Kuipers-index: Nederland klopt Duitsland in scheidsrechtersland

BRAZILIË – COSTA RICA 2-0

Een scheidsrechter is soms net een keeper: je kunt 89 minuten en 59 seconden een topprestatie leveren, maar één foutieve inschatting maken waarop je – hoe onterecht ook – wordt afgerekend. Björn Kuipers floot zijn tweede wedstrijd tijdens dit WK uitmuntend, op dat ene moment in de 78ste minuut na. De arbiter uit Oldenzaal had zich tot dan toe nooit laten foppen of beïnvloeden door de Braziliaanse sterspeler Neymar, die continu zijn eigen falen probeerde te maskeren met overdreven valpartijen en – als die niet het door hem gewenste resultaat opleverden – protesten bij de scheidsrechter.

Kuipers en zijn assistenten Erwin Zeinstra en Sander van Roekel hadden telkens goed het oog in (vermeende) overtredingen en buitenspelsituaties. Tot frustratie van Neymar, die zelfs na het rustsignaal Kuipers in de spelerstunnel opwachtte om weer eens zijn beklag te doen. Teamgenoot Marcelo was zo verstandig de verwende vedette weg te trekken bij de arbiter, die op dat moment al had kunnen optreden met een gele kaart.

Diep in de tweede helft was Kuipers het gemekker van Neymar zó zat dat hij hem een forse uitbrander gaf. Dat leek te helpen, want de Braziliaan hield daarna een tijdlang zowaar zijn mond. Maar hij wist ook dat er altijd een keer een moment zou komen waarop Kuipers hem wél het voordeel zou geven. Dat gebeurde dus in de 78ste minuut, toen Neymar zijn tegenstander Giancarlo González uitkapte. Op de normale snelheid – ook het enige beeld dat Kuipers had – leek het erop dat de Costa Ricaan zijn opponent naar achteren trok. De goed opgestelde Oldenzaler wees dan ook naar de penaltystip, maar uit de herhaling bleek dat Neymar opnieuw toneel speelde. 

Videoscheidsrechter Danny Makkelie corrigeerde zijn collega echter vanuit de studio in Moskou, waarop Kuipers zijn beslissing terugdraaide. De scheidsrechterscommissie van de FIFA zal hem zijn aanvankelijke verkeerde waarneming wellicht aanrekenen, maar neemt hopelijk voor de Nederlander ook de overige 96 minuten mee en zal wijzen op de vertrouwensband tussen arbiter en VAR, die de juiste beslissing tot gevolg had.

Want wie objectief en met kennis van zaken naar het volledige duel heeft gekeken, stelt vast dat (Team) Kuipers een puike prestatie leverde. Neymar zal het daar niet mee eens zijn, hij kreeg – net als Philippe Coutinho – na 81 minuten wegens al te heftig protesteren alsnog de gele kaart waarnaar hij al de gehele middag solliciteerde. De arbiter liet daarmee zien zich niet te laten intimideren door de grote ster en kreeg na afloop dan ook lof toegezwaaid door prominenten als Gary Lineker en Peter Schmeichel. Maar ja, dat ene moment...

Scheidsrechter: Björn Kuipers (Nederland) 8

Gele kaarten: 3
Rode kaarten: 0
Aantal overtredingen: 28 (14-14)
Aantal buitenspelgevallen: 6 (3-3)
WK-ervaring: Drie wedstrijden in 2014, één duel in 2018

Nigeria – IJsland 2-0

Als tiener begon de in Texas geboren Matthew Conger al met fluiten in de Verenigde Staten. Als twintiger vertrok hij naar Nieuw-Zeeland en na al zijn opwachting te hebben gemaakt als arbiter bij de Olympische Spelen in Rio de Janeiro kwam vrijdag met het WK-debuut een droom uit voor de 39-jarige leidsman. Het werd een verdienstelijk debuut, waarbij Conger vanaf het eerste moment vooral erg consequent was. Bij een lichte duw was hij niet flauw en werd er doorgespeeld. Hij liet ruimte voor mannelijke duels, zonder daarbij de controle te verliezen. Bij de eerste echt zwaardere overtreding vlak voor rust greep Conger direct in door Bryan Idowu geel te geven. De Nigeriaan liep Jón Dadi Bödvarsson simpelweg ondersteboven.

De rust die Conger uitstraalde had hij ook bij de Nigeriaanse aanval in de 49ste minuut en die was cruciaal voor het verloop daarvan. Bij de Nigeriaanse counter werd Ahmed Musa rond de middencirkel onderuitgehaald, maar de arbiter gaf voordeel. Tien seconden later sloeg de opgekrabbelde en naar voren gespurte ex-aanvaller van VVV-Venlo toe in het strafschopgebied: 1-0. Van binnen zal de leidsman die Nieuw-Zeeland vertegenwoordigt, hebben gejuicht. En terecht, hij schatte de kansen van Nigeria in de grote ruimtes op waarde. Overigens, dat Musa bij het juichen met zijn knie Ragnar Sigurdsson een hoofdwond bezorgde, was simpelweg een ongeluk en werd ook zo beoordeeld.

Twee strafschopsituaties waren vervolgens nog de belangrijkste momenten voor Conger. Bij de eerste claim van IJsland raakte Tyronne Ebuehi de bal met de arm in duel met Gylfi Sigurdsson. Dat overkwam de ADO Den Haag-verdediger (die overstapt naar Benfica) nadat de bal via zijn eigen hak de lucht inging, er was geen beweging naar de bal toe. Het oordeel dat het geen strafschop was, was volkomen terecht. Bij het tweede moment ging Conger echter wel fors in de fout.

Alfred Finbogasson kwam uit de rug van Ebuehi gesprint en de Nigeriaan leek zich niet bewust van de snelheid van de IJslander. Hij timede verkeerd en raakte de benen van de voormalige aanvaller van SC Heerenveen toen hij naar de bal wilde reiken. Conger schatte die situatie compleet verkeerd in en werd uit de brand geholpen door VAR. Na het herbekijken van de beelden wees de geboren Amerikaan logischerwijs alsnog naar de stip. Het in eerste instantie verkeerd beoordelen van de overtreding op Finnbogasson is de grote smet op een verder sterk optreden.

Scheidsrechter: Matthew Conger (Nieuw-Zeeland) 6,5

Gele kaarten: 1
Rode kaarten: 0
Aantal overtredingen: 19 (9-10)
Aantal buitenspelgevallen: 1
WK-ervaring: geen

Servië-Zwitserland 1-2

Als geen ander is Felix Brych afhankelijk van de prestaties van zijn vaderland. De Duitse scheidsrechter hoort bij de Europese elite, maar heeft vaker last dan profijt van zijn nationaliteit. Als één van de weinige Duitsers zal Brych een stiekeme glimlach niet hebben kunnen onderdrukken bij de nederlaag van de Mannschaft tegen Mexico. Zou hij dan eindelijk zijn kans krijgen in de slotfase van het toernooi?

Die wetenschap maakt van Brych geen andere scheidsrechter. Wat opviel was dat de 42-jarige advocaat uit München niet doorsloeg in het door laten spelen. Met drie gele kaarten in de eerste helft maakte hij duidelijk dat hij de coulante houding (en de door de FIFA gepropageerde lijn) van veel collega’s op dit WK niet honderd procent steunt. Doorvoetballen oké, maar niet ten koste van alles. De onderlinge rivaliteit tussen de Serven en de Zwitsers zal daar zeker toe bijgedragen hebben. Je verdiepen in de verhoudingen zonder bevooroordeeld te zijn, hoort ook bij de job van een arbiter.

Dat de intentie te laten doorspelen aanwezig is, bewees Brych een aantal malen door eerst voordeel te geven en alsnog een vrije trap te geven als bleek dat er van voordeel geen sprake was. Na rust viel Brych terug. Hij gaf zijn gele kaarten-beleid niet het passende vervolg. Zijn prima eerste helft liep een deuk op toen hij eerst Aleksandar Kolarov zonder kaart liet wegkomen na een forse charge en later kende hij de Serven geen strafschop toe. Spits Aleksandar Mitrovic werd door de Zwitsers Fabian Schär en Stephan Lichtsteiner overduidelijk vastgehouden, maar Brych besloot een aanvallende overtreding te geven.

Daarmee kwam direct Brych's grootste probleem aan het licht. Zijn land- en voornaamgenoot Felix Zwayer als VAR liep al een krasje op door zijn matige optreden als VAR bij Ravshan Irmatov bij Argentinië - Kroatië en bood ook nu weer niet de helpende hand die hij zou moeten geven. Een dag na zijn veel te coulante houding bij Irmatov zakte Zwayer definitief door het ijs als videoref. De Duitse combi verliest het van de Nederlandse, zo veel is wel duidelijk.

Scheidsrechter: Felix Brych (Duitsland) 6,5

Gele kaarten: 5
Rode kaarten: 0
Aantal overtredingen: 29 (17-12)
Aantal buitenspelgevallen: 3 (0-3)
WK-ervaring: Twee wedstrijden in 2014

KLASSEMENT NA NEGEN WK-DAGEN:

• Meer over

• Servië
• Zwitserland
• IJsland
• Costa Rica Vrouwen
• Brazilië
• Nigeria
• Wereldkampioenschap Rusland 2018
• Brazilië - Costa Rica (2-0)
• Nigeria - IJsland (2-0)
• Servië - Zwitserland (1-2)