In de rubriek De Basis gaat Voetbal International op zoek naar bijzondere verhalen in het amateurvoetbal. Deze week over Joop Hartman (86), de scheids die maar niet raakt uitgefloten.
In een klein kleedkamertje bij de amateurvereniging van FC Dordrecht trekt Joop Hartman allerlei schriftjes en plakboeken tevoorschijn uit een linnen tasje. Hartman – die nog voor de Tweede Wereldoorlog werd geboren – heeft al zijn duels netjes met pen genoteerd. Met zijn gerimpelde handen bladert hij door zijn eigen geschiedenis heen. ‘Kijk, dit is mijn allereerste wedstrijd ooit’, zegt hij trots, wijzend naar 6 maart 1966. ‘Ik kan tot middernacht doorpraten over wat ik sindsdien allemaal heb beleefd.’
Vanavond staat wedstrijd 3.201 op het programma, tussen jeugdploegen van FC Dordrecht en Feyenoord. Hij zit in een kille kleedkamer met witte bakstenen, houten bankjes en een grijze vloer. Buiten is het winterweer en overal liggen plassen. Toch twinkelen zijn ogen achter zijn bril en heeft hij een grote glimlach op zijn gezicht. Hij oogt als een jong veulen dat op het punt staat om weer de wei in te gaan.
'Een scheids zei dat ik er geen klote van begreep. Toen dacht ik: Deze man heeft nog gelijk ook'
Hartman vertelt dat hij het vroeger vaak aan de stok had met scheidsrechters. ‘Tot er eentje tegen me zei dat ik maar eens een spelregelboekje moest kopen, omdat ik er geen klote van begreep. Toen dacht ik: Deze man heeft nog gelijk ook.’ Hij dook de boeken in en zo werd zijn nieuwe passie geboren.
Nadat hij zijn eerste tien potjes had gefloten, ging hij op een dag kijken bij zijn eigen amateurclub, Heksenberg uit Heerlen. Hij had nog niet de geschikte papieren om op dat niveau te fluiten, maar werd die middag toch gevraagd om in te vallen. Hij pakt een schriftje erbij en wijst vol trots naar een krantenknipsel. Hartman was de beste man van het veld, valt er te lezen. ‘Toen dacht ik bij mezelf: Ik moet toch wel een aardig potje kunnen fluiten.’
Hartman stootte door naar de top van het amateurvoetbal, waar hij gerenommeerde clubs als Spakenburg en Kozakken Boys floot. Hartman stond er goed op en had ook de mogelijkheid om in het betaalde voetbal te fluiten. ‘Alleen, ze eisten van mij dat ik ook beschikbaar was op zondag’, vertelt hij. Hij legt uit dat dit voor hem geen optie was, omdat hij in die tijd directeur was van een christelijke scholengemeenschap in Den Bosch. Hij haalt zijn schouders op: ‘Ik ken die profwereld en weet wat je allemaal moet doen om een wit voetje te halen. Niet mijn stijl.’
'Laatst floot ik een potje op een heel slecht veld. Drie jongens van zeventien gingen eraf met kramp, maar ik had nergens last van'
Hij zegt dat hij nooit een seconde spijt heeft gehad van die beslissing en juist heeft genoten van zijn avonturen in het amateurvoetbal. Hij schiet in de lach als hij terugdenkt aan een wedstrijd bij Kozakken Boys. ‘Op een gegeven moment gooide het publiek allemaal van die grote glazen knikkers op het veld.’ Hij sprak beide aanvoerders aan en zei: ‘Jongens, volgens mij willen de mensen dat we gaan knikkeren.’ Hartman en de captains gingen op hun knieën zitten en begonnen met de glazen ballen te spelen. De toeschouwers vonden het schitterend. Daarna liet hij omroepen dat er vanaf nu niet meer werd geknikkerd en alleen nog maar mocht worden gevoetbald. Hij glundert: ‘Humor is echt mijn wapen.’
