Afgelopen weekend overleed Wim Suurbier op 75-jarige leeftijd. Hij maakte vooral furore als Ajacied en international. Vanwege zijn uitbundige karakter noemde Johan Cruijff hem een 'echte mensenman'. Weer valt een speler van het gouden Ajax weg.
Een paar jaar gelden belde Wim Suurbier plotseling op. Dat zat zo: in Voetbal International had hij een interview met toenmalig Reading-middenvelder Joey van den Berg gelezen en daarvan was hij buitengewoon vrolijk geworden.
Niet vanwege de carrière van Van den Berg, nee, het ging om diens dwarse karakter. ‘Volgens mij is deze jongen volledig zichzelf’, riep Suurbier enthousiast door de telefoon en hij vroeg of er een ontmoeting geregeld kon worden. ‘Want ik ben gefascineerd door profvoetballers met een authentiek karakter. Die zijn namelijk zeldzaam.’
Tot een ontmoeting tussen de twee zou het nooit komen. Maar de interesse van Suurbier in een modale en veertig jaar jongere voetballer, puur vanwege diens eigenzinnigheid, was veelzeggend. ‘Wim is een echte mensenman’, zei Johan Cruijff ooit over zijn voormalige ploeggenoot en vriend. ‘Hij loopt de hele dag geintjes te maken, maar onderschat hem niet. Let maar eens op zijn ogen, die scannen alles en iedereen. Je hoeft Wim niets te vertellen over mensen en over het leven.’ De vriendschap tussen beide Ajax-iconen was diepgeworteld. In goede tijden vierden ze het leven en de topsport, in slechte tijden ving Cruijff zijn maatje op. Zoals Suurbier op zijn beurt contact bleef houden met de familie Cruijff, na het overlijden van Johan in 2016.
Sjaak Swart: 'Het gaat hard nu, veel te hard'
Suurbier is nu de laatste in een steeds langere rij overleden spelers van het gouden Ajax uit de jaren zeventig. Johan Cruijff, Piet Keizer, Barry Hulshoff, Gerrie Mühren, Velibor Vasovic, Dick van Dijk en Nico Rijnders gingen hem voor. ‘Het gaat hard nu, veel te hard’, stamelde Mister Ajax Sjaak Swart kort nadat hij het trieste nieuws over Suurbier had vernomen. ‘Het is moeilijk te bevatten dat zoveel jongens er niet meer zijn. Vlak voor zijn hersenbloeding belde Wim me nog. Na de uitbraak van het coronavirus is hij allemaal oude ploeggenoten gaan opbellen. Om te checken of iedereen in orde was. Typisch Wim. Een heel lieve gozer.’
Watergraafsmeer
Suurbier – geboren in Eindhoven, getogen in Amsterdam – raakte in 1961 vergroeid met Ajax. In de Watergraafsmeer maakte hij de transitie mee onder Rinus Michels, van bijna-degradant in 1965 tot drie achtereenvolgende Europa Cups voor landskampioenen in het begin van de jaren zeventig. Met het Nederlands elftal speelde hij de WK-finales van 1974 en 1978. Suurbier maakte ook naam door de specifieke manier waarop hij zijn rechtsbackpositie invulde: zeer aanvallend, razendsnel en onvermoeibaar, de hele flank bestrijkend, spijkerhard in de duels. ‘Wim was in zijn tijd de beste rechtsback ter wereld’, zei Ruud Krol na het overlijden van zijn kameraad. ‘Op de rechterflank hebben we samen heel wat tegenstanders naar de kloten gespeeld’, voegde Swart daaraan toe.
De voormalige rechtsbuiten is de enige die meer officiële wedstrijden namens Ajax speelde dan Suurbier. Swart kwam tot 603 duels, Suurbier liet er 509 bijschrijven. Met dat aantal laat hij Danny Blind (493) en Piet Keizer (489) achter zich in de Club van Honderd. In totaal veroverde Suurbier met Ajax zeven landstitels, vier KNVB-bekers, drie Europa Cups I, twee Europese Super Cups en één Wereldbeker voor clubteams.
'Zeg maar tegen je oma dat we blijven eten, jochie'
Behalve door zijn sportieve successen, verwierf Suurbier bekendheid door zijn brutaliteit en humor, vaak bijgestaan door Krol. Snabbel en Babbel werden ze genoemd. Legendarisch waren zijn bezoeken aan het Koninklijk Huis, vooral na de winst van de Europa Cup in 1971. ‘Natuurlijk, meid’, zei Suurbier tegen koningin Juliana, toen ze hem een vuurtje voor haar sigaret vroeg na het WK van 1978 in Argentinië in de paleistuin van Soesdijk. En tegen de destijds elfjarige kroonprins Willem-Alexander: ‘Zeg maar tegen je oma dat we blijven eten, jochie.’
Twaalf ambachten, dertien ongelukken
Na zijn vertrek bij Ajax, in 1977, begon Suurbier aan een leven van twaalf ambachten en dertien ongelukken. Van een lach en een traan, vooral toch dat eerste. Voetballen op niveau deed hij nog bij Schalke 04 en FC Metz, en even op huurbasis bij Sparta Rotterdam.
Bovenal trok de zestigvoudige Oranje-international na zijn topperiode voor een langdurig en onstuimig avontuur naar de Verenigde Staten. Daar trof voormalig VI-hoofdredacteur Johan Derksen hem in Hermosa Beach achter de bar van Besties, de kroeg van collega-levensgenieter George Best. Monter als altijd maakte Suurbier in Californië de tussenbalans op: ‘Financieel hebben andere jongens het beter gedaan, maar ik heb wél geleefd.’
Ook als trainer trok Suurbier de hele wereld rond, van Amerika tot Qatar en van Heerenveen tot India. Met tussenpozen woonde hij 32 jaar in de VS. Na de Cruijff-revolutie keerde Suurbier tijdelijk terug bij Ajax, als scout. Ook was hij actief als ambassadeur voor de Johan Cruyff Foundation. Zo groot als zijn bewondering was voor vroegere ploeggenoten als Cruijff en Keizer, zo bescheiden was Suurbier over zijn eigen carrière. ‘Ik mocht meedoen met de grote jongens’, zei hij ooit in de kantine van sportpark De Toekomst. ‘Ik ben niet trots op mezelf, ik ben trots op wat we met Ajax hebben bereikt.’
Toevallig zag Suurbier zichzelf eind april van dit jaar op televisie terug. De Europa Cup-finale van 1972, de 2-0 zege op Internazionale in de Rotterdamse Kuip, werd opnieuw uitgezonden. Volgens Suurbier zelf was het een van de beste wedstrijden die hij ooit speelde. Het bleek tevens de laatste die hij ooit zou bekijken. Drie dagen later werd Suurbier getroffen door een hersenbloeding. Aan de gevolgen daarvan overleed hij afgelopen zondag, op 75-jarige leeftijd.
Jordi Cruijff sprak de hoop uit dat de twee oude vrienden in de hemel herenigd worden
Namens de familie Cruijff liet Jordi diezelfde avond van zich horen. Hij roemde de voetbalkwaliteiten van Suurbier en benoemde diens ‘extreme loyaliteit en vriendschap’. Ook sprak Jordi de hoop uit dat de twee oude vrienden in de hemel herenigd worden. De eeuwige voetbalvelden zijn opnieuw een stukje fleuriger geworden.
