-
Harry Hamer
Elk jaar op 6 februari, om 15.04 uur, staat de tijd op Old Trafford even stil. Dan worden de slachtoffers herdacht van de ramp die op dat tijdstip in 1958 plaatshad op vliegveld Riem in München. Onder hen acht spelers en drie officials van Manchester United. Hun namen staan vereeuwigd op een plaquette aan de buitenzijde van het stadion, hun verhaal leeft voort van generatie op generatie. Over een van de grootste tragedies in de sportgeschiedenis, die de wereld beroofde van de legendarische Busby Babes.
De grootste mythen ontstaan vaak door de plotselinge en vroege dood. Zou James Dean ook zo’n legendarische acteur zijn geworden als hij zich niet in 1955 op 24-jarige leeftijd, met slechts drie films achter zijn naam, in zijn Porsche te pletter had gereden op een tegenligger? Of waren Buddy Holly (22), J.P. Richardson alias The Big Bopper (28) en Ritchie Valens (17) eeuwige rock-’n’-roll-helden gebleven als ze niet gedrieën in 1959 waren neergestort met hun vliegtuigje? We zullen het nooit zeker weten. Zoals er ook nimmer een waterdicht antwoord komt op de vraag of het Manchester United-elftal van 1958 werkelijk de wereldtop had kunnen bereiken waarnaar het volgens velen op weg was.
De voetbalwereld is wel vaker getroffen door een vliegramp, maar die met Manchester United spreekt nog altijd het meest tot de verbeelding. Waarom eigenlijk? De crashes van bijvoorbeeld de Suriprofs (1989) en het grote Torino (1949) kostten immers óók veel jonge spelers het leven. Het verschil is wellicht dat het Engelse team veel (aankomende) sterren bezat, in tegenstelling tot de internationaal veel minder bekende Surinaamse voetballers, en dat enkelen het verhaal nog altijd kunnen navertellen, wat helaas niet opgaat voor Torino. Bovendien had de catastrofe met United een bizar karakter, doordat behalve de vele doden en zwaargewonden enkele andere inzittenden vrijwel ongedeerd – puur fysiek gezien – uit het wrak kwamen.
Een van de 21 overlevenden van de catastrofe met Manchester United was Frank Taylor, toenmalig voetbaljournalist van de News Chronicle. Alle andere acht meegereisde topverslaggevers kwamen om, Taylor raakte zwaargewond. Hij kon door toedoen van 21 (!) fracturen pas anderhalf jaar later weer lopen, maar zette al in de tussentijd zijn belevenissen op papier. Nog in het Rechts der Isar-ziekenhuis van München begon hij op zijn typemachine tikkend met één hand – zijn andere arm was meervoudig gebroken – aan het boek The Day A Team Died. Het werd een bestseller, die de herinnering vereeuwigde aan 54 fatale seconden.