Nog geen twintig jaar geleden was Nederland het België van nu: een voetballand met een sterk nationaal elftal dat zich zonder moeite kwalificeert voor een eindronde. Tegenwoordig zijn de rollen omgedraaid. Bob Browaeys (48) was namens de Koninklijke Belgische Voetbalbond een van de aanstichters van de revolutie op het gebied van talentontwikkeling.
Als je het voetbal echt wilt veranderen, moet je beginnen bij de bron: de trainers die jeugd trainen
Dat België op vrijwel alle fronten Nederland heeft gepasseerd, is onze eigen schuld: hadden we maar niet zo goed moeten zijn tijdens het WK van 1998 in Frankrijk. Oranje en De Rode Duivels zaten bij elkaar in de groep en openden hun toernooi met een onderling duel in het Stade de France. Het bleef 0-0 en de Belgen vierden het puntje als een zege, nadat ze over geluk niet te klagen hadden gehad. Ergens op het platte land van Zottegem schudde Bob Browaeys zijn hoofd. ‘We koesterden het resultaat’, vertelt de senior manager youth development van de KBVB en technisch directeur van Voetbal Vlaanderen (de Vlaamse vleugel), verantwoordelijk voor de trainersopleiding, ontwikkeling van elitespelers en het nationale amateurvoetbal. ‘Maar we vergaten eroverheen te kijken. Deed je dat wel, dan zag je dat Nederland ons in alle facetten van voetbal had overtroffen.’
Die wedstrijd bleek de aanzet tot een revolutie in het Belgische voetbal?
‘Niet alleen dat duel, het hele WK. We deden mee en dat was het wel. Na dat toernooi begon ik bij de KBVB als coördinator trainersopleidingen en topsportscholen. Frans Masson was namens de voetbalbond de directeur van dat onderdeel en had al een begin gemaakt met het nadenken over veranderingen. Hij stelde terecht vast dat als je het voetbal echt wilt veranderen, je moet beginnen bij de bron: de trainers die jeugd trainen. Samen met Frans en iets later Michel Sablon en Marc Van Geersom, de namen die je steeds terughoort als het gaat om de opleiding van trainers en spelers, kwamen we tot de conclusie dat ons voetbal verouderd was. Gedateerd. De successen die we hadden behaald in de jaren tachtig en negentig, kwamen tot stand vanuit een goede organisatie en waren gestoeld op defensief voetbal en de Belgische mentaliteit van hard willen werken. Tijdens het WK van 1998 waren dat nog steeds onze waarden. Welke spelers van ons konden in die tijd nou individueel het verschil maken? Marc Degryse, Luc Nilis en Enzo Scifo. Dat was onze creativiteit, omringd door werkers. Zag je Nederland, met al die talentrijke spelers, of Frankrijk, dat die zomer wereldkampioen zou worden… Het verschil met ons Belgen was schrikbarend.’
Wat was de conclusie?
‘Dat we moesten herbronnen, terug naar de basis. De enige échte vraag was eigenlijk hoe wij onze jeugdspelers dienden op te leiden binnen een visie en een identiteit.’
In België spreken de mensen over ‘Het Pact van Brecht’.
