'Johan Cruijff leeft'

Martijn Krabbendam

07.01,

24 mrt. 2021

Het is vandaag (woensdag) vijf jaar geleden dat Johan Cruijff de wereld voor de laatste keer op het verkeerde been zette. Dat de grootste voetballer aller tijden alleen voor de dood niet ongrijpbaar was, stond wel vast – iederéén gaat een keer – maar Cruijff leek zijn ziekte redelijk onder controle te hebben. Slechts een paar intimi waren écht op de hoogte, de rest dacht dat hij ‘met 2-0 voorstond’ tegen kanker.

Cruijff overleed op het moment dat het Nederlandse voetbal zich op een all time low bevond. Het EK in Frankrijk werd die zomer gespeeld zonder Oranje, zoals de beste Nederlandse spelers twee jaar later tijdens het WK in Rusland ook zouden ontbreken.

Cruijff had er ongetwijfeld een mening over gehad. Dat Ronald Koeman daarna Oranje bij de hand nam en terugbracht richting de Europese top, daarin school wel een mooie symboliek. Koeman koos voor een andere manier van spelen dan wat de meester zelf zou hebben gewild, maar die had hem dat wel vergeven. Het was in elk geval een van zijn ex-spelers die opstond en verantwoordelijkheid nam én kreeg, zo zag hij dat ook voor zich bij Ajax. Het zorgde toen nog voor een revolutie die mensen en reputaties onnodig beschadigde, maar intussen hebben twee oud-voetballers de zaakjes zó goed voor elkaar dat de club de status heeft die Bayern München in Duitsland geniet.

Vijf jaar na zijn dood is veel van wat Cruijff vertelde nog steeds gangbaar. Ajax haalde bijna de finale van de Champions League, iets wat iedereen nooit voor mogelijk had gehouden, maar waarin hij wél geloofde. Tussendoor kwamen ze op: Nederlandse talenten zoals Frenkie de Jong, Matthijs de Ligt, Donny van de Beek, nu weer Ryan Gravenberch, Mohamed Ihattaren, Calvin Stengs, Myron Boadu, Owen Wijndal, Teun Koopmeiners, Justin Bijlow, Tyrell Malacia en zij die nog op het punt van doorbreken staan in Amsterdam, Eindhoven, Alkmaar, Rotterdam of waar dan ook. Alles in voetbal gaat in golfbewegingen, dat had Cruijff goed gezien. En als er dan talent opstaat, moet je het gebruiken, zoals hijzelf altijd deed en wat Erik ten Hag aanhangt bij Ajax, wat Arne Slot deed en Pascal Jansen nu doet bij AZ en Frank de Boer bij Oranje.

Vijf jaar lang hebben we Cruijff levend moeten houden door zijn naam te verbinden aan een stadion en met verhalen, foto’s, films en boeken. Nu gebeurt het ook weer op het veld

Vijf jaar na zijn dood is het Nederlands elftal er weer bij tijdens Euro 2020, dat door corona dit jaar wordt afgewerkt. In vijf jaar van niks naar outsider voor de Europese titel en wie weet hoe Oranje ervoor staat als over anderhalf jaar het WK in Qatar wordt gespeeld. Het is een vlucht naar voren geweest die niet stopt. Ajax kan straks zomaar de Europa League winnen, Jong Oranje gaat deze week met een sterke lichting het EK spelen. Het Nederlandse voetbal is er nog niet, maar telt internationaal wel weer mee. Met toch nog steeds een eigen identiteit.

Vijf jaar lang hebben we Johan Cruijff levend moeten houden door zijn naam te verbinden aan een stadion en met verhalen, foto’s, films en boeken. Nu gebeurt het ook weer op het veld. Hij zou het zelf logisch hebben gevonden.