Zo presteerden de Football Manager-wonderkinderen in de realiteit

Pedro Mantorras wordt deze week alweer 37 jaar. Tja, waar is de tijd gebleven... Eh, Pedro wie? Lezers zullen zich afvragen over wie we het nu in hemelsnaam hebben. Terwijl bij anderen meteen een gevoel van melancholie zal komen bovendrijven. Want welke (voormalige) CM-verslaafde had de toen nog piepjonge Angolese belofte begin deze eeuw nu niet in zijn team?

En er waren wat CM-verslaafden. Of, om het voor de onwetenden onder onze lezers wat te verduidelijken: gamers wiens leven veel te lang bijna volledig in beslag werd genomen door Championship Manager, dat om zakelijke redenen (zie kader verderop) vanaf 2005 Football Manager ging heten. Voor iedereen die het zelfs beter denkt te weten dan Pep, Jürgen of José, en dat zijn er nog verbazingwekkend veel, biedt dat computerspel de ultieme kans om het ook eens uit te proberen. En alles zit zo verdomd goed in elkaar dat je na uren spelen niet meer doorhebt dat allemaal slechts een schijnwereld is.

Er is alleen één, toch vrij groot verschil tussen de gamer en echte trainer. Ieder nieuw seizoen weer komt de gamer er met een beetje handig googlen namelijk al vrij snel achter wie de koopjes van het jaar zijn. Wie de wonderkinderen zijn die honderd procent zeker zullen uitgroeien tot doelpuntenmachines, koningen van de assist en verdedigers die het huidige niveau van Virgil van Dijk aantikken. De echte trainers zouden zichzelf ook wel zulke voorkennis toewensen. Dat je Mo Salah, die nu pas vrij laat op de radar van de Europese topclubs kwam, zo bijvoorbeeld al op zestienjarige leeftijd uit Egypte had kunnen oppikken... Of Luis Suárez en Edinson Cavani, als één mooi pakketje met een strik eromheen, uit Montevideo. Het is een spannende gedachte.

Hoe serieus zelfs de clubs de beste CM- of FM-gamers soms ook nemen – Omar Yabroudi, tegenwoordig scout van Crystal Palace, wurmde zich ooit het profvoetbal in dankzij zijn enorme prestaties op CM – het blijft een parallelle wereld. Waarin wel vele miljoenen zich al eens heerlijk hebben verloren. En waarin wonderkinderen worden aanbeden, die in de realiteit nooit iets wezenlijks hebben uitgericht maar in CM of FM wel volledig tot wasdom kwamen.

Zoals Pedro Mantorras. De snelle spits uit Angola maakte zo’n flitsende start in het betaalde voetbal dat Benfica hem vastlegde en hij constant werd vergeleken met de illustere Eusébio. Een zware knieblessure verpestte echter Mantorras’ toekomst. Hij hield het nog tot zijn dertigste vol als prof, maar haalde vanwege die handicap nooit meer hetzelfde hoge niveau als weleer.

En zo zijn er nog talloze wonderkinderen die niet de door de makers van CM en FM voorspelde weg naar de top aflegden. Maar nu wel bij veel gamers een gevoel van weemoed opwekken als hun naam weer eens valt. VI zet hierbij een elftal van die voetballers onder elkaar en zocht uit hoe het ze in hun werkelijke carrière uiteindelijk is vergaan.

1. MAXIM TSIGALKO

Versie CM 01/02
Nationaliteit Wit-Russische
Club destijds Dinamo Minsk (WRu)
Leeftijd destijds 19 jaar

Volgens velen de beste speler op CM/FM ooit. Zelfs als hij in werkelijkheid maar de helft van zijn uiteindelijke niveau in de game had bereikt, zouden wij Nederlanders nu met een stuk meer spanning uitkijken naar komende donderdag, als Oranje het in De Kuip opneemt tegen Wit-Rusland. Hoewel Maxim Tsigalko, die op de officiële UEFA-kanalen wordt aangeduid als Maksim Tsyhalka, inmiddels 35 jaar is, zou-ie met die klasse in zijn benen nog altijd een enorme uitdaging betekenen voor ons toch niet ongetalenteerde centrale verdedigingsduo Virgil van Dijk-Matthijs de Ligt.

Met een volledig of ook maar half tot wasdom gekomen Tsigalko zou het überhaupt maar zeer de vraag zijn of Oranje Wit-Rusland had geloot in deze EK-kwalificatiereeks. Tsigalko is van dezelfde generatie als Alexander Hleb, die zelfs reikte tot Arsenal en Barcelona en op zijn 37ste bij de laatste wedstrijd van Wit-Rusland nog gewoon in de basis startte. En daarnaast zou je ook nog Sergey Nikiforenko hebben gehad, dat andere megatalent op CM 01/02 en eigenlijk net zo legendarisch als Tsigalko.

Met die twee en Pedro Mantorras voorin, en eventueel ook de Ivoriaan Ibrahima Bakayoko en/of de Nigeriaan Julius Aghahowa, moest het wel heel gek lopen wilde je niet succesvol zijn. In het aardse bestaan zou dat quintet heel wat minder gevreesd zijn geweest. Bakayoko beleefde nog een vrij aardige loopbaan bij onder meer Olympique Marseille, Everton en zijn nationale team. Aghahowa speelde zelfs het WK 2002 nog, maar stopte al voor zijn dertigste verjaardag omdat geen serieuze club hem meer wilde vastleggen. En het verhaal van Mantorras is eerder in dit artikel al kort verteld. Het Wit-Russische topduo in CM 01/02 kende nog de meest trieste afloop. Syarhey Nikifarenka, zoals de UEFA hem noemt, speelde uiteindelijk precies nul interlands en kwam nooit verder dan de club waar hij begon: Shakhtyor Soligorsk. Toen PSV het in 2014 in de voorronde van de Europa League tegen die club opnam, was de CM-legende allang gestopt.

En dan Maxim Tsigalko. In de game op zijn minst een van de allerbesten ooit. De goalmachine haalde in CM regelmatig moyennes waarvan Lionel Messi en Cristiano Ronaldo alleen maar kunnen dromen. De Tsigalko van vlees en bloed steekt daarbij schril af. De uitblinker van Jong Wit-Rusland bleef steken op twee interlands (wel één doelpunt) en zette al op zijn 25ste een punt achter zijn carrière. Vanaf Dinamo Minsk werd het minder en minder, en kon hij zelfs bij nietszeggende clubjes in Wit-Rusland geen basisplaats meer veroveren. Tweelingbroer Yuri, de doelman die ook flink wat talent werd toegedicht in CM 01/02, speelde één interlandje meer en hield het zowaar vol tot zijn dertigste.

2. NICOLÁS MILLÁN

Versie FM 2006
Nationaliteit Chileense
Club destijds Colo-Colo (Chl)
Leeftijd destijds 14 jaar

Dat de makers van Football Manager zijn potentie hoog inschatten, was niet heel vreemd. Dat deden ze bij zijn club Colo-Colo ook. Nicolás Millán mocht bij de Chileense recordkampioen al vóór zijn vijftiende verjaardag zijn debuut maken op het hoogste niveau. Om precies te zijn was hij veertien jaar en 298 dagen oud toen hij tijdens het duel met Santiago Wanderers zo’n tien minuten voor tijd het veld op dartelde. Kort daarop liep hij nog een maandje stage bij het Chelsea van José Mourinho.

We zijn nu ruim tien jaar verder en Nicolás Millán zou op zijn 27ste fysiek op zijn toppunt moeten zijn. En net als jaargenoten als Eden Hazard, N’Golo Kanté en Antoine Griezmann een dragende kracht van Chelsea, Atlético Madrid of een nóg grotere club moeten zijn. Maar de harde waarheid is dat hij anno 2019 wekelijks voor een paar schamele pesos knokt bij Deportes Copiapó. Een laagvlieger uit de Primera B, zeg maar de Eerste Divisie van Chili. De reeks clubs die hij daarvoor diende, is op Colo-Colo na, waarvoor hij uiteindelijk slechts drie keer uitkwam, ook al weinig imponerend: Naval de Talcahuano, Unión Temuco, Curicó Unido, Deportes Puerto Montt en Deportes Pintana.

De conclusie kan dus gerust worden getrokken dat de Chileense Cristiano Ronaldo, zoals Millán kort na zijn debuut werd gedoopt, de verwachtingen niet helemaal heeft kunnen waarmaken. Terwijl hij het zelf toen toch wel een aardige vergelijking vond met de Portugese legende. ‘Ik denk dat mijn stijl wel op die van hem lijkt. Ik geniet ervan de flanken te gebruiken en tegenstanders uit te spelen. Ik ben vooral goed in de schaar.’ Die dus echter bewaard blijft voor de lagere regionen van het Chileense voetbal.

3. MIKA ÄÄRITÄLO

Versie FM 2008
Nationaliteit Finse
Club destijds TPS Turku (Fin)
Leeftijd destijds 21 jaar

Wat is het verschil tussen Petri Tiainen, Henrik Moisander en Mika Ääritalo? Voordat we het antwoord geven: ze hebben vooral veel overeenkomsten, want allemaal Fins van geboorte én allemaal op jeugdige leeftijd huis en haard verlaten om het voetbalgeluk te beproeven bij een aansprekende West-Europese club. In Tiainens (de voorganger van Jari Litmanen) en Moisanders (keepende broer van verdediger Niklas) geval was dat Ajax, Ääritalo kwam op zeventienjarige leeftijd terecht bij Aston Villa, toen nog een gerenommeerde Premier League-club. En wat ze eveneens delen: de afloop. Alle drie keerden vrij snel weer met hangende pootjes terug naar Finland, waar ze vervolgens een loopbaan in de kantlijn beleefden.

En nu het verschil: waar Petri Tiainen en Henrik Moisander maar heel weinig mensen nog iets zal zeggen, doet de naam Mika Ääritälo dat wél. In de wondere wereld van Football Manager leeft hij voort als een doelpuntenmachine zonder weerga. Misschien niet de meest getalenteerde, want voor een wonderkind al aardig op leeftijd in 2008, maar wel een spits die iedereen in zijn ploeg wenste. Of je nu FC Utrecht trainde of Real Madrid. Hij was namelijk door vrijwel elke club te verleiden tot een transfer.

Ook in Football Manager 2019 kost het je weinig moeite de inmiddels 33-jarige Ääritälo over te halen tot een overgang naar jouw club. Maar heel veel zal je niet aan hem hebben, voor finishing ofwel het afmaken van kansen scoort hij nog slechts 10 op de maximale 20 punten. Dat is een stuk slechter dan pakweg FC Volendam-aanvaller Cas Peters (12) of Jong AZ-spits Jelle Duin (13). En meer verdient-ie natuurlijk ook niet. Na twee jaar en nul wedstrijden voor Aston Villa speelde Ääritälo tien seizoenen voor zijn oude club TPS Turku, probeerde hij het nog eens over de grens bij Holstein Kiel, waar hij ook nul keer het vijandelijke doel trof, om via FC Lahti en KuPS opnieuw bij TPS terecht te komen. Dat lijkt nu ook het eindstation van de Bomber van Taivassalo.

4. KERLON

Versie FM 2006
Nationaliteit Braziliaanse
Club destijds Cruzeiro (Bra)
Leeftijd destijds 17 jaar

De eerste voetballer op deze lijst die ook luid van zich liet horen buiten CM/FM. Kerlon Moura Souza uit Ipatinga was zelfs een fenomeen. De kleine Braziliaan had namelijk een truc bedacht die vooral per YouTube de hele wereld rondging: de drible da foquinha. Als hij oog in oog met een tegenstander kwam te staan, wipte hij nog weleens de bal omhoog en probeerde hij al hooghoudend met zijn hoofd een weg naar het doel te vinden. Ja, als een zeehond. Die kunstjes werden overigens vaak niet erg gewaardeerd door de Braziliaanse tegenstanders die het talent van Cruzeiro zo probeerde voor de gek te houden. Eenmalig international Dyego Coelho sloeg Het Zeehondje eens met een elleboog tegen de vlakte, boem, de vijf duels schorsing vond hij het meer dan waard.

Binnen de lijnen werd Kerlon steeds minder opvallend. Na zijn veelbelovende start bij Cruzeiro bouwde hij enkel op FM een indrukwekkende carrière op. Daar bleef hij tegenstanders voorbij flitsen en was hij voortdurend beslissend voor zijn ploeg. Een echte grootheid, zoals Lionel Messi en Cristiano Ronaldo. En dus in niets te vergelijken met de realiteit. Op twintigjarige leeftijd ruilde het YouTube-talent Rio de Janeiro in voor Milaan, tekende hij een vet contract met Internazionale. Die club heeft wel meer miskopen op haar naam staan, maar de euro’s die ze besteedde aan Het Zeehondje had ze net zo goed in zee kunnen gooien.

De Serie A bleek veel te hoog gegrepen voor de 1 meter 67 kleine Kerlon. Alleen op huurbasis bij Chievo speelde hij wat wedstrijdjes. Zelfs de Eredivisie was niet voor hem weggelegd. De Braziliaan werd in het seizoen 2009/10 verhuurd aan Ajax, hij kwam er niet één keer in actie. Na uitleenbeurten aan Paraná en Nacional Esporte Clube in Brazilië, verdiende hij ook in Japan (Fujieda MYFC), Barbados (Weymouth Wales), Amerika (Miami Dade), Malta (Sliema Wanderers), opnieuw Brazilië (Vila Nova) en Slowakije (Spartak Trnava) nooit meer het volle licht van de schijnwerpers. Sinds 2017 heeft Kerlon geen club meer, en toen moest hij nog dertig worden.

5. ANTHONY VANDEN BORRE

Versie FM 2006
Nationaliteit Belgische
Club destijds Anderlecht (Bel)
Leeftijd destijds 18 jaar

Begin 21ste eeuw kwamen bij Anderlecht twee supertalenten aanstormen. De een stormde nog lange tijd door en haalde de absolute top. En ondanks volop blessureleed is Vincent Kompany anno nu nog regelmatig captain van het Manchester City van Pep Guardiola. De ander werd niet alleen door de makers van CM/FM nóg meer potentie toegedicht. Met Anthony Vanden Borre achterin was het in de game een stuk moeilijker om wedstrijden te verliezen. Maar de laatste keer dat de inmiddels 31-jarige verdediger in voetbaltenue werd gezien, is al meer dan anderhalf jaar geleden. Bovendien was het niet in het grootste voetballand op aarde: Democratische Republiek Congo.

Niet dat de Vanden Borre van vlees en bloed niet kon voetballen. Toen Kompany zojuist op zeventienjarige leeftijd zijn competitiedebuut had gemaakt, werd al meteen aangekondigd dat er ‘nog eentje’ in aankomst was. Op 13 maart 2004 mocht ook de zestienjarige Vanden Borre in de basis starten, thuis tegen Charleroi. In die dagen verkeerde het Belgische voetbal nog in crisis, dus kon het zomaar gebeuren dat Vanden Borre na slechts vijf duels in de Eerste Klasse al werd opgenomen in de Belgische nationale selectie. En ook meteen aan de bak kon. Doordat hij tegen Turkije in de negentigste minuut mocht invallen, werd de verdediger de op één na jongste Belgische international aller tijden, na Fernand Nisot, een speler uit de voetbalprehistorie (1911).

Het leek de opmaat voor een mooie en lange loopbaan, dachten dus ook de mensen achter CM/FM, maar al heel snel maakte Vanden Borre ook naam als probleemjongere. Die vaak een tikkeltje te zwaar leek. Nog voor zijn twintigste was Anderlecht zijn kuren en weinig professionele gedrag al beu en verpatste hem aan Fiorentina. Ook in Italië kwam zijn carrière nooit echt van de grond. Althans niet op de wijze dat iedereen had verwacht en gehoopt. Vanden Borre speelde in totaal 29 interlands en kende nog aardige periodes bij Portsmouth, RC Genk en Anderlecht – hij werd liefst zes keer kampioen van België – maar uiteindelijk won de duivel het van de engel in hem. En verdween hij via TP Mazembe, uit het land van zijn Congolese vader, definitief van het podium.

6. ÉDER ÁLVAREZ BALANTA

Versie FM 2014
Nationaliteit Colombiaanse
Club destijds River Plate (Arg)
Leeftijd destijds 20 jaar

Elke fervente speler van Football Manager weet het: in Zuid-Amerika en Scandinavië zijn altijd wel een paar mooie koopjes te vinden. Toptalenten die kunnen uitgroeien tot wereldsterren maar voor een zeer schappelijk bedragje zijn aan te schaffen. Éder Balanta was er een van. Hem kon je in FM 2014 oppikken bij River Plate. En dan kreeg je de beschikking over een verdediger van topniveau.

FC Basel deed in de zomer van 2016 wat veel FM-spelers al veel eerder hadden gedaan en tikte hem voor drieënhalf miljoen euro op de kop. Het paste ook helemaal bij de reputatie die de Zwitserse club de laatste jaren heeft opgebouwd. Ze wordt geroemd om haar neusje voor perfecte aankopen. Denk alleen al aan Mo Salah. De Egyptenaar werd gescout bij een clubje dat Al Mokawloon Al Arab heet, en vervolgens snel naar Basel gehaald. Zelden was een aankoop zo’n succes.

Dat kun je van Éder Balanta niet meteen zeggen. Hoewel hij uitgroeide tot basisspeler, bestaan er anno nu best wat twijfels over de Colombiaan. In de anderhalf seizoenen dat hij deel van de selectie van FC Basel uitmaakt, raakte de club haar alleenheerschappij kwijt. Na acht opeenvolgende landskampioenschappen werd ze vorig jaar onttroond door Young Boys. En ook dit seizoen heeft de rivaal uit Bern weer een gigantische voorsprong op FC Basel opgebouwd. De aanval, met onder anderen Ricky van Wolfswinkel, produceert minder goals, maar ook de defensie en dus Balanta valt wel het een en ander aan te rekenen.

De Colombiaan geldt dan ook niet als een zekerheid voor zijn nationale ploeg en werd bijvoorbeeld niet opgeroepen voor het WK 2018. José Pekermann en inmiddels Carlos Queiroz geven als bondscoach de voorkeur aan Yerry Mina, Davinson Sánchez en Jeison Murillo die jonger én verder zijn dan Balanta.

7. TOMMY SVINDAL LARSEN

Versie CM 97/98
Nationaliteit Noorse
Club destijds Stabaek (Den)
Leeftijd destijds 23 jaar

Voor de oudgedienden onder ons, de eerste spelers van de later zo populaire manager game is Tommy Svindal Larsen een cultheld. De slimmeriken speurden destijds in de jeugdopleiding van Manchester United naar goedkope versterkingen. Zo ingewikkeld zat Championship Manager toen nog niet in elkaar. Erik Nevland was bijvoorbeeld voor weinig ponden op te halen uit Manchester en ontwikkelde zich vervolgens steevast tot een echte goalgetter. En dan had je ook nog John Curtis, Graeme Tomlinson en Andrew Duncan die uiteindelijk zelf gratis waren op te halen. Toch veroverde Svindal Larsen de meeste faam.

De reden? Misschien ook doordat hij niet alleen in CM 97/98 een topaankoop was, eveneens in CM 01/02. Bovendien maakte het totaal niet uit welke club je trainde, zelfs als die op het allerlaagst mogelijke niveau actief was; hij zette graag zijn handtekening onder een contract. En vanaf dat moment was voor jou de weg naar boven ingezet, Svindal Larsen stelde namelijk nooit teleur.

Dat deed hij ook niet in het aardse bestaan. Niet dat hij het in zich had om de internationale top enige angst aan te jagen, maar hij gold bij al zijn clubs als een zeer betrouwbare middenvelder. Captain material, de eerste speler die een coach op het wedstrijdformulier zet. Na Stabaek kwam hij nog uit voor 1. FC Nürnberg en Odd in eigen land. Voor Noorwegen reikte hij ondanks zijn beperkingen tot 24 interlands, verspreid tussen 1996 en 2007. Pas als 37-jarige vond hij het genoeg geweest.

8. FREDDY ADU

Versie FM 2005
Nationaliteit Amerikaanse
Club destijds DC United (VSt)
Leeftijd destijds 16 jaar

Dat was wat, in de zomer van 2005. De thuisploeg met onder anderen Hedwiges Maduro, Ryan Babel, Ibrahim Afellay en Quincy Owusu-Abeyie trok natuurlijk de meeste bekijks tijdens het jeugd-WK in Nederland, maar op 11 juni stond er in de groepsfase meteen al een soort van finale op het programma. Amerika-Argentinië was een wedstrijd tussen Sacha Kljestan en Jonathan Spector aan de ene kant en Sergio Agüero, Fernando Gago en Lucas Biglia aan de andere, maar vooral een clash tussen de tienergiganten Freddy Adu en Lionel Messi.

Die dag in Enschede was er qua status nog geen enkel verschil tussen de twee. Messi was de rising star van Barcelona, Adu werd zonder blikken of blozen De Nieuwe Pelé genoemd. Natuurlijk zat daar wat Amerikaanse overdrijving bij, maar negen op de tien kenners geloofden er heilig in dat het voetbalsprookje een gelukkig einde zou gaan krijgen. Negen dagen voor het WK-duel was Adu pas zestien jaar geworden, maar hij had zijn eerste profcontract (bij DC United), zijn MLS-debuut (bij DC United) en mega-sponsorcontract (met Nike) al binnen. Bovendien versloeg hij met Team USA de Argentijnen met 1-0. Waarna de Amerikanen ook Duitsland en Egypte onder zich hielden in de poule des doods.

Toch werd op een of andere manier de weg naar de WK-titel dat toernooi geblokkeerd – Adu en zijn landgenoten vlogen er in de achtste finale uit tegen Italië – en later ook die naar een carrière die iedereen van hem had verwacht. Het leek allemaal zo mooi. Ghana voor The Land of Dreams ingeruild doordat mama een verblijfsvergunning had gewonnen bij de Green Card Lottery, Amerikaans staatsburger in 2003 en al een jaar later worden vergeleken met de god van het voetbal, (De Tweede) Mozart en (De Voetballende) Michael Jordan.

Maar waar die drie inmiddels ieder onsterfelijkheid hebben bereikt, brengt Freddy Adu zijn levensdagen door in het USL Championship, de Amerikaanse evenknie van de Keuken Kampioen Divisie… De Las Vegas Lights, zoals de club heet, werken hun thuiswedstrijden af in een stadion waar nog geen tienduizend mensen in kunnen. Nog ietsje kleiner dan het Cambuur Stadion dus. In feite is dat ook het niveau van Adu. Na nooit helemaal geslaagde periodes bij achtereenvolgens Real Salt Lake, Benfica, AS Monaco, Belenenses, Aris Saloniki, Çaykur Rizespor, Philadelphia Union, Bahia, Jagodina, KuPS, KuFu-98 en de Tampa Bay Rowdies dook hij in de zomer van 2017 ineens op bij AZ. Waar hij via een stage een contract probeerde te verdienen. Tevergeefs. ‘De technische staf vond hem geen aanvulling op de selectie’, zo meldde AZ op de eigen website. De huidige aanvaller van Las Vegas Lights is nog altijd geen dertig.

9. HENRI SAIVET

Versie FM 2008
Nationaliteit Franse
Club destijds Girondins Bordeaux (Fra)
Leeftijd destijds 17 jaar

Voorspelde de Franse media hem een toekomst à la Thierry Henry? Aha, moeten de beoordelaars van Football Manager hebben gedacht, dan geven we die Henri Saivet vooral snelheid, acceleratie en flair in de nieuwste versie van onze game. Met een beetje liefde en een beetje geduld was daar door iedere gamer op den duur een world class player van te maken.

Maar waar Saivet in FM 2008 op een natuurlijke manier doorgroeide richting de internationale top en ook een vast gezicht werd bij De Haantjes, kwam de aanvaller met de galop van een gazelle in de harde realiteit maar niet weg bij Girondins Bordeaux. Hij moest bijna tien jaar wachten op een mooie transfer, en dan bleek het ook nog om een club te gaan waar je als speler eerder faalt dan slaagt: Newcastle United. Vraag het maar aan de broertjes Luuk en Siem de Jong. Saivet belandde er in januari 2016 en speelde er in totaal vijf competitieduels en scoorde daarin één keer. Wel meteen de winnende tegen West Ham United. Desondanks was de Premier League-club hem liever kwijt dan rijk. Na uitleenbeurten bij AS Saint-Étienne en Sivasspor verhuurt Newcastle United hem dit seizoen aan Bursaspor.

Niet de loopbaan van voorbeeld Henry dus voor Henri Saivet, die in 2013 voor de Senegalese nationale ploeg koos nadat hij jarenlang was uitgekomen voor de vertegenwoordigende jeugdteams van Frankrijk. Maar ook bij de Afrikanen is hij niet verder gekomen dan het tweede plan. Sadio Mané, Ismaïla Sarr, M’Baye Niang, Mame Biram Diouf en Keita Baldé genieten de voorkeur van bondscoach Aliou Cissé.

10. TONTON ZOLA MOUKOKO

Versie CM 01/02
Nationaliteit Zweeds/Ghanese
Club destijds Derby County (Eng)
Leeftijd destijds 18 jaar

Een naam als een gedicht, een carrière als een epos. Maar dan alleen in de parellelle wereld van Championship Manager. In werkelijkheid was de voetballer Tonton Zola Moukoko beter te typeren als een treurspel. Hij verdween net zo snel bij Derby County als dat hij er was gekomen. En lange tijd was het voor iedereen gissen naar de reden. Totdat hij er op een dag zelf over vertelde.

Samenvattend: ‘Mijn broer Fedo en ik waren al op ons negende en zevende wees, mijn vader en moeder stierven toen we in toenmalig Zaïre waren. We gingen naar Zweden, dat ons opnam als vluchteling. Het was erg moeilijk om ons aan te passen, we arriveerden er midden in de winter. Maar na verloop van tijd raakten we er gewend en kregen we uiteindelijk beiden het Zweedse staatsburgerschap. Het voetbal bood afleiding, ik was er dag in dag uit mee bezig. En ik bleek goed te zijn, erg goed. Mijn broer stimuleerde me en hielp me met mijn ontwikkeling. Het ging zo snel allemaal. Ik werd geselecteerd voor de Zweedse jeugdploegen, ik ging op stage bij Empoli en Italië, nog veel meer clubs wilden me vastleggen, maar het werd Derby County.’

De aanpassing van Zweden naar Engeland verliep ondanks zijn leeftijd – hij was vijftien – een stuk soepeler, zei Moukoko, die met zijn kunsten aan de bal veel zieltjes won in het hart van Engeland. Hij excelleerde in de strijd om de Youth FA Cup en eveneens doordeweeks op de trainingen. Waarschijnlijk was dat de reden dat hij zo hoog werd gewaardeerd door de mensen van CM. En door zijn eigen trainer. ‘Ik vond Tonton briljant, echt briljant’, aldus John Hughes. ‘He lightens the place up.’ Derby County wees naar verluidt zelfs een aanbod van AC Milan af, toen ineens alles anders werd.

Moukoko: ‘Mijn broer ging soms terug naar Congo om daar te werken. Op een dag kreeg ik te horen dat hij was vergiftigd. Dat hij dood was… Mijn broer die zich zo over mij had ontfermd toen mijn vader en moeder waren gestorven… Vanaf dat moment kwam voetbal niet meer op nummer één, het was te moeilijk voor me. Dat is de reden dat ik Derby verliet. Dat ik stopte met spelen. Ik wilde niet meer.’ Ineens voelde Tonton Zola Moukoko zich weer alleen op de wereld.

Maar daar kwam verandering in. Hoewel hij nog wel pogingen deed om zijn carrière weer op te starten, lukte dat nooit echt en kwam hij nooit meer verder dan Carlstad United, IK Sleipner, Syrianska KF, Antlantis FC en IFK Lidingö FK. Desondanks bleek hij voor vele (voormalige) CM-verslaafden een held. Zijn fictieve ik had zo veel van die wannabe trainers titels bezorgd… Tot op de dag van vandaag krijgt hij telefoontjes van fans, wordt hij op straat aangeklampt. Nee, Tonton Zola Moukoko zal nooit vergeten worden.

11. TAHITH CHONG

Versie FM 19
Nationaliteit Nederlandse
Club Manchester United (Eng)
Leeftijd 19 jaar

En dan zijn we aanbeland bij de laatste van elf CM/FM-koopjes. Daarvoor pakken we de nieuwste versie van de game, die jaarlijks vele miljoenen in het laatje van Sports Interactive brengt. Wie zijn daar de talenten met de meeste potentie? Niet alleen de gamers zelf zijn daarmee bezig, maar ook allerlei media die al snel na de verschijning van de game met allerlei lijstjes komen. Zoals Eurogamer.net, dat zelfs een topvijftig van FM 19 Wonderkids heeft gemaakt.

De nummer één en twee, Kylian Mbappé en Gianluigi Donnarumma, zijn niet heel verrassend, en de nummer drie is dat ook niet. Matthijs de Ligt is verdedigend gezien ’s werelds beste belofte. Op plek veertien staat een speler die net als de legendarische Nummer 14 Ajax en Barcelona zal dienen. Frenkie de Jong bevindt zich daarmee tussen zijn toekomstige ploeggenoot Malcom en Gedson Fernandes van Benfica. De topvijftig bevat nog twee Nederlanders. Dat zijn niet Steven Bergwijn, Justin Kluivert, Mohammed Ihattaren, Guus Til, Myron Boadu, Daishawn Redan, Joshua Zirkzee, Brian Brobbey of Calvin Stengs, die daarvoor stuk voor stuk eveneens in aanmerking waren gekomen, maar Ryan Gravenberch en Tahith Chong. Het talent dat onlangs zijn Champions League-debuut maakte voor Manchester United blijft de bijzondere Ajax-tiener vijf plekjes voor, Tahith staat 25ste, Gravenberch dertigste.

Niet alleen (overigens door velen bezochte) sites voor gamers houden zich bezig met Football Manager. Serieuze media besteden er eveneens volop aandacht aan. Zoals de Britse kwaliteitskrant The Independent, die vorig seizoen wel de vijftig beste wonderkids van FM 18 verzamelde maar ze vervolgens niet rangschikte. Ook op die lijst vinden we een aantal bekende namen terug. Matthijs de Ligt was de kenners ook toen al opgevallen, evenals Kasper Dolberg. Riechedly Bazoer stond ertussen, en ook ene Maximiliano Romero, toen nog spits van Vélez Sarsfield. In het voetbal kan in een jaar tijd veel veranderen…

Zoals Pep Guardiola maar elf sterren kan opstellen bij Manchester City, zijn ook heel veel Championship/Football Manager-wonderkinderen buiten dit elftal gevallen. Er zijn tig toptalenten aan wie gamers volop plezier hebben beleefd maar die het in het echte leven niet (helemaal) hebben gered. Wat te denken van Cherno Samba, Valeri Bojinov, Diego Buonanotte, Alan Kardec, Mike Duff, Arturo Lupoli, Lebohang Mokoena, Samuele Dalla Bona, Sherman Cárdenas, Mark Kerr, Anthony Le Tallec, Abgar Barsom, Mikael Dorsin, Bogdan Stancu, Stefan Selakovic, Lulinha, Frederik Risp, Anatoli Todorov, Serge Makofo, Kennedy Bakircioglü, Pato, Taribo West, Tó Madeira, Keirrison, Landon Donovan, enzovoort, enzovoort. Iedereen zal zijn eigen favorieten hebben.

En dan heb je ook nog de wonderkinderen die wél volledig tot wasdom kwamen. De Rafael van der Vaarts, de Lionel Messi’s en de Cristiano Ronaldo’s. Al betaalde je daarvoor vaak wel de hoofdprijs, of je moest er snel bij zijn. Bijvoorbeeld met de Cristiano Ronaldo van Sporting Portugal.

Of de Arjen Robben van FC Groningen.

BRONNEN: EUROGAMER.NET, FACTOR-TECH.COM, FOOTBALL MANAGER, THE INDEPENDENT, NEOSEEKER.COM, THE OFFSIDE RULE, THATFOOTBALLGAME.COM, TRANSFERMARKT.NL