Magisch succeselftal Barcelona is niet ongenaakbaar meer

Het seizoen van Barcelona werd kernachtig samengevat in de uitwedstrijd tegen Deportivo La Coruña op 20 april. In de voorgaande zes duels was slechts één keer gewonnen en dus moest de ploeg van Luis Enrique zich oprichten. De magische voorhoede deed wat verlangd werd en speelde de defensie van Deportivo aan gruzelementen. Lionel Messi strooide als vanouds met weergaloze passes, Neymar dreef de rechtsback met dribbels tot wanhoop en Luis Suárez was keer op keer het eindstation. Met vier doelpunten en drie assists was hij de blikvanger in de klinkende overwinning. Nul – Acht.

Wat de bizarre uitslag niet vertelde, was dat de defensie van Barcelona wankelde. Liefst zestien keer nam Deportivo het doel van keeper Claudio Bravo onder vuur. Lucas Pérez, Celso Borges, Oriol Riera en Jonas Gutiérrez kregen opgelegde kansen. Slechts de falende afronding voorkwam dat Barcelona een groot aantal treffers incasseerde.

De wankele verdediging is het grootste verschil tussen het Barcelona dat vorig jaar de treble won en het team dat dit seizoen struikelend als eerste over de finish kwam. De tridente, bestaande uit Messi, Suárez en Neymar, was ook dit keer een garantie voor doelpunten. Samen staat het wondertrio in alle competities op 130 (!) treffers. Cijfers die goed zijn voor een nieuw record. Aan de andere kant van het veld heeft doelman Bravo het echter steeds drukker, wat uiteindelijk zijn weerslag heeft gehad in de resultaten.

Sinds zijn doorbraak in 2008 is Sergio Busquets de speler die de twee delen van Barcelona aan elkaar verbindt. De 27-jarige verdedigende middenvelder is de onzichtbare kracht achter de talrijke successen. Busquets is een speler voor de fijnproever. Een grote publieksprijs zal hij nooit winnen, want hij is niet de man die doelpunten maakt en kansen creëert. Busquets houdt het liever simpel. Zelden heeft hij meer dan twee balcontacten nodig om de bal bij een ploeggenoot te krijgen.

'Busquets is een cadeau voor iedere trainer. Hij laat moeilijke dingen simpel ogen', vatte Johan Cruijff de kracht van Busquets samen na zijn debuutwedstrijd. Geef Busquets de ruimte en hij doorbreekt met een splijtende pass de linies van de tegenstander, waardoor Ivan Rakitic, Andrés Iniesta, Messi, Suárez en Neymar plots in de positie komen om beslissend te zijn. Het werk van Busquets is onopvallend, maar na een goede wedstrijd van Barcelona is hij vrijwel altijd de man met de meeste balcontacten.

Busquets is niet alleen cruciaal in de opbouw, maar hij bewaakt ook de defensieve balans. Barcelona speelt met drie spitsen, twee aanvallende middenvelders en aanvallend ingestelde backs, waardoor bij balverlies vaak veel mensen voor de bal staan. Busquets anticipeert al in balbezit op deze situaties en smoort hierdoor vaak gevaar in de kiem. Van alle Barcelona-spelers verovert hij de meeste ballen. Busquets ziet het spel simpelweg sneller dan anderen en is hierdoor tegenstanders vaak een stap voor.

De sleutelrol van Busquets was al langer bekend bij zijn medespelers, maar nu hebben ook tegenstanders dat ontdekt. Als je Busquets uitschakelt, dan krijgen Messi, Suárez en Neymar aanzienlijk minder bruikbare ballen. Als bonus komen er ook nog counterkansen bij, want als Busquets de bal kwijtraakt, ligt het achterin open.

Eind september laat Celta de Vigo als eerste zien hoe Busquets uitgeschakeld kan worden. Trainer Eduardo Berizzo zet het Deense loopwonder Daniel Wass in de voorhoede en geeft hem slechts één taak mee: de verdedigende middenvelder van Barcelona schaduwen. Busquets speelt misschien wel de slechtste wedstrijd in zijn carrière. En als Busquets slecht speelt, dan speelt heel Barcelona slecht. Celta wint met 4-1.

Andere teams kopiëren vervolgens de strijdwijze van Celta. Vaak vindt Barça – mede dankzij het surplus aan individuele kwaliteit - een antwoord, maar het aura van onverslaanbaarheid is verdwenen. De statistieken van Busquets vertellen het hele verhaal. Zijn passzuiverheid is ten opzichte van zijn eerdere seizoenen historisch laag, korte passes mislukken vaker dan ooit en hij verliest steeds vaker de bal nog voor hij een pass kan verzenden.

Dat Barcelona ondanks de verhoogde tegenstand met Sergio Busquets als kloppend hart van de ploeg de landstitel heeft veroverd, is de ultieme ode aan Johan Cruijff. De in maart overleden clubicoon deed in Catalonië de boodschap beklijven dat voetbal een sport is die je met je hoofd doet. Cruijff wilde zegevieren door spelers te selecteren op techniek en inzicht. Dit kampioenselftal van Barcelona bewijst dat dit ook in het hedendaagse voetbal nog succes kan opleveren. (Pieter Zwart)

Data via Opta Sports

• Meer over

• Barcelona
• LaLiga 2015/2016