De aparte wereld van de MLS: zo werkt voetbal in Amerika

Hoe zit de Major League Soccer precies in elkaar?

De MLS bestaat sinds 1996 en is de opvolger van de North American Soccer League, die van 1968 tot 1984 wereldsterren als Johan Cruijff, Pelé, Franz Beckenbauer en George Best naar de Verenigde Staten lokte. In de twaalf tussenliggende jaren was er geen profcompetitie. De MLS is opgedeeld in twee divisies: de Western Conference en de Eastern Conference. In laatstgenoemde werkt Atlanta United het reguliere seizoen af. In beide zones spelen twaalf clubs twee keer tegen elkaar, uit en thuis. Eenmaal komen ze uit tegen de ploegen uit de andere Conference. Dat brengt het aantal wedstrijden in de reguliere competitie op 34. Het 24ste seizoen van de MLS begon op 2 maart en eindigt 9 oktober. Tien dagen later beginnen de play-offs, uitmondend in de grote finale op 10 november. Het Atalanta United van Frank de Boer is regerend landskampioen.

Hoe werken de play-offs?

De eerste zeven clubs in de eindstand van beide Conferences plaatsen zich voor de strijd om de Audi MLS Cup. Ook die is gescheiden per divisie. De lijstaanvoerders zijn vrijgesteld van de eerste ronde, waardoor de play-offs starten met drie duels in beide competities. De nummer twee speelt tegen de nummer zeven, nummer drie tegen nummer zes en nummer vier tegen nummer vijf. Het betreft een enkele wedstrijd, waarbij de hoogste geklasseerde club thuis speelt. In de halve finales stromen de koplopers in, zij komen uit tegen de winnaar van de wedstrijd tussen de nummer vier tegen nummer vijf. De winnaars van de Conference Finals maken in de MLS Cup Final uit wie zich landskampioen mag noemen. Recordkampioen is LA Galaxy. In 2014 won de Californische club de landstitel voor de vijfde en voorlopig laatste keer. Vorig jaar won Atlanta United de finale van Portland Timbers met 2-0.

Vallen er nog meer prijzen te winnen?

Het oudste voetbaltoernooi in de Verenigde Staten is de US Open Cup, sinds 1914 wordt er gespeeld om de beker. In het nationale bekertoernooi stromen de 21 Amerikaanse MLS-clubs in de vierde ronde in. De MLS bestaat uit 24 clubs, maar Toronto FC, Montreal Impact en Vancouver Whitecaps komen uit Canada en doen logischerwijs niet mee aan een Amerikaans bekertoernooi. Vanaf de tweede ronde doen 25 van de 36 clubs van het tweede profniveau (USL Championship) mee. In de eerste ronde komen 38 clubs uit de vier lagere niveaus tegen elkaar uit. De winnaar van de US Open Cup casht 300 duizend dollar (circa 265 duizend euro) en plaatst zich voor de CONCACAF Champions League, het equivalent van de Europese Champions League en de Copa América, met deelnemers uit Noord-Amerika, Canada, Midden-Amerika en het Caraïbisch gebied.

Naast de landstitel en de nationale beker geldt de Supporters Shield als een belangrijke prijs. Die wordt jaarlijks toegekend aan de club met de meeste punten in de reguliere competitie. De Shield werd in 1999 voor het eerst uitgereikt en zeven jaar later steeg de trofee in sportieve waarde: sinds 2006 is er directe plaatsing voor de CONCACAF Champions League aan verbonden. Als dat de uiteindelijke winnaar van de play-offs blijkt te zijn, plaatst de nummer twee van de reguliere competitie zich voor dat intercontinentale toernooi. Vorig seizoen ging de Supporters Shield naar New York Red Bulls. De clubs die de prijs het vaakst wonnen - vier keer - zijn LA Galaxy en DC United.

Wie plaatsen zich nog meer voor de CONCACAF Champions League?

Het deelnemersveld van deze Champions League is teruggebracht van 24 naar 16 clubs. Daarmee is de poulefase komen te vervallen en start het toernooi met de kwartfinales. De Verenigde Staten en Mexico leveren vier deelnemers. Daarnaast plaatsen de kampioenen van Canada, Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras en Panama zich. Plus de winnaar van de CONCACAF League - vergelijkbaar met de Europa League - met deelnemers uit Midden-Amerika en het Caraïbisch gebied. De drie Canadese clubs kunnen zich niet via de MLS kwalificeren: dat kan alleen via hun deelname aan de competitie in eigen land, het Canadian Championship. De titelverdediger dit seizoen is het Mexicaanse Guadalajara, recordkampioen is Club América uit datzelfde land, met zeven titels. Sinds de start van het toernooi in 1962 waren DC United (1998) en LA Galaxy (2000) de enige Noord-Amerikaanse clubs die de Champions League wonnen.

Hoe is het financieel geregeld in de MLS?

Naar aloud Amerikaans sportgebruik is ook de MLS een centraal gestuurde organisatie, waarbij de clubs als franchise fungeren en de clubeigenaren als aandeelhouders. De waarde van de gemiddelde franchise is het afgelopen decennium explosief gestegen: van 33 miljoen euro in 2008 naar 213 miljoen in 2018. De clubs zijn gebonden aan door de MLS opgelegde salarisbudgetten. Minimaal achttien contractspelers moeten betaald worden uit het maximale loonbudget van 3,8 miljoen euro per club. Daarnaast mag iedere club drie zogeheten Designated Players in de selectie opnemen: spelers die buiten het totale spelersbudget vallen en meer mogen verdienen dan het maximale jaarsalaris van 470.000 euro. Het minimumsalaris bedraagt 62.000 euro.

Hoe werkt de spelersdraft in de Verenigde Staten?

De MLS kent twee transferwindows: dit jaar is de spelersmarkt open van 13 februari tot 7 mei en van 9 juli tot 7 augustus. Daarnaast wordt voor spelers die voortkomen uit het Amerikaanse sportsysteem van de universiteiten en colleges jaarlijks in januari de MLS SuperDraft georganiseerd. In vier rondes mogen alle clubs talenten kiezen die door de scholen naar voren zijn geschoven. Om te voorkomen dat de beste clubs de grootste talenten inlijven, heeft de laagst geklasseerde club van het vorige seizoen telkens de eerste keus. Zo gaat dat omhoog op de ranglijst, tot de regerend kampioen de laatste speler mag uitkiezen. Nieuwe clubs krijgen zelfs voorrang op de laagst geklasseerde club, waardoor FC Cincinnati dit jaar de draft mocht openen. Speciale aandacht is er altijd voor de zogenaamde Generation Adidas spelers. Dat zijn exceptionele talenten die nog niet in het eindjaar van hun studie zitten en/of in een nationale jeugdploeg spelen. Zij zijn opgenomen in een samenwerkingsverband tussen de MLS en Adidas en vallen buiten het beperkte salarisbudget van de clubs. Sinds 2003 was elke eerste keuze bij de jaarlijkse SuperDraft afkomstig uit deze categorie. De bekendste speler die als eerste werd gekozen in de SuperDraft is Freddy Adu. Hij werd gezien als de toekomst van het Amerikaanse voetbal, maar op de Europese velden flopte hij volledig.

Welke Nederlanders zijn dit seizoen actief in de MLS?

De enige Nederlandse hoofdtrainer is Frank de Boer, bij Atlanta United. Hij wordt geassisteerd door Orlando Trustfull, eerder ook zijn rechterhand bij Ajax, Internazionale en Crystal Palace. De andere Nederlandse assistent-coach in Atlanta is Bob de Klerk, met wie De Boer eerder samenwerkte bij de A1-junioren van Ajax. Op 21 september komt De Boer een andere oude bekende tegen: dan staat het competitieduel met San Jose Earthquakes op het programma, de club van voormalig Ajax-aanvaller Danny Hoesen. De vier andere Nederlandse spelers op het hoogste niveau in de Verenigde Staten zijn ex-Feyenoorder Kelvin Leerdam (Seattle Sounders), voormalig FC Groningen-verdediger Johan Kappelhof (Chicago Fire) en Philadelphia Union-spelers Jamiro Monteiro en Haris Medunjanin. Dick Schreuder is sinds dit jaar assistent-trainer bij Philadelphia Union. Buiten de velden om is Dennis te Kloese als Nederlander actief in de MLS, hij is algemeen directeur van LA Galaxy.