Roger Milla’s dansje met de cornervlag is iconisch. Maar van dé verrassing van het WK 1990 zal nog een ander beeld minstens zo lang blijven hangen. Van vliegende tackles en donkerrode kaarten in de openingswedstrijd tegen titelverdediger Argentinië. Diego Maradona werd zelfs recht in het hart geraakt door de noppen van een Kameroener. Het heeft het Afrikaanse voetbal geen goed gedaan.
El Hijo del Viento werd Claudio Caniggia weleens genoemd. Dat lange, blonde haar, dat zo mooi kon wapperen in de wind als de Argentijn weer eens aanzette voor een sprint... Prachtige speler. Later in het toernooi zou de aanvaller en boezemvriend van Maradona – bij niemand anders kon Pluisje zijn geniale steekballetjes zo mooi kwijt – op die manier Brazilië op de knieën dwingen. En ook tegen Kameroen galoppeerde Caniggia een aantal keer de vrije ruimtes tussen de vijandelijke linies in. Met twee rode kaarten tot gevolg.
Joshua Bondo zal best een beetje hebben gebaald. Ook in Botswana is het een ongeschreven regel dat de beste scheidsrechters niet opvallen. Nou, dat was tijdens Marokko-Ghana onmogelijk
De eerste, voor André Kana-Biyik, was misschien wat overdreven. De tweede niet. Ver op eigen helft kreeg Caniggia de bal, en wervelde meteen langs Emmanuel Kundé. De zoon van de wind sprong voor de zekerheid, maar de imposante verdediger had niet eens de kans in te grijpen. Ploeggenoot Victor N’Dip had dat wel en concludeerde dat er niets anders opzat dan een doodschop om de 1-0 voorsprong te verdedigen. Caniggia werd op kniehoogte geraakt, maar bleef op de been. Al had hij moeite om zijn evenwicht terug te vinden. Dat vond hij nooit, want Benjamin Massing – qua spiermassa de Kalidou Koulibaly van zijn tijd – nam het zekere voor het onzekere en beukte hem met volle kracht omver. De Kameroener verloor zelfs een schoen bij zo veel buitensporig geweld.
Er werd destijds met afschuw op gereageerd, maar wat nog veel langer zou doorwerken: het gegniffel. In Groot-Brittannië concludeerden de voormalige spitsen Ian St John en Jimmy Greaves in het populaire tv-programma Saint & Greavsie bijvoorbeeld dat de Kameroeners waarschijnlijk niet goed wisten hoe ze moesten tackelen. Alsof ze voor het eerst op voetbalschoenen speelden, terwijl het merendeel van de ploeg al heel wat jaren profvoetbal in Europa erop had zitten en Argentinië uiteindelijk gewoon met 1-0 werd verslagen. Het gevolg op de langere termijn was dat het een voortdurend herhaald en dus stereotiep beeld werd van het Afrikaanse voetbal. Vliegende tackles en rode kaarten. Commentatoren spreken er anno 2022 nog steeds graag over als ze een Afrika Cup-wedstrijd verslaan. Maar klopt het wel?
Aan de hand van data die Opta heeft verzameld van de vier laatste afleveringen van alle vijf continentale toernooien – EK, Copa América, Azië Cup, Gold Cup en Afrika Cup – proberen we antwoord te geven op die vraag. Tackelen Afrikaanse voetballers vaker? Maken ze meer overtredingen? Verliezen ze vaker het hoofd en lopen ze vaker gele en rode kaarten op?
