Duizenden supporters van Go Ahead Eagles verzamelden woensdagavond bij De Adelaarshorst om afscheid te nemen van Kees Vierhouten, de vorige week op 51-jarige leeftijd overleden grootaandeelhouder van de club. Een bijzonder emotioneel samenzijn toonde aan hoe geliefd Vierhouten zich in korte tijd had gemaakt in Deventer, waar huizenhoge euforie ruim baan heeft moeten maken voor diepe droefenis en enorme verslagenheid door dit plotselinge sterfgeval.
Dat begint al op de Veenweg, de voornaamste aanlooproute naar het stadion in de Vetkampstraat. Ruim twee weken geleden hingen de rood-gele vlaggen massaal uit om te vieren dat Kowet over een week de koker ingaat voor de loting van de tweede voorronde van de Conference League. De beslissende zege in Utrecht is de voorlopige kroon op vijf jaar uitstekend beleid en zorgde na thuiskomt uit de Domstad voor een spontaan volksfeest. Vierhouten, de grote baas, is het stralend middelpunt van de uitzinnige vreugde. 'Keesie bedankt', joelt de uitzinnige menigte, ver na middernacht.
This is tough, man
Nu hangen de vlaggen halfstok om stil te staan bij het volkomen onverwachte overlijden van Vierhouten na een hartstilstand. Woensdagavond is er gelegenheid om afscheid te nemen en Deventer is massaal uitgelopen. Van raadsleden tot de harde kern, van sponsors tot arbeiders. Er zijn mensen speciaal voor teruggekomen van hun vakantie, ook meerdere selectiespelers hebben dat gedaan. Even na 19.00 uur staat er een rij die tot ver voorbij de beide uiteinden van de Vetkampstraat loopt. Dan zijn de spelers en medewerkers van de club al klaar met condoleren. De kist met Vierhouten erin staat in het supportershome, in het midden van een rood-gele bloemenzee. Ernaast staan onder anderen zijn vrouw, zijn twee dochters en zijn twee zoons, ontredderd en op dat moment al overweldigd door de enorme hoeveelheid medeleven. Stoere kerels krijgen het te kwaad. 'This is tough, man', fluistert centrumspits Victor Edvardsen, misschien wel één van de stoerste van het hele stel. Wat Vierhoutens personeel toont is geen oppervlakkige beleefdheid, dit is de volledige bedroefdheid die al snel de plek heeft opgeëist van de oorspronkelijke verbijstering na het afschuwelijke bericht van vorige week donderdag.
De mensenmassa - geschat wordt dat er minimaal tweeduizend supporters zijn gekomen - is opmerkelijk, omdat het verhaal van Vierhouten als hét gezicht van Go Ahead niet eens zo heel lang heeft geduurd. In 2019 koopt hij zich voor dertig procent in, snel daarna prijken ook meerdere van zijn ondernemingen op de shirts van de club. Rondom wedstrijden laat hij zijn gezicht zeker wel zien, maar de dagelijkse leiding van de club is aan grootaandeelhouder Alex Kroes en Jan Willem van Dop. In de zomer van 2022 verkoopt Kroes zijn aandelen aan Vierhouten, waardoor de ondernemer uit Ermelo de baas wordt. Zijn belangrijkste opdracht is de uitbreiding van het stadion, dat al jaren veel te klein is om te voldoen aan de vraag naar kaartjes. Vierhouten, een zeer vermogend man, neemt een grote hobbel weg door de club zelf de benodigde lening te verstrekken. Er zijn nog wel wat plooien glad te strijken met enkele omwonenden, spelen in een woonwijk is charmant maar kent ook zijn nadelen, maar het gaat de goede kant op. De eerste ontwerpen zijn al gemaakt.
Ook binnenin de meest ruwe, getatoeëerde bolsters blijken ineens piepkleine hartjes te zitten.
Langzaam maar zeker schuift de rij op. Uit de geluidsinstallatie, die normaal Nederlandstalige feestmuziek op volume honderd ten gehore brengt, klinken nu zachtjes emotionele ballads. Aan de muur hangt een enorm spandoek met 'RUST ZACHT KEES' erop. De mensen lopen rechtop naar binnen, leggen bloemen neer, staren een poosje als verdoofd naar de kist, zoeken met een pen in de hand naar de juiste woorden voor in het condoleanceregister en komen volkomen gebroken naar buiten. Ook binnenin de meest ruwe, getatoeëerde bolsters blijken ineens piepkleine hartjes te zitten. Wildvreemden vallen elkaar in de armen. Dat is op zich niks nieuws in een voetbalstadion, maar in deze context zie je het gelukkig maar zelden. Er wordt op deze plek al meer dan een eeuw gevoetbald, maar zo'n grote nederlaag als vanavond is niet eerder voorgekomen. Er heeft niemand gewonnen, er was zelfs geen wedstrijd, maar Go Ahead heeft wel historisch zwaar verloren. Zo zwaar dat het niet begeleid wordt met een broodje frikandel en een halve liter, maar met koffie en cake.
Piepklein Eagles-shirtje in de achterruit
Wie het antwoord zoekt op de vraag hoe iemand die het niet gegeven was om langer dan twee jaar aan de touwtjes te trekken zo'n afscheid krijgt, hoeft maar te luisteren op het stadionplein. Het lijkt wel alsof Vierhouten, zeer actief op sociale media, met iedere supporter een persoonlijke band had. Tussen de tranen door – heel discreet huilt zelfs de hemel eventjes mee – regent het vooral anekdotes. Meer dan eens laat hij zijn chique loge op de eretribune voor wat die was om uit eigen beweging plaats te nemen tussen de fanatieke supporters op de B-Side. Je kunt lang zoeken naar een grootaandeelhouder van een voetbalclub die rechtstreeks contact onderhoudt met zoveel supporters als Vierhouten doet. Is dat cynische klantenbinding? Nergens voor nodig. Zoals gezegd: er zijn momenteel veel meer klanten dan stoeltjes. Dit is gewoon hoe de man in elkaar steekt. Ook op een recent mannenweekend – met zijn twee zoons naar Madrid – staat het trio gewoon tussen het arbeidersvolk bij Rayo Vallecano. Vierhouten senior plakt er nog een Go Ahead-sticker boven een pisbak. Het tekent hem veel meer dan zijn financiële weelde doet: Vierhouten is een gewone man die zich het beste thuis voelt tussen gewone mensen zoals je er bij voetbalclubs duizenden vindt.
Omstreeks negen uur rijdt de auto met Vierhouten erin het terrein af, gevolgd door een rouwstoet. In de achterruit van de lijkwagen hangt een piepklein Go Ahead Eagles-shirtje
Die gewone mensen hebben inmiddels bijna allemaal gelegenheid gehad om Vierhouten een laatste groet te brengen. Betraand, verslagen, beduusd en zwijgzaam druipen de meesten af, geconfronteerd met meer verdriet dan een mens zomaar kan verwerken. Een paar honderd mensen blijven wachten, de tijd dodend met anekdotes. 'Hebben we het beste seizoen in veertig jaar achter de rug, en dan nu dit.' Een enkeling begint over Europees voetbal, volgende week is immers de loting al. Maar veruit de meeste gesprekken worden gevoerd om stiltes op te vullen, zoals Premier League-clubs in coronatijden kartonnen 'toeschouwers' op de lege tribune plaatsten. Het maakt de werkelijkheid niet minder akelig, maar het voelt toch een stukje beter. Al snel zijn de laatste mensen klaar met condoleren en vormt zich een muisstille erehaag op het stadionplein, die toekijkt hoe de grootaandeelhouder het supportershome wordt uitgedragen. Omstreeks negen uur rijdt de auto met Vierhouten erin het terrein af, gevolgd door een rouwstoet. In de achterruit van de lijkwagen hangt een piepklein Go Ahead Eagles-shirtje. Het You'll Never Walk Alone klinkt. Er worden fakkels aangestoken. Mensen pakken elkaar nog maar eens vast als Vierhouten voor de laatste keer door het uitgangshek met 'Home of Football' erop passeert.
Op het gezicht van algemeen directeur Jan Willem van Dop vechten twee emoties om voorrang. Tussen hem en Vierhouten is in de afgelopen jaren een klik ontstaan die het zakelijke ver oversteeg, het verdriet is nog vers. Dat zijn maatje hier zonet een ronduit indrukwekkend afscheid heeft gekregen, doet hem tegelijkertijd zichtbaar goed. 'Ja, we hadden zoveel contact, over van alles. Het doet de organisatie van de club ook goed om te zien hoeveel mensen er zijn. De familie van Kees was helemaal verbaasd over wat een emotionele binding mensen hebben met een voetbalbedrijf. Want echt iedereen is er. Groene supporters, oranje supporters en ook donkerrode supporters, een paar hebben er zelfs een stadionverbod', aldus Van Dop, één van die 'donkerrode supporters' naknikkend. De directeur strooit met bedankjes. 'Natuurlijk heb ik het moeten leiden, maar zoveel mensen hebben me zaken uit handen genomen. Neem nou de supportersvereniging, die voor iedereen het drinken heeft geregeld. Iedereen kwam deze week samen in actie. Dat komt door dat malle rood-geel, dat doet wat met je.'
De koning te rijk
Omstreeks half tien verlaten de laatste supporters het stadionterrein. Ooit gaat het leven ook bij Go Ahead Eagles weer verder en zullen ze weer schuimbekkend plaatsnemen op de tribunes. Scheldend op tegenstanders die het gore lef hebben om te scoren tegen hun favorieten, op scheidsrechters die alles verkeerd zien, op de eigen spits die de makkelijkste kansen verprutst, op de scout die de spits in kwestie heeft gehaald, op de directeur die veel te duur bier verkoopt. Ooit, waarschijnlijk veel sneller dan nu gedacht, zal het gewoon weer zijn zoals het altijd is. Dat is nu alleen nog niet voor te stellen.
Rijkdom beperkt zich niet tot hoeveel geld er op je bankrekening staat, rijkdom is veel meer op te maken uit hoe mensen zich je herinneren.
Niet na een avond waarop duizenden mensen deelgenoot werden van het leed van een moeder, een echtgenote, twee dochters en twee zoons die veel te vroeg verder moeten zonder hun zoon, hun man en hun vader. Een avond waarop al die mensen in- of uitwendig vloekten uit onmacht over het onrecht dat het Vierhouten, die zo liefdevol en voortvarend te werk ging met het zaaien, niet gegeven zal zijn om nog meer vruchten te plukken van zijn arbeid en lef. Een avond, meer dan al, waarop duidelijk is geworden hoe rijk Vierhouten écht was. Rijkdom beperkt zich niet tot hoeveel geld er op je bankrekening staat, rijkdom is veel meer op te maken uit hoe mensen zich je herinneren. Als er nog vraagtekens waren over hoe Kees Vierhouten de rood-gele geschiedenisboeken betreedt, zijn die op deze avond overtuigend uitgewist en vervangen door uitroeptekens. Kees Vierhouten was de koning te rijk.