KNVB negeert advies FIFA met steun aan Marokko
207 voetbalbonden kiezen woensdag wie het WK 2026 mag organiseren. Met zijn keuze voor Marokko gaat de KNVB in tegen het stemadvies van FIFA. De bond publiceerde vorige maand een rapport dat leest als een pamflet voor het bid van de Verenigde Staten, Mexico en Canada.
Voor het eerst sinds 2010 staat een WK-verkiezing op het programma. Tijdens de laatste editie haalde Sepp Blatter de kaartjes Rusland en Qatar uit een envelop. Achteraf bleek dat de opmaat voor de donkerste episode uit de geschiedenis van de wereldvoetbalbond. Gemotiveerd door het misgelopen WK 2022 besloten de Amerikaanse autoriteiten onderzoek in te stellen naar FIFA, met de geruchtmakende FBI-invallen als gevolg.
In 2010 bepaalde het FIFA-bestuur nog in het geheim wie het grootste voetbaltoernooi op aarde mocht organiseren. Een methode die vooral lucratief bleek voor de gelukkige juryleden die er veelal een leuke buitenlandse bankrekening aan overhielden. 15 van de 24 bestuurders die destijds het WK aan Rusland en Qatar gunden, hebben moeten aftreden na corruptieschandalen, terwijl één (de Rus Vitaly Mutko) door de achterdeur verdween vanwege een nationaal dopingprogramma. Na alle commotie werd besloten om de manier van toewijzen te veranderen. Daardoor mogen morgen voor het eerst alle nationale bonden een stem uitbrengen op hun favoriet.
FIFA heeft 211 leden. De kandidaten mogen zelf niet stemmen. Na aftrek van de VS, Mexico, Canada en Marokko blijven er 207 bonden over. Alle stemmen wegen even zwaar. Gibraltar heeft dus net zoveel te vertellen als China. Daardoor lijkt de verkiezing wel op de wereldwijde versie van het Songfestival. De kandidatuur die minimaal 104 stemmen scoort, wint. Inmiddels hebben circa vijftig landen hun keuze al bekend gemaakt. Het favoriete trio-bid heeft een voorsprong, maar die is nipter dan vooraf verwacht.
De Zuid- en Centaal-Amerikaanse bonden zullen vermoedelijk als een blok op hun buren gaan stemmen. Met een serie Caribische eilandjes tikt dat alvast lekker aan. Verwacht wordt ook dat Afrika massaal de zijde zal kiezen van de Marokkanen, al is niet zeker dat de steun unaniem zal zijn. In Europa zijn de meningen verdeeld. UEFA besloot na overleg om de bonden vrij te laten in hun keuze. Naast Nederland stemmen in elk geval ook de Belgen, de Luxemburgers en de Fransen op Marokko.
Daarmee wijken veel landen af van de lijn-Infantino. Aangenomen wordt dat de FIFA-baas gezien de enorme winstgevendheid van meet af aan voorstander is geweest van het zogenoemde United Bid uit Amerika. Infantino beloofde bij zijn aantreden veel meer geld voor iedereen. Door de juridische nasleep van de arrestatiegolven uit 2015 maakt FIFA echter al drie jaar op rij verlies. Niet voor niets werd achter de schermen al geopperd om het deelnemersveld in Qatar te verhogen van 32 naar 48. Vier jaar eerder dan gepland. Ook kwamen plannen voorbij voor een club-WK en een wereldwijde Nations League. Allemaal initiatieven die vele miljarden zouden opleveren.
Door een economische bril zou een WK in Marokko een enorme strop zijn voor FIFA. Naar schatting gaat een Noord-Afrikaans toernooi 7 miljard dollar opleveren. Hetzelfde evenement brengt een paarduizend kilometer westwaarts het dubbele op: 14 miljard dollar. Zo hebben de Amerikanen, Mexicanen en Canadezen al hypermoderne megastadions met royale sponsorfaciliteiten waar veel meer valt te verdienen dan in de beoogde, nog te bouwen stadions in Marokko. Daarnaast sloot FIFA voor 2026 al contracten met de Amerikaanse televisienetwerken FOX Sports en Telemundo. In de contracten is opgenomen dat een thuistoernooi 300 miljoen dollar extra zal opleveren. Alle berekeningen werden vorige maand gepresenteerd in een evaluatierapport, een boekwerk van 228 pagina’s waarin vijf FIFA-inspecteurs beide bids tegen elkaar afzetten.
Voorkeur
Het rapport spreekt een duidelijke voorkeur uit voor het Noord-Amerikaanse bid, het eerste WK ooit dat in drie landen zou gaan plaatsvinden. Niet alleen economisch, maar ook om tal van andere redenen zou Afrika volgens de FIFA-deskundigen niet zijn tweede WK ooit moeten krijgen. In het schema met risicofactoren staan in Marokko bijna alle seinen op oranje of rood, terwijl Amerika en buurlanden een oase van groen vormen.
Hoewel er nog acht jaar is te gaan tot het eerste fluitsignaal, worden bij de Marokkanen vooral de stadions, hotels en vervoer als een 'hoog risico' gezien. Toen Gianni Infantino eerder deze week adviseerde ‘om naar het rapport te kijken’ kwam dat over als een advies om te kiezen voor de Amerikaanse garanties op een succesvol toernooi. Vanuit het Witte Huis deed ook Donald Trump per tweet alvast een dringende oproep. Volgens hem zou het een schande zijn als door de VS gesteunde landen zouden lobbyen tegen hun bid. 'Waarom zouden wij deze landen moeten steunen als zij ons niet steunen (inclusief in de Verenigde Naties)?'
Zo werd de strijd al snel een soort Real Madrid tegen Feyenoord. Met Marokko in de rol van underdog. Op slechts één van de negen parameters die FIFA hanteert, scoort Marokko beter dan de concurrenten. De verwachte toernooikosten vallen daar lager uit. Dat komt doordat de Marokkanen veertien stadions in twaalf steden beogen, terwijl het United Bid mikt op zestien stadions in zestien steden. Alle bevindingen werden door FIFA in cijfers uitgedrukt. Vertaald in een rapport scoren de drie favorieten een dikke acht, terwijl Marokko wordt afgescheept met een vijf plus. FIFA voegt er bovendien aan toe dat de bond zich 'verplicht voelt om het aanzienlijke risico te benadrukken' en geconcludeerd wordt dat 'beide bids bijna aan tegenovergestelde uiteinden van het spectrum' staan.
Duidelijk is dus wel waar de voorkeur van de FIFA-top naar uit gaat. Helder is ook dat desalniettemin behoorlijk wat landen hebben laten weten dat ze zich daar weinig van aantrekken en hun eigen koers varen. Morgen in de loop van de middag zal bekend worden of het Amerikaanse triootje zijn favorietenrol kan waarmaken. De verkiezing staat aan het eind van het FIFA-jaarcongres geprogrammeerd. Marokko heeft inmiddels ervaring met verliezen. Al vier keer deden de Afrikanen een gooi naar het toernooi, maar steeds stonden ze met lege handen. Mexico organiseerde de WK's van 1970 en 1986, de VS was gastland in 1994.
Om mee te kunnen praten, moet je ingelogd zijn met je VI-account.
Login