Oranje doet niet mee aan het WK, maar de Eredivisie is desondanks goed vertegenwoordigd in Rusland. Veel spelers op dit mondiale eindtoernooi zijn gevormd in Nederland. In de serie Made in Holland blikt VI terug op hun Hollandse jaren. Met in deze editie een verhaal over WK-ganger Fedor Smolov, sterspeler bij het thuisland en acht jaar geleden een half jaar actief bij Feyenoord.
'Gevormd in Nederland' is in het geval van Smolov een ruim begrip. Zijn periode in Rotterdam werd geen succes, maar het is vooralsnog het enige buitenlandse avontuur van de ster van het Russische nationale team, die bij FK Krasnodar met 52 doelpunten en veertien assists in 73 wedstrijden enorm succesvol is. Terugblikken op zijn half jaar in Nederland doen we met de hoofdrolspelers van die tijd: trainer Mario Been en technisch directeur Leo Beenhakker.
'Nederland heeft nooit de echte Smolov gezien'
Het was de zomer van 2010. Feyenoord had een schuld van 35 miljoen euro. Op sportief en financieel vlak waren het geen hoogtijdagen in de geschiedenis van de club. Het was enkele maanden voordat de stichting Vrienden van Feyenoord in het leven werd geroepen door een groep anonieme investeerders, die zeventien miljoen euro overmaakte om hun club richting de uitgang van de schuldsanering te loodsen.
Beenhakker had weinig middelen tot zijn beschikking en weet niet meer precies hoe hij aan ‘die Smolov’ is gekomen. ‘Hoe gaat zoiets... Ik heb vijftig jaar in het voetbal gewerkt. Via relaties ben ik hem op het spoor gekomen. Hij was jeugdinternational en kwam een paar dagen op proef. Jong, groot talent. Hij moest nog wat stappen maken. Hij was eigenlijk niet klaar voor het eerste elftal, maar we hadden geen andere keuze. In die tijd was het bezuinigen en verjongen. Leroy Fer, Georginio Wijnaldum, Bruno Martins Indi, Stefan de Vrij. Die jongens haalden we, deels noodgedwongen, allemaal bij de selectie.’
‘Smolov is conditioneel nog niet helemaal op niveau’, zei Been destijds over zijn nieuwe aanwinst. ‘Dat wijzen de tests van conditietrainer Toine van de Goolberg uit. Maar hij heeft heel veel in huis, dat heeft iedereen nu al kunnen zien.’ Smolovs werkvergunning liet even op zich wachten. Been: ‘Daarom heb ik Georginio Wijnaldum noodgedwongen ingezet als centrale aanvaller. Naar alle tevredenheid, overigens.’
Veelbelovende start
Toen de Rus speelminuten kon gaan maken, maakte hij direct indruk. In een oefenduel met Benfica (1-4 verlies) maakte Smolov de enige Rotterdamse treffer. Maar Don Leo zag geen échte nummer 9 in de Rus, zei hij in een interview. ‘Smolov is eigenlijk een tweede spits, een speler met oog voor de combinatie. Hij heeft in ieder geval veel potentie.’ Na zijn eerste weken werd Beenhakkers gevoel bevestigd. ‘Een veelbelovende start. Hij maakte tegen die Portugezen een prima doelpunt en moest noodgedwongen als diepe spits aan de slag, maar is vooral iemand die aan voetballen toe moet komen. Als hij meer ruimte krijgt, is hij op zijn best.’
Bijna een decennium later moet Beenhakker glimlachen als hij wordt geconfronteerd met zijn uitspraken. ‘Smolov had bij ons niet zoveel inbreng, als je nu terugblikt. Maar Mario en ik hebben het toen wel goed gezien hè, dat die jongen het ver kon gaan schoppen. Iedereen die een beetje kijk op voetbal heeft, kan talent herkennen. Ik heb van Riemer van der Velde geleerd: ‘Je moet bij jonge jongens niet kijken wat het is, maar wat het kan wórden. Die zin ben ik nooit meer vergeten. Je onderbuik doet de rest. Je kunt niet alles analyseren. Dat denken we tegenwoordig wel, maar dat is echt niet zo.’