe. Zaha wordt van een jongen een man op Selhurst Park, als twaalfjarig kereltje voegt hij zich bij de jeugdopleiding. Zijn vader rijdt hem naar de training in aftandse auto's. Gesproken van wrakken: Palace zelf is er ook niet best aan toe. Zaha debuteert in 2010 in een elftal dat op het nippertje twee rampen voorkomt: degradatie naar League One én een faillissement. Steve Parish neemt de club over. Samen met Zaha gaan ze de gouden tijden in.

Hoewel het daar niet naar uitziet als Sir Alex Ferguson de Londenaar verleidt tot een transfer. Het in 2013 één van de laatste transfers van de Schot bij Manchester United, maar tussen diens opvolger en landgenoot David Moyes en Zaha botert het niet. Na een verhuurbeurt aan Cardiff is duidelijk: Zaha moet naar huis. Met een beetje fantasie kun je zelfs in zijn uitstapjes clubliefde zien: de man met het rood-blauwe hart speelde enkel bij The Red Devils en The Bluebirds.

Zaha is na een jaar weer thuis, en Palace is mede door Parish' goede werk weer een Premier League-club. Dat weet het kind van de club, hij was immers zelf van goudwaarde in de promotiefinale tegen Watford. De snelheid en later ook de doelgerichtheid van Zaha is een belangrijke reden dat Palace, dat behoudens een paar jaartjes links en rechts eigenlijk nooit echt op het hoogste niveau speelde, nu aan zijn elfde seizoen in de Premier League gaat beginnen.

Croydon
Palace, van oudsher een bescheiden, familiaire vereniging, heeft zijn karakter behouden. Selhurst Park is één van de laatste authentieke grounds in de Premier League. Natuurlijk heb je er ook voetbaltoeristen, maar de lokale jeugd is sterk genoeg vertegenwoordigd dat Palace als enige Engelse club een heuse ultra-cultuur op de tribune heeft, naar Zuid-Europees voorbeeld. De eigenaar, Steve Parish, komt ook uit Zuid-Londen. Manager Roy Hodgson, door zijn gevorderde leeftijd en binnensmondse manier van spreken verworden tot knuffelbeer van het Britse trainersgilde, groeide evenals Zaha op in Croydon.

De kroon op het werk had in 2016 moeten komen. Palace haalde de finale van de FA Cup, met natuurlijk weer een rol voor Zaha. In de finale was het Manchester United van Louis van Gaal te sterk. Het was op die dag dat Zaha wist dat zijn club hem veel kon geven, maar niet alles. Prijzen winnen met Crystal Palace, dat zit er niet in. En de uitdaging om een club jaar op jaar maar het hoofd boven water te helpen houden, daar is op een gegeven moment de aardigheid af. Daarom vertrekt hij.

Zaha vertrekt transfervrij, maar het is onjuist om te zeggen dat hij de club geen geld heeft opgeleverd. In de laatste uitgave van de Football Money League zijn The Eagles op plek 26 geland, boven Champions League-deelnemer Ajax bijvoorbeeld. Het jongetje dat neerstreek in Croydon, vertrekt na achttien jaar trouwe dienst door de voordeur als een alom gerespecteerd man die nu in Istanbul op prijzenjacht gaat.

• Meer over

• W. Zaha
• Crystal Palace
• Premier League 2023/2024