Australië

Australië is samen met Chili, Colombia en Egypte een van de vier landen die nooit verloor van het Nederlands elftal, maar gezien de recente resultaten en het spelersmateriaal lijken de Socceroos geen partij voor het elftal dat dankzij de tactische wijzigingen van bondscoach Louis van Gaal en de briljante ingevingen van Daley Blind, Robin van Persie en Arjen Robben met 5-1 over regerend Europees- en wereldkampioen Spanje heen walste.

De eerste WK-wedstrijd van Australië tegen Chili was wat het veldspel betreft weliswaar bemoedigend, maar het was ook opvallend hoe makkelijk de Chilenen in de openingsfase als een warm mes door de boter de Australische defensie openreten. De 3-1 nederlaag valt niet los te zien van het gemak waarmee Brazilië en Frankrijk in september en oktober vorig jaar een 6-0 oefenzege op de Australische nationale ploeg boekten.

Door die blamerende nederlagen moest Holger Osieck plaatsmaken voor Ange Postecoglou. Maar ook onder de Grieks-Australische oefenmeester konden de Socceroos de twijfels over hun capaciteiten nooit echt wegnemen. De voorbereiding op het WK in Brazilië kende met de 1-0 zege op Costa Rica van 19 november slechts één echt hoogtepunt, Ecuador (4-3), Kroatië (1-0) en Zuid-Afrika (1-1) bleven allen overeind tegen Australië.

Tekortkomingen
Tekortkomingen zijn er ook dan ook legio in het elftal van Postecoglou, dat het vooral moet hebben van zijn enthousiasme en mentale (veer)kracht. Die kwam ook tegen Chili weer aan het licht. Dat mocht van geluk spreken dat het niet met 2-2 gelijkspeelde in plaats van de 3-1 zege, die nu pas in de slotfase in veilige haven was. Dat kwam vooral doordat Australië enkele opgelegde mogelijkheden miste tegen de allerminst waterdichte defensie van Chili.

Scoren gaat de mannen van Postecoglou dan ook moeilijk af. Tim Cahill, samen met Mark Bresciano en de geblesseerde Mark Milligan de enige speler die het succesvolle WK 2006 (achtste finale onder leiding van Guus Hiddink) meemaakte, was sinds de aanstelling van Postecoglou goed voor vijf van de zes Australische goals. Ook die tegen Chili kwam van zijn hoofd. Verder benutte alleen Mile Jedinak een strafschop in het oefenduel met Ecuador.

De hoop op een nieuw Australisch WK-succes rust vrijwel volledig op de schouders van een 34-jarige kopspecialist die afbouwt bij New York Red Bulls. Het is het verhaal van de Australische nationale ploeg in een notendop.

Nederland

De 5-1 overwinning op Spanje was even onverwachts als onvergetelijk. Nu heel het land inclusief het Oranje-kamp in Rio de Janeiro de zonder enige twijfel historische overwinning achter zich heeft gelaten, rest voor Louis van Gaal vooral de kwestie in welk systeem hij het Nederlands elftal laat aantreden tegen Australië. Zo goed ging het in de eerste helft immers niet tegen Spanje, gaf ook Van Gaal zelf toe na afloop in Salvador.

Het was slechts aan de schitterende gelijkmaker van Robin van Persie te danken dat de bondscoach vasthield aan het speciaal voor het duel met Spanje in gebruik genomen 5-3-2-systeem. In de voorbereiding kwam immers ook al aan het licht dat Oranje met die speelwijze slechts in staat is via snelle tegenstoten kansen te creëren. De slotfase van de uitzwaaiwedstrijd tegen Wales toonde andermaal aan dat de Oranje-internationals zich tegen een teruggetrokken spelende tegenstander veel meer thuis voelen in het traditionele 4-3-3.

En dus stond Van Gaal in aanloop naar het tweede WK-duel voor een lastige kwestie. Het bijna overboord gegooide 5-3-2 handhaven? Of toch teruggrijpen naar het 4-3-3, in de wetenschap dat Australië niet genoeg kwaliteit heeft om het de defensie van het Nederlands elftal moeilijk te maken zoals Spanje deed voordat De Wraak van Salvador gestalte kreeg. Want dankzij enkele vlijmscherpe steekpasses dook Diego Costa regelmatig gevaarlijk op voor Jasper Cillessen.

Spektakelploeg
Los van het systeem waarin Oranje aan de aftrap verschijnt, is het de vraag of de wedstrijd tegen Spanje wel als referentiekader mag dienen voor het vervolg van het WK. Kan Nederland ook zelf kampioen worden of het slechts in staat kampioenen te doden? De laatste keer dat Oranje op eindtoernooien met dergelijk spektakel afrekende met een tegenstander die het op voorhand moest verslaan was in 2000. Joegoslavië ging er in de achtste finale van het EK in eigen land met 6-1 aan. Op het WK '98 verloor Zuid-Korea met dezelfde marge (0-5) van het Nederlands elftal.

Wedstrijden tegen een regerend wereldkampioenen staan echter bijna garant voor spektakel. Dat de 5-1 zege op Spanje niet op zichzelf staat, blijkt wel uit de overwinningen op Brazilië (2-0, WK '74), Duitsland (3-1, EK '92), Frankrijk (EK '00, 3-2) en Italië (EK '08, 3-0). Ook de 4-1 tegen vice-wereldkampioen Frankrijk in 2008 past in dat rijtje. Veertien jaar na de 6-1 zege op Joegoslavië wordt het tijd dat Oranje zijn status als spektakelploeg ook weer eens waarmaakt als het zélf favoriet is.

De internationals gingen er na afloop van de 5-1 zege op Spanje prat op met beide benen op de grond te zullen blijven staan, met een nieuwe WK-finale als ultieme doel. Na het declasseren van de titelhouder wacht Oranje in dat opzicht de ultieme test: het duel met underdog Australië.

Onderlinge historie

Nederland en Australië speelden drie keer eerder tegen elkaar, waarin Oranje nog nooit won. Grote gevolgen had dat nooit, omdat het altijd vriendschappelijke interlands betrof. Nu het er om spant is het aan het elftal van Van Gaal Australië voor het eerst in de historie te verslaan. (Tim Vos)

• Meer over

• G. Cahill
• Nederland
• Australië
• Wereldkampioenschap Brazilië 2014
• Australië - Nederland (2-3)