Collins John: ‘Ik geloof niet in geluk, je krijgt wat je verdient’

Waarom kiest een achttienjarige jongen na een handvol wedstrijden als basisspeler van FC Twente voor de eerste de beste buitenlandse club die serieuze interesse heeft? Zo gek is die vraag toch niet?

‘Inderdaad, maar het is eigenlijk erg simpel. Sinds ik in Nederland woon (Collins John vluchtte op zijn zevende met zijn moeder uit Liberia, red.) ben ik gek van het Engelse voetbal. Elke zondagochtend zat ik om een uur of acht voor de tv om de herhaling van Match of the Day te kijken. Dwight Yorke en Andy Cole, destijds hét spitsenduo van Manchester United, waren mijn helden. Zelfs thuis op de bank raakte ik iedere keer weer onder de indruk van de sfeer in de stadions. Bijna elke week werd het verlangen daar ooit te spelen groter, ik kreeg het gevoel dat ik daar thuishoorde. Mijn moeder, die dat wist, zei me toen de interesse van Fulham concreter werd: “Dit is wat je wil. Ook al ben je pas achttien, je kunt er maar vast zijn”. Zo dacht ik er zelf ook over. Ik had kunnen kiezen voor een tussenstap bij een topclub in Nederland, maar je weet dat als je het goed doet bij Ajax, PSV of Feyenoord, je transfersom ook direct stukken hoger is. Het zou toch verschrikkelijk zijn als je je droom niet kunt verwezenlijken omdat je te duur bent? Ik besef goed dat Fulham geen topclub is, maar als ik hier een paar seizoenen goed speel val ik natuurlijk sneller op bij de grote clubs in Engeland.’

Hoe kwam Fulham bij jou terecht?

‘De trainer, Chris Coleman, was twee jaar geleden als scout aanwezig bij het Eurovoetbal Toernooi in Groningen. Via via kreeg ik toen al te horen dat hij me een goede speler vond. Tijdens de onderhandelingen heeft hij dat bevestigd. Ze zochten aanvallende versterking, omdat Louis Saha naar Manchester United was vertrokken. Coleman heeft toen direct mijn naam genoemd.’

Maar Amerikaans international Brian McBride is toch de opvolger van Saha?

‘Ja en nee. Brian is inderdaad aangetrokken om er direct te staan, ik wat meer met het oog op de toekomst. Vanaf de eerste dag heeft Coleman me echter duidelijk gemaakt dat ik gewoon mijn kans krijg als ik het goed doe op de training. Die belofte is hij nagekomen, want als ik afgelopen donderdag geen lichte hamstringblessure had opgelopen, was ik twee dagen later uit tegen Manchester City basisspeler geweest. Mijn debuut heb ik al gemaakt (twee weken geleden bij Chelsea, red.), het gaat prima met me. De verhalen dat ik hier voorlopig moet rijpen in het tweede zijn overdreven. Als ik presteer, sta ik er gewoon in. En zo hoort het ook.’

Hoe was je debuut?

‘Het overtrof al mijn verwachtingen. Ook als reserve moet je hier gewoon meedoen aan de warming-up. Vanaf het moment dat ik met de jongens begon te lopen, zongen de supporters mijn naam. Later, toen ik me warmliep voor mijn invalbeurt, werd dat alleen maar indrukwekkender. De mensen zitten hier zó dicht op het veld dat je letterlijk kunt verstaan wat ze zeggen. Daar krijg je een kick van, hoor. Met zo’n sfeer kún je bijna niet slecht spelen.’

Je klinkt alsof je geen aanpassingsproblemen hebt gekend.

‘Natuurlijk heb ik het soms moeilijk omdat ik mijn vriendin, moeder en broertjes mis, maar ik ben zó goed opgevangen door mijn medespelers. Dat begon al met Edwin van der Sar, die me belde om te vertellen bij wat voor club ik eventueel zou tekenen. Sinds mijn komst doet hij veel voor me. Ik ga regelmatig bij hem eten en als ik iets wil weten staat hij altijd voor me klaar. Op de eerste training ben ik ook door de rest erg warm ontvangen. Ik kwam in het midden van een soort kring te staan en van alle kanten kreeg ik hulp aangeboden. De eerste twee weken sliep ik in een hotel met Bobby Petta, Carlos Bocanegra en Brian McBride, de andere tussentijdse versterkingen. Met z’n viertjes zijn we op ons gemak de stad gaan verkennen. Op de eerste avond in mijn eigen appartement belde Zed Knight, die ooit voor dertig trainingspakken is geruild met een amateurclub en binnenkort debuteert in het Engelse elftal, die aanbood wat rond te gaan rijden. Het zijn kleine dingetjes, maar reuze belangrijk voor een jonge voetballer in het buitenland. Met Quincy Owusu van Jong Arsenal en Meshal Mubarak van Jong Chelsea, tegen wie ik vaak speelde toen zij nog bij Ajax zaten, ben ik al dikke vrienden. Zelfs Wayne Rooney hing aan de telefoon om me welkom te heten.’

Wayne Rooney?

‘Ja echt, maar daar zit een verhaal achter. Ik heb twee jaar geleden met Oranje Onder-17 deelgenomen aan het EK in Denemarken en daar heb ik tegen hem gespeeld. Het klikte wel tussen ons en we hebben shirtjes geruild. Een van de spelers van Fulham komt uit Liverpool en is een goede bekende van hem. Hij vertelde Wayne dat Fulham mij had gekocht, en niet veel later hing-ie al aan de lijn. Tijdens een FA Cup-wedstrijd van Fulham tegen Everton hebben we elkaar weer eens gezien. Sindsdien belt hij regelmatig en dan dollen we wat. Wayne is precies een week ouder, maar heeft al heel wat meer gepresteerd. Hij bewijst dat leeftijd niet altijd zo belangrijk is. Rooney vraagt iedere keer aan me wanneer ik eens ga scoren. Ik heb hem beloofd dat ik deze competitie nog drie doelpunten maak en dat ik na de zomer zal laten zien dat ik een waardig opvolger ben van Saha.’

Je bent nogal zelfverzekerd voor een achttienjarige.

‘Dat hoor ik wel vaker en het klopt ook. Ik wil gewoon per se slagen als voetballer en ik weet dat ik de kwaliteiten ervoor heb. Ik heb van God een talent gekregen waarmee ik heel veel kán bereiken. Dat dat talent me nu al bij Fulham heeft gebracht, zie ik als een beloning. Ik geloof niet in geluk of toeval, en dat heb ik ook niet nodig. Je krijgt wat je verdient. Bij Fulham werkt het ook zo.’

Kun je dat laatste eens uitleggen?

‘Ik kan me vergissen, maar zoals ik het zie heeft onze trainer met iedereen een goede band. Hij heeft geen voorkeuren en stelt gewoon de beste spelers op. Iedereen noemt hem Cookie of CC, dat zegt al heel veel. Coleman wil geen manager genoemd worden, hij staat wanneer het kan midden in de groep. Hij dolt net zo hard mee als ik bijvoorbeeld. Het gesprek dat ik met hem had heeft me definitief over de streep getrokken. Ik was geblesseerd en moest nog zeker vijf weken revalideren, maar hij wilde me dolgraag hebben. Daarnaast gaf hij aan er begrip voor te hebben als ik het seizoen wilde afmaken bj FC Twente, dan zouden ze nog een paar maanden wachten met het doen van een bod. Dat deed me allemaal zó goed dat ik heb gezegd dat ze maar moesten proberen er met Twente uit te komen. Ik had mijn keuze gemaakt.’

Edwin van der Sar heeft tijdens de onderhandelingen ook nog een rol gespeeld, toch?

‘Inderdaad. Coleman vroeg of ik het leuk vond als Edwin me zou bellen. Ik vond dat zeker prettig, want ik had wel een paar vragen voor hem. Wie worden mijn concurrenten? Zijn ze goed? Hoe zit de club precies in elkaar? Die vragen kon Edwin als beste beantwoorden, hij zit hier immers al een paar jaar. Wat mij vooral aansprak was dat hij zei dat Fulham een rustige club is zonder al te veel druk. Ze willen graag om Europees voetbal spelen, maar nu dit seizoen al snel duidelijk werd dat dat er niet in zat, is er geen paniek uitgebroken. Het is dus een stabiele club en dat is fijn voor een jonge speler. Ik had ook die verhalen gelezen over de kille sfeer bij topclubs zoals Arsenal, Manchester United en Chelsea, waar ze na een wedstrijd allemaal meteen vertrekken. Bij Fulham hebben we gelukkig een spelershome waar iedereen wél even blijft hangen. Ik ben een gezelligheidsmens en aan een goede sfeer hechten ze hier heel veel waarde.’

Maar er moet ook gepresteerd worden. Mohammed Al-Fayed, de eigenaar van Fulham, wil toch wat van zijn investeringen terugzien.

‘Er is toch ook al heel wat gerealiseerd sinds Al-Fayed hier is? Er zitten spelers in de selectie die sinds zijn komst drie keer zijn gepromoveerd, dat is knap. Jean Tigana, die hier een aantal jaren trainer is geweest, heeft de club samen met Al-Fayed nieuw leven ingeblazen. Fulham is nu een grote naam in Engeland. Niet zo beroemd als de top-vier, maar het stelt in mijn ogen veel meer voor dan teams zoals Leicester City. Dat hebben ze dus al bereikt. Dit jaar valt het tegen, maar dat gaan we volgend seizoen goedmaken.’

Wat is jou op voetbalgebied vooral opgevallen in de eerste maanden?

‘In de wedstrijden natuurlijk de snelheid van het spel, maar op de trainingen zijn de verschillen nog groter. We trainen hier maximaal één keer per dag, maar dan veel harder en langer dan bij Twente. Waar ik ook aan moest wennen is dat de trainingen nooit stilgelegd worden om aanwijzingen te geven. Hier spelen ze gewoon door als iemand een fout maakt. De trainer geeft pas na afloop aan wat je niet goed deed. De tactische aspecten belichten ze hier heel anders. Als je een verkeerde loopactie maakt, hoor je echt geen fluitje en hoeft het niet van voren af aan opnieuw.’

Wat mis je in vergelijking met Nederland?

‘Als ik heel eerlijk ben het iedere week spelen, maar daar kan ik nu nog wel mee leven. Ik ben nog jong en dit is een veel zwaardere competitie. Het is niet vreemd dat ik nog niet het onvoorwaardelijke vertrouwen heb. Wedstrijden spelen is het belangrijkste voor een voetballer van mijn leeftijd, maar als ik het de rest van dit seizoen moet doen met invalbeurten sta ik echt niet stil. Het is anders als dat ook vólgend seizoen het geval is.’

Heb je een planning gemaakt?

‘Nee, dat is niet nodig. Ik ben pas achttien, maar ik weet dat als ik mijn niveau van de eerste seizoenshelft bij FC Twente haal, ik ook hier in de basis sta. Ik heb echt niet tegen mezelf gezegd dat ik er best een jaartje over mag doen om hier naam te maken. Ga weg, ik kom hier om te voetballen en Fulham heeft niet voor niets zoveel voor me betaald (FC Twente kan, als John een bepaald aantal duels speelt, ruim zes miljoen euro aan hem verdienen, red.). Mijn transfersom bewijst dat ze me als een echte versterking zien, en zo zie ik het ook. Ik moet nog veel leren, maar we hebben geen deal gemaakt omdat ik zo’n gezellige jongen ben. Ik heb in Nederland bewezen dat ik ondanks mijn leeftijd van waarde kan zijn voor een elftal. Waarom zou ik dat dan hier niet kunnen?’

Het woord twijfelen ken jij niet, hè?

‘Als het om voetballen gaat niet, nee. Ik heb in het gewone leven al te veel meegemaakt om me van de wijs te laten brengen door zoiets als een bijrol op een voetbalveld. Iedere training of wedstrijd ga ik in met het idee: Ik heb zó’n fantastische baan, laat zien wat je kunt en alles komt goed. Ik zal nooit accepteren dat iemand mij dit op een onterechte manier afpakt. Als ik goed train, hoor ik te spelen. Wanneer een trainer dat niet ziet, zal ik niet twijfelen dat te zeggen. Vóór dit seizoen wist ik dat ik dicht tegen een basisplaats aan zat bij Twente. Ik heb toen mezelf beloofd tien doelpunten te maken. Op het moment dat ik verkocht werd had ik er al negen in liggen, dat was op de helft van de competitie...’

Je maakt deel uit van Oranje Onder-19 dat volgend jaar het WK Onder-20 in eigen land speelt. De bondscoach van dat team, Ruud Gullit, vertrekt naar Feyenoord. Vind je dat jammer?

‘Ik had graag nog wat langer met hem gewerkt, want Gullit denkt heel anders over voetbal dan de trainers die ik tot nu toe heb gehad.’

In welk opzicht?

‘Hij sprak rondom de wedstrijden heel erg veel met ons en iedere keer weer merkte je dat hij zich zorgen maakt over de manier waarop wij in Nederland verdedigen. Over de aanvallers en middenvelders had hij het nooit, in zijn ogen hebben we daar genoeg talent. Achterin moeten we volgens Gullit anders leren denken. Hij zegt dat we te vaak voor een voetballende oplossing kiezen en dat dat veel te veel risico met zich meebrengt. Als de tegenstander druk zet op de verdedigers, moeten zij durven het middenveld over te slaan en de spitsen inspelen. Dan heb je bij eventueel balverlies genoeg mensen om dat op te lossen. Ik had dat een trainer nog nooit horen vertellen en het maakte indruk op me. Volgens mij hadden we nog veel van hem kunnen leren, ik denk dat Feyenoord een goede trainer krijgt. Eentje met veel uitstraling bovendien, iemand die alles zélf heeft meegemaakt. Marco van Basten zou de gedroomde opvolger zijn, maar helaas wil hij niet. Van dat soort trainers kun je erg veel leren.’

Qua stijl van voetballen lijk jij wel op Gullit. Jij bent óók een krachtmens.

‘Rini Coolen, die na de zomer hoofdtrainer is bij FC Twente, vertelde me dat eerder al. Ik speelde in Enschede ook vaak vanaf rechts, maar had de vrijheid te switchen met de andere aanvallers. Gullit voetbalde in zijn jonge jaren net zo, volgens mij. Hij had echter ook een heel goede actie, vaak op snelheid. Ik kan ook wel een man passeren, maar kies toch liever voor de combinatie.’

Veel jonge talenten zeggen de laatste tijd wanneer ze in het echte Oranje willen spelen. Hoe zit dat met jou?

‘Ik ben daar nog niet zo mee bezig. Edwin van der Sar zei laatst dat het mijn doel moet zijn bij het WK van 2006 in de selectie te zitten. Dat was volgens mij geen geintje, het kwam serieus op me over. Ik heb wel even nagedacht over die opmerking, moet ik bekennen. En ik vind het niet zo’n gek idee. Als ik na de zomer bewijs dat ik Saha kan doen vergeten, dan bewijs ik me op topniveau in Europa. Het lijkt me niet meer dan logisch dat de bondscoach je dan in de gaten zal houden. Oranje heeft op dit moment genoeg topspitsen, maar die worden ook ieder jaar wat ouder. Uiteindelijk moet er een nieuwe generatie komen en de bondscoach heeft nu al een aantal jonge spelers de kans gegeven. Ik moet er zelf voor zorgen dat ik in de aanloop naar 2006 een kans verdien.’

Voorlopig staat jouw naam nog niet in het rijtje met Nigel de Jong, Johnny Heitinga, Robin van Persie, Arjen Robben en Wesley Sneijder.

‘Tja, waar spelen die jongens? Bij een topclub in Nederland! Dan val je sowieso veel sneller op. Het frustreert me helemaal niet, ze zijn ook allemaal een jaartje of twee ouder dan ik. Voorlopig hoor ik al jaren bij de beste spelers van mijn generatie, al vanaf Oranje Onder-14. Daarom is het aan mij die lijn door te trekken naar het grote Oranje. Als dat lukt, komt er wéér een droom van me uit.’

Het sprookje is dus nog niet uit als het aan jou ligt?

‘Zo zou je het kunnen zeggen. Ik sta pas aan het begin, man! Ik maak dingen mee die niet veel jongens van mijn leeftijd meemaken. Laatst stond ik bij een benzinestation waar ook Geremi van Chelsea stond te tanken. Hij vroeg: “Ben jij niet de aankoop van Fulham?” Toen moest ik toch wel even in mijn arm knijpen. De grote Geremi kent Collins John? Dat zijn toch mooie dingen. Als ik zo om me heen kijk, heb ik het op mijn achttiende al goed voor elkaar. Ik woon in een wereldstad, speel bij een club uit het Premiership, rij in een mooie auto en ik heb twee mobiele telefoons op zak. Dat laatste zijn materiële zaken die niet erg belangrijk zijn, maar wel leuk. Tien jaar geleden kwam ik met mijn moeder en mijn broertjes naar Nederland. We hadden een T-shirt en een broek, verder helemaal niets. Nu heb ik alles wat ik wil. En allemaal op eigen kracht bereikt, hè.’

• Meer over

• FC Twente
• Fulham