Na het vertrek van Peter Bosz wist het Technisch Hart van Ajax één ding zeker: Marcel Keizer moest de nieuwe hoofdtrainer worden. Zaterdagmiddag bevestigden de Amsterdammers dat hij de nieuwe technisch eindverantwoordelijke is. Toch is Marcel Keizer een onbekende naam voor het grote publiek, tot voor kort werkzaam bij clubs als Telstar, FC Emmen en SC Cambuur. Wie is Marcel Keizer? En waarom is hij volgens de clubleiding de ideale opvolger van Peter Bosz?
Een duik in het verleden van kersvers Ajax-coach Marcel Keizer
Waardering
Nog voordat Peter Bosz zijn eerste voet op Amsterdamse bodem zette, was zijn reputatie hem vooruitgesneld. Aanvallend, dominant voetbal, met de vijfsecondenregel als rode draad. Tijdens zijn eerste training, zijn eerste persmomenten en zijn eerste wedstrijden: het ging steeds maar weer over die vijfsecondenregel. Tijdens de moeizame openingsmaanden telden toeschouwers en media bij wedstrijden geregeld hardop mee als Ajax balverlies leed, om na vijf tellen een zoemer na te doen. De vijfsecondenregel doopten omstanders aanvankelijk met een tikkeltje cynisme om tot de vijfminutenregel, maar gedurende het seizoen verdween de scepsis en nam de lof toe. Voor een trainer, die Ajax zijn gezicht vol vermaak en amusement teruggaf.
Marcel Keizer, zijn opvolger, heeft zo zijn eigen evangelie. Ook hij is, net als Bosz, groot fan van Josep Guardiola en probeert elementen van de Spaanse toptrainer in zijn eigen omgeving toe te passen. En ook hij heeft zijn eigen terminologie. Kijk niet raar op als de nieuwe trainer van Ajax in interviews opeens begint te praten over de hotzone en de scoringszone. Deze zones op het veld vormen de basis van de voetbalvisie van Keizer. Afgelopen seizoen probeerde hij de spelers op deze wijze handvatten te bieden voor aantrekkelijk en doelgericht spel. Kortgezegd stelt hij voor zijn spelers twee allesbepalende vlakken in het veld op, van waar hij het aanvalsspel wil dicteren (zie kader).
Hotzone en scoringszone
Waar de vijfsecondenregel heilig was voor Peter Bosz bij Ajax, legt Marcel Keizer gretig de nadruk op twee vlakken op het veld. De centrale zone tussen het middenveld en de verdediging van de tegenstander wordt door Keizer de hotzone genoemd. Veel succesvolle aanvallen ontstaan volgens hem via deze hotzone, waardoor hij hier veel belang aan hecht. In deze ruimtes probeert Keizer altijd minimaal drie spelers van zijn elftal te positioneren, zodat daar een overtalsituatie gecreëerd kan worden. Vanuit de hotzone is het de bedoeling om in de scoringszone te komen. Dat is het centrale gebied rond en in de zestienmeter waarvandaan de meeste doelpunten gemaakt worden. Een pass naar de scoringszone is altijd de eerste optie voor de spelers van Keizer.Het is een visie, die in Leeuwarden bij Cambuur gestalte kreeg. Samen met Arne Slot, komend seizoen assistent-trainer bij AZ, trok Keizer als technisch manager en trainer nauw op. Het tweetal kwam op basis van moderne ontwikkelingen tot een speelwijze, die is uitgewerkt in spelprincipes en voetbalmomenten. Behalve de zones is een ander voorbeeld daarvan het uitgangspunt dat zijn ploeg niet via de zijkanten, maar door de as zoveel mogelijk moet spelen. Of dat teruggetrokken voorzetten de voorkeur genieten boven hoge voorzetten. Keizer en Slot hebben zelfs een uitgebreide videobibliotheek samengesteld met beelden om richting spelers visueel te maken wat de bedoeling is.
Met zijn visie en opvattingen liep Keizer aanvankelijk nog tegen een muur op. Zo probeerde hij in zijn periode als hoofdtrainer in Leeuwarden zijn spelers te overtuigen van een dominant positiespel in de kleine ruimte in de as van het veld. De theorie klonk nog zo mooi, in de praktijk ging het mis. Voor de spelers van SC Cambuur blijkt dit in degradatienood een brug te ver. In Amsterdam merkt Keizer even later dat de kwaliteiten van de spelersgroep bepalend zijn om de visie tot uiting te brengen. In een paar maanden tijd maakt hij van Jong Ajax een swingend geheel. Zeker in de eerste seizoenshelft is het smullen voor de fans op De Toekomst. Waar voorganger Jaap Stam zijn ploeg veelal behoudend laat spelen, zoekt Keizer met zijn jeugdploeg snel de weg naar voren. Dynamisch positiespel wordt afgewisseld met agressieve pressing, wat leidt tot verschillende galavoorstellingen. Absolute hoogtepunten zijn de zevenklappers tegen Achilles ’29 (7-1) en FC Oss (7-0). Jong Ajax eindigt het seizoen op een knappe tweede plek en is met 93 doelpunten het meest scorende team in de Jupiler League. Het eisenpakket aan Bosz, amusement aan resultaat koppelen, weet Keizer ook bij de beloften tot uiting te brengen. Het levert zowel binnen als buiten Amsterdam veel waardering op. Toch zit er een keerzijde aan het spektakelvoetbal van Keizer. De tomeloze aanvalsdrang slaat soms door richting roekeloosheid. Niet zelden trekken zoveel spelers enthousiast naar voren, dat de organisatie ontbreekt op het moment van balverlies. Bij Jong Ajax levert dat in 38 wedstrijden liefst 54 tegendoelpunten op.
Lijn-Ajax
Na een jaar zaaien met een nieuwe speelstijl, een andere basisploeg en opvallende prestaties in Europa, moet komend seizoen het oogsten losbarsten in Amsterdam. Dus moet de opvolger van Bosz vooral doorgaan op de lijn die door hem is ingezet. Aanvallend voetbal koppelen aan resultaat, met een jong elftal waarin een mix van jeugdspelers en gerichte aankopen elkaar versterken. Het is de visie van de clubleiding, nauwlettend uitgezet door het veelbesproken Technisch Hart, waardoor de clubleiding consequent spreekt van de Lijn-Ajax en niet de Lijn-Bosz. Kortgezegd: een wisseling van het gezicht voor de groep moet geen hapering veroorzaken in het huidige proces.
