Wedstrijden controleren vanuit een stabiele organisatie versus dreigend aanvallend voetballen, bij Ajax wordt al vijf jaar gezocht naar de perfecte balans. Met Marcel Keizer blijkt deze nog steeds niet gevonden. Analyse van het riskante Amsterdamse aanvalsspel in de Champions League-voorrondewedstrijd tegen OGC Nice (2-2).
Jean-Michaël Seri en Alassane Plea sprinten vol enthousiasme naar voren. Net als in de voorgaande 25 minuten neemt Ajax enorme risico’s in de omschakeling van balbezit naar balverlies. Zowel linksback Nick Viergever als verdedigende middenvelder Lasse Schöne stapt uit richting rechtsmid Pierre Lees Melou, die zojuist een mislukte breedtepass van Justin Kluivert heeft onderschept. Resultaat is een twee-tegen-twee-situatie voor Davinson Sánchez en Matthijs de Ligt in enorme ruimtes.
De reden van die gok wordt duidelijk als Sánchez kan ingrijpen bij een zwakke bal van Lees Melou. Via Joël Veltman brengt de Colombiaan de bal razendsnel bij Hakim Ziyech. De Marokkaanse spelmaker heeft tot die tijd vooral gevaarlijke counters van Nice ingeleid met zijn riskante passes, maar Ziyech wordt dit keer beloond voor zijn inzicht. Met een splijtende pass vindt hij Donny van de Beek, die wegdraait en de 1-1 aantekent.
Bij het tweede Ajax-doelpunt is de Amsterdamse pressing nog extremer. Na een afgeslagen corner bewegen vijf spelers richting de zijlijn om de bal te veroveren. Dat lukt Veltman en Amin Younes met verenigde krachten. Kluivert neemt de bal mee en vindt de vrijstaande Ziyech, die opnieuw laat zien waarom zijn vele balverlies getolereerd wordt. Met een schitterende trap vindt hij Viergever bij de tweede paal, waarna uitgerekend centrumverdediger Sánchez in de doelmond afrondt. Met een beetje fantasie zou deze treffer betiteld kunnen worden als het resultaat van modern totaalvoetbal.
Precies de speelwijze waarmee Peter Bosz vorig seizoen het Amsterdamse publiek op de banken heeft gekregen. Vooral in de Europa League-campagne worden enerverende flipperkastwedstrijden gespeeld. Ajax creëert in de duels met Schalke 04 en Olympique Lyon indrukwekkend veel kansen, maar geeft ook angstaanjagend veel weg. Een groot contrast met diens voorganger Frank de Boer, onder wie tegenover de ijzersterke defensie soms te weinig aanvallend spektakel staat. Vooral in de seizoenen 2014/15 en 2015/16 leidt dit tot veel fluitconcerten van de kritische Arena.
Ajax kiest ongeacht context voor de riskante optie
Iedere Ajax-trainer staat voor het dilemma hoe spektakel geboden kan worden zonder dat achterin open huis gehouden wordt. Onder Keizer zijn de Amsterdammers daarin vooralsnog net zo extreem als onder Bosz. Ongeacht de stand of de tegenstander wordt gekozen voor de aanvallende en riskante optie.
Gokker
In de 25 minuten voor de schitterende Ajax-gelijkmaker zijn keer op keer de nadelen van die keuze aan het licht gekomen.