Toptrainers op clubniveau hebben niet alleen invloed op de speelwijze van hun eigen team. Op eindtoernooien zijn namelijk altijd tactische invloeden terug te zien van de succesvolle clubs van het moment. Op dit moment zijn trainers als Xabi Alonso, Pep Guardiola en Mikel Arteta populair. Dat is terug te zien in het aanvalsplan van de landen op dit EK.
Nadat de volksliederen hebben geklonken, volgt altijd een virtueel veld met daarop de formaties van beide ploegen. Op die plaatjes zijn grote verschillen te zien: van 4-3-3 tot 4-4-2 en van 3-5-2 tot 3-4-3. In elke voetbalkantine zijn dit soort systemen voer voor levendige discussies.
Toch vertelt dit weinig over de daadwerkelijke posities van spelers in het veld. Allereerst spelen teams aanvallend meestal in een andere formatie dan tijdens het verdedigen. Ten tweede vullen spelers meerdere rollen in en staan zij vaak zelden op de plek waar ze vooraf zijn neergezet door de visualisatie voor het duel. Ze zijn geen tafelvoetbalpoppetjes die niet van hun plek kunnen komen.
Dit EK bevestigt dat beeld. De beginopstellingen van de landen in de knock-out-fase variëren flink. Zo starten Zwitserland en Portugal op papier in een opstelling met vijf/drie verdedigers. Veel andere landen gaan juist voor vier verdedigers.
Hoewel dit grote verschillen suggereert, is de veldbezetting tijdens het aanvallen bij alle overgebleven favorieten praktisch hetzelfde. Dat is de verdienste of schuld, net hoe je dit bekijkt, van Pep Guardiola.