Zinedine Zidane, succestrainer zonder visie

Real Madrid is in 2014 bijna klaar om aan de Champions League-finale tegen stadgenoot Atlético te beginnen als Carlo Ancelotti het woord richt tot zijn assistent Zinedine Zidane. Een miraculeuze ontsnapping in de extra tijd en een overtuigende verlenging later staat Ancelotti voor de derde keer in zijn trainersloopbaan met de Cup met de grote Oren in zijn handen. De Italiaan zegevierde als speler van AC Milan ook al twee keer in de belangrijkste Europese clubcompetitie en dus kan hij Zidane van vaderlijk advies voorzien.

De woorden van Ancelotti spoken twee jaar later door het hoofd van Zidane als hij zelf eindverantwoordelijk is bij de eindstrijd van het miljoenenbal. Net als de vorige keer is Atlético Madrid de opponent van Real Madrid. En ook dit keer trekt Zidane na een zenuwslopend schouwspel aan het langste eind.

Last week, talking football... ⚽⚽⚽⚽ ZZ.

Een foto die is geplaatst door zidane (@zidane) op 4 Sep 2016 om 9:26 PDT

De zege na strafschoppen op Atlético is onderdeel van de vliegende start van Zidane als hoofdtrainer bij Real Madrid. Het gebrek aan ervaring bij de in januari 2016 aangestelde trainer zorgt aanvankelijk voor twijfels over zijn capaciteiten, die toenemen door nederlagen tegen Atlético Madrid (0-1 in competitie) en VfL Wolfsburg (2-0 in Champions League). Na het verlies in Duitsland op 6 april leidt Zidane zijn ploeg echter naar een imposante ongeslagen reeks, die pas negen maanden (en veertig wedstrijden) later tot een einde komt. Gedurende dit proces hebben de Galácticos behalve de Champions League ook de Europese Super Cup en wereldbeker voor clubteams veroverd.

De 2-1 nederlaag tegen Sevilla die een einde maakt aan de geweldige serie van Zidane valt samen een andere primeur. In Andalusië stuurt de Fransman voor het eerst in zijn trainersloopbaan namelijk een elftal het veld in met drie verdedigers.

Aan de ene kant is die keuze karakteristiek voor Zidane, die altijd eerst kijkt naar het materiaal dat hij beschikbaar heeft voordat hij een strijdplan kiest. ‘Ik ben er voor de spelers, ik luister naar hen. Meer dan wat dan ook wil ik dat mijn spelers zich concentreren op hun eigen wapens.’ In dit geval zijn James Rodríguez en Gareth Bale afwezig, terwijl Cristiano Ronaldo en Karim Benzema net hersteld zijn van een blessure. De aanpassing van de formatie ontlast hen grotendeels van defensieve taken, zodat Ronaldo niet het hele duel achter de onvermoeibare rechtsback Mariano hoeft aan te sjokken. ‘De keuze voor 3-5-2? We moesten iets aanpassen nadat we drie duels gespeeld hadden in de laatste tien dagen’, verklaarde Zidane na afloop.

Aan de andere kant paste de systeemwissel juist totaal niet bij Zidane. In het jaar dat hij aan het roer staat bij Real Madrid heeft de ex-topvoetballer namelijk geen enkele poging gedaan om over te komen als een meesterbrein. Op vragen over zijn tactische keuzes kwam Zidane altijd met dezelfde ontwijkende antwoorden. ‘Het gaat er vooral om dat we met genoeg intensiteit spelen en het maximale halen uit de kwaliteiten van onze spelers’, luidt zijn standaardtekst. Verstrekkende omzettingen sluiten niet aan op dat imago. Zidane is als speler een ster geweest. Als trainer laat hij het podium graag aan anderen.

Sfinx

Toen Zinedine Zidane vorig jaar gepresenteerd werd als nieuwe oefenmeester van Real Madrid, was een van de eerste vragen of hij de nieuwe Pep Guardiola werd. Zidane probeerde die suggestie direct van tafel te vegen, maar erg vreemd was de vraag niet.

De parallellen tussen de trainersloopbanen van Guardiola en Zidane zijn overduidelijk. Beiden waren als speler al een verlengstuk van hun coaches in het veld. Beiden begonnen hun nieuwe carrière in de luwte van een B-team. Beiden deden dit bij de club waarmee ze in Spanje successen vierden. Guardiola bij Barça B, Zidane bij Real Madrid Castilla. Beiden kregen vervolgens een kans bij het eerste elftal. En beiden wonnen binnen een jaar de Champions League.