In het eerste jaar dat ik voetbalde, werd ons kleine, halfveld-doeltje bemand door een iel jongetje met blonde krullen dat weinig zei en de indruk gaf liever ergens anders te zijn.
Zijn keepersoutfit slobberde verontschuldigend om hem heen en naast de paal stond zijn oma te roken. Bij elk tegendoelpunt dat mogelijk voorkomen had kunnen worden, riep zij, met een langdurig door filtersigaretten geschuurde stem: ‘Goed gedaan, jochie!’ Niemand dacht er ook maar aan haar tegen te spreken. Dat hele seizoen viel het woord blunder geen enkele maal.
Leedvermaak is geen prettig woord. Het roept beelden op van sardonisch lachende horden die toekijken hoe iemand zich via een bananenschil een schedelbasisfractuur valt. Het fenomeen is iets diep-menselijks – de ander valt, jij blijft nog even staan; voor de diepere implicaties verwijs ik naar Darwin – maar het begrip roept vooral schaamte in je wakker.
Na de wedstrijd wordt de blunderende keeper voor de camera gesleurd. Hij mag het onuitlegbare gaan uitleggen. Wat er gebeurde? Geen idee. Of-ie wel beseft dat…? Ja, hij beseft. Enzovoort
De Duitsers hebben het, zoals wel vaker, beter bekeken. Schadenfreude. Het begrip ronkt je tegemoet. Schadenfreude is niets om je voor te schamen. Schadenfreude kun je rustig de vrije loop laten. Had je maar wat vaker last van Schadenfreude.
In het voetbal beperkt de Schadenfreude zich voornamelijk tot blunderende keepers. Daar zijn er een hoop van. Bij Studio Voetbal hebben ze sinds kort zelfs een rubriek geïntroduceerd ter ere van de blunderende doelman, Keepertje, keepertje. Daarin wordt het ellendigste moment van de kneus van de dag nog eens drie keer in alle rust vertoond. Eerst op volle snelheid, dan in slow-motion en ten slotte ook nog vanuit een ander camerastandpunt.
