Het seizoen dat NEC stuntte in Europa: 'Dat er tóén geen tribune instortte'

Drie keer in de historie plaatst NEC zich voor Europees voetbal. En drie keer levert dat ten minste één legendarische wedstrijd op, om uiteenlopende redenen. Eerder in deze serie keken we al terug op het duel in De Goffert met het grote Barcelona in 1983, het jaar waarin de nota bene gedegradeerde Nijmegenaren als verliezend bekerfinalist tegen landskampioen Ajax mogen deelnemen aan het toenmalige Europa Cup II-toernooi. NEC verliest eervol, wat niet kan worden gezegd van de Europese rentree, twintig jaar later.

Als nummer vijf van de Eredivisie zorgt het tegen Wisla Kraków (1-2, na een 2-1 nederlaag in Polen) voor een uiterst zeldzaam dieptepunt door als thuisploeg drie rode kaarten te incasseren; voor Youssouf Hersi (twee keer geel), Mike Zonneveld en Patrick Ax. Ook zeldzaam is de wijze waarop de club van rood, groen en zwart in het seizoen 2007/08 opnieuw een Europees ticket bemachtigt. Eind januari staat de ploeg zeventiende en moet trainer Mario Been vrezen voor zijn baan, vier maanden later gaat hij op de schouders nadat NEC is geëindigd als achtste en via een ingewikkelde omweg de play-offs om een UEFA Cup-ticket heeft gewonnen.

Het is de laatste editie van dat toernooi onder die naam, voordat het de Europa League wordt. Ook de opzet is anders dan nu: na de eerste knock-outronde worden groepen van vijf teams gevormd, die een halve competitie spelen (twee duels thuis, twee uit) waarna de beste drie doorgaan. NEC rekent in het voorportaal knap af met Dinamo Boekarest (1-0 thuis, 0-0 in Roemenië) en dat is al een bonus. De loting voor de groepsfase biedt echter weinig reden tot optimisme, met grote namen als Tottenham Hotspur, Udinese, Spartak Moskou en Dinamo Zagreb als opponenten.

De Nijmegenaren beginnen met een even ongelukkige als onnodige nederlaag in Kroatië (3-2, nadat het tien minuten voor tijd nog 1-2 staat) en een ingecalculeerde tegen Spurs (0-1), waarna het bezoek aan Moskou lange tijd de genadeklap lijkt. Na 84 minuten staat het 1-0 voor de Russen, maar dan slaan Jhon van Beukering en Lasse Schöne keihard toe en is er ineens weer hoop in alle harten die voor NEC kloppen. De thuiswedstrijd tegen Udinese, dat al zeker is van een plaats bij de beste drie en alleen nog een punt nodig heeft om zeker te zijn van de groepswinst, moet de beslissing brengen. Door de overige uitslagen doet het merkwaardige feit zich voor dat NEC zelfs bij een (kleine) nederlaag een ronde verder kan komen, mits Spartak tegelijkertijd verliest bij Tottenham.

Hoewel Italianen zelden of nooit cadeautjes weggeven in het voetbal, treedt Udinese bepaald niet met zijn sterkste ploeg aan in de waterkoude Goffert. De topspitsen Antonio Di Natale en Fabio Quagliarella beginnen ingepakt op de bank, net als de vaste doelman Samir Handanovic, spelmaker Gaetano D’Agostino en Zwitsers international Gökhan Inler. Italiaans international Simone Pepe is er zelfs helemáál niet bij. Trainer Pasquale Marino heeft dan ook wel andere zorgen aan zijn hoofd, want na een flitsende seizoenstart – met onder meer de Europese uitschakeling van Borussia Dortmund – is zijn team in de Serie A afgezakt naar de elfde plaats. Door alle mutaties is er een basisplaats voor onder anderen het piepjonge Chileense talent Alexis Sánchez.

NEC pakt vanaf de aftrap het initiatief en krijgt ook kansen, zonder er zelf één weg te geven in de eerste helft. Van Beukering stuit twee keer op keeper Emanuele Belardi, waarna Rachid Bouaouzan en Lasse Schöne te hoog mikken. Intussen komt er slecht nieuws vanuit Londen: daar staat het na 45 minuten 0-2, zodat Spartak virtueel doorgaat ten koste van NEC. ‘Tottenham had de zomer daarvoor die Russische spits van Spartak overgenomen, Pavlyuchenko’, herinnert Mario Been zich. ‘Dus ik dacht: Dat is doorgestoken kaart. Maar goed, we moesten gewoon zelf winnen. Dat heb ik in de rust ook tegen de jongens gezegd: De dood of de gladiolen.’

Halverwege de tweede helft lijkt het dat eerste te worden, als reservespits Antonio Floro Flores bij een Italiaanse counter de bal van dichtbij in het doel frommelt. Hij doet dat echter met zijn rechterarm en dat is scheidsrechter Radek Matejek niet ontgaan. De Tsjech keurt de treffer af en meteen daarna kantelt het momentum. Terwijl Bouaouzan op Belardi stuit, maakt Tottenham 1-2 en gelooft De Goffert er plots weer in. Uit de hoekschop die volgt kopt aanvoerder Peter Wisgerhof knap in, maar weer redt Belardi. ‘Met die handsbal hadden we mazzel, anders was het afgelopen’, weet Van Beukering. ‘Daarna besloten we: ballen erin pompen en de duels aangaan.’

Het opportunistisme heeft vijf minuten later succes. Een lange en hoge vrije trap van Wisgerhof eindigt in het strafschopgebied, waar Van Beukering slim zijn lichaam gebruikt en de bal voor de voeten van Collins John stuitert. De invaller haalt meteen uit en via verdediger Andrea Coda verdwijnt de bal in de hoek achter de ditmaal kansloze Belardi. ‘Veel toeschouwers hebben dat doelpunt niet eens gezien’, weet Been. ‘Die keken namelijk naar het scorebord, waar precies op dat moment het bericht kwam dat Tottenham 2-2 had gemaakt.’ Van Beukering: ‘De Goffert ontplofte. Dat er tóén inderdaad geen tribune is ingestort… Haha!’

Drie minuten later is het feest compleet als Van Beukering zelf na een slecht verwerkte hoekschop de 2-0 binnenschiet. ‘Niet mijn mooiste goal, maar wel een beloning voor een van mijn betere wedstrijden’, zegt de spits van toen. Hij wordt met dat doelpunt Europees topscorer van NEC, als opvolger van Michel Mommertz die in 1983 scoorde tegen Brann Bergen en Barcelona. ‘Het was mijn derde van dat seizoen en het zal nog wel even duren voordat ík van de troon word gestoten…’

In tegenstelling tot bijvoorbeeld Feyenoord en SC Heerenveen, die puntloos worden uitgeschakeld in hun poule, overwintert NEC. Daarna is Hamburger SV toch echt te sterk: 0-3 in Nijmegen, 1-0 in Duitsland. Van Beukering: ‘Die waren wel een paar maatjes te groot, ja. Maar die poulefase pakken ze ons nooit meer af.’ En Been: ‘Na die overwinning op Udinese was het groot feest, tot in de kleine uurtjes. Dat mocht ook, na zo’n prestatie met zo’n relatief kleine club. Elke keer als ik er weer kom, word ik er nog steeds over aangesproken. Dat geeft wel aan hoe uniek dit was.’

Foto boven: Jhon van Beukering verbeten in actie tegen Udinese. De spits zal voor de 2-0 tekenen.