De Eredivisie zwabbert als een Lada over de internationale snelwegen. Een UEFA-rapport toont schrikbarende financiële verschillen aan met de Europese top. Het spelletje wordt binnen de lijnen gespeeld, maar de uitkomsten worden erbuiten bepaald. Een zak geld kan wel degelijk scoren.
Nummer twee en nummer drie op de laatste twee WK’s. Het is bijna niet te bevatten hoe snel ons voetbal is afgegleden. Oranje verhulde lang de diepere problemen in het vaderlandse clubvoetbal. Terwijl iedereen over elkaar heen rolt over kunstgras, speeldagen, trainingsmethodes en jeugdopleidingen, is het ook weleens handig even uit te zoomen. Je kunt wel een koers uitzetten met je roeibootje, maar als de rest met een buitenboordmotor vaart, ga je nooit winnen.
Met een begroting van minder dan vierhonderd miljoen euro hoor je er niet meer bij. En laat dat nu ongeveer de begroting zijn van de hele Eredivisie...
En de benzine voor iedere club is geld. Onze mooie sport is een beurshandel geworden waar munten voor punten zorgen. Waar Nederland twintig jaar geleden nog kort achter de grote competities zat, zijn er intussen al meer dan een handvol topclubs die meer geld genereren dan de hele Eredivisie bij elkaar. We leven in een microcosmos waarbij we soms maar beter kunnen vergeten dat Ajax-Feyenoord een duel is tussen twee teams die samen minder waard zijn dan een enkele speler van Paris Saint-Germain.
Twee lijvige rapporten uit Zwitserland en Engeland plopten in onze mailbox deze week. Vol harde cijfers over het Europese voetbal. In een wereld waar de miljarden je om de oren vliegen en de gordijnen bij grote deals altijd dichtgaan, zijn de gegevens van de UEFA en het gerenommeerde accountantsbureau Deloitte prima bakens om de huidige goldrush enigszins betrouwbaar te kunnen duiden. Sinds een aantal jaar zijn de clubs verplicht hun boekhouding ook aan de Europese voetbalunie te laten zien. De UEFA gebruikt die data van alle clubs uit Europa, terwijl de accountants uit Engeland de jaarverslagen doorspitten.
Hoewel het spel binnen de lijnen niet wezenlijk is veranderd, is daarbuiten een ontwikkeling waar te nemen die zijn weerga niet kent. De verschillen lopen in hetzelfde tempo op als het aantal warme recorddagen in De Bilt. De tijden dat Ajax de degens kon kruisen met de Europese elite zijn echt voltooid verleden tijd. De finale vorig seizoen op het tweede niveau van het Europese voetbal, de Europa League, was de uitzondering die de regel bevestigt. Er is een dramatische demarrage zichtbaar van de toptwaalfclubs in Europa, een groep die explosief groeit. Met een begroting van minder dan vierhonderd miljoen euro hoor je er niet meer bij. En laat dat nu ongeveer de begroting zijn van de hele Eredivisie...
