Moordende pa en Éder bijna herenigd: 'Voelde me verlaten'
Het leven lacht de Portugees Éder (28) toe, na zijn winnende treffer in de finale van het EK tegen gastland Frankrijk. Maar de spits van Lille kent ook de schaduwkant van de gouden medaille om zijn nek. Er was een tijd dat hij het voetballen op wilde geven. Dat deed hij om één reden niet: de bezoekjes aan zijn vader in de gevangenis moesten bekostigd worden.
De kleine Éder is twee jaar oud als hij zijn West-Afrikaanse geboorteland Guinee-Bissau verlaat en met zijn moeder naar Portugal verhuist, waar zijn vader al een tijdje woont. Niet veel later loopt de relatie tussen zijn ouders op de klippen en zijn pa ontfermt zich over de kleuter, tot hij dat niet langer kan bekostigen.
Éderzito António Macedo Lopes - zoals de volledige naam van de gevierde voetballer van nu luidt - wordt in een door de overheid gefinancieerd internaat in de buitenwijk van Coimbra opgenomen. Het is de eerste scheiding tussen de twee. 'Ik voelde me verdrietig en verlaten', zegt Éder in zijn eerste grote tv-interview na zijn heldenrol op Portugese televisie.
Als jochie vindt hij zijn troost op het voetbalveld. En hij heeft talent, dat al snel wordt gezien door Portugese betaald voetbalorganisaties. Zijn stijl als aanvaller is weinig verfijnd, zijn neusje voor de goal des te meer. Maar dat talent kan hem op twaalfjarige leeftijd gestolen worden als hij hoort van de situatie van zijn vader, die inmiddels woonachtig is in Engeland.
Die wordt ervan verdacht zijn vriendin - de stiefmoeder van Éder - te hebben vermoord, draait zelfs voor dat misdrijf op. Hij krijgt zestien jaar celstraf opgelegd en verdwijnt achter de tralies. 'Pas nadat ik in 2008 mijn profdebuut maakte bij Académica de Coimbra ging ik echt goed geld verdienen', aldus Éder. 'Daarvoor had ik momenten dat ik dacht dat mijn leven een grote puinhoop was en vroeg ik me af waarom ik nog voetbalde.'
Die vraag kon hij zelf eigenlijk ook wel beantwoorden, zo bedacht hij al snel. Vliegtickets naar Engeland kosten geld. En het bekostigen ervan gaat het snelst als profvoetballer. 'Als speler van Académica kon ik mijn pa regelmatig opzoeken in de gevangenis. Dat deed ik dan ook regelmatig. Vrijwel iedere vakantie trok ik naar Engeland.' Niet alleen voor bezoekjes aan zijn verwekker, maar ook naar zijn zussen. Eén zus studeert in Wolverhampton, een ander is er al echt gesetteld.
Hij geeft zichzelf, door de vele vlieguren en zijn multiculturele achtergrond, op latere leeftijd de bijnaam Mr. International. 'Er woont nog een broer van me in Portugal, maar ik heb overal ter wereld familie wonen.' Ook hijzelf verlaat Portugal voor Engeland, na drie jaar in de hoofdmacht van SC Braga. Hij verdient er een transfer naar Swansea City, wordt door die club al na een jaar verhuurd aan Lille, maakt een zomer later een retourtje voor een seizoen Premier League en verkast deze zomer na dertien optredens in Engelse competitieduels definitief naar Frankrijk.
Het is het land waar hij het meest glorieuze moment uit zijn loopbaan beleeft. Bondscoach Fernando Santos gunt hem in Parijs in het Stade de France zijn 49ste cap als vervanger van de talentvolle Renato Sanches. Éder komt in de 79ste minuut in het veld, exact dertig speelminuten later knalt hij zich met pas zijn vierde interlandgoal de geschiedenisboeken in door de Franse sluitpost Hugo Lloris te verschalken en de eindstand op 0-1 te bepalen.
Zestien jaar lang moest hij het zonder zijn vader stellen, maar die zit nu zijn laatste maanden celstraf uit. Niet alleen zijn wereld is in al die jaren veranderd, ook die van zijn zoon is flink door elkaar geschud. Het verlies van zijn vader, het leven in een internaat, het opwerken binnen de profvoetbalwereld, het beslissen van een EK-finale: het heeft hem gevormd en hij kijkt daarom niet overwegend negatief terug op de jaren zonder vaderfiguur.
'Ik ben eigenlijk opgegroeid zonder familie', schetst Éder. 'Dat ik ben opgegroeid in een internaat is eigenlijk wel goed geweest voor me. Ik ben er de man geworden die ik nu ben en ik heb er de mogelijkheid gekregen om me te ontwikkelen tot een professioneel voetballer. Natuurlijk had ik het er af en toe lastig mee en miste ik mijn broer, zussen en ouders, dat is normaal. Maar ik heb in die jaren zóveel levenservaring opgedaan.' (Mitchell Minnaard)
Om mee te kunnen praten, moet je ingelogd zijn met je VI-account.
Login