Ajax huilt. Het slechtst denkbare bericht over de gezondheid van Abdelhak Nouri dompelde de club, de achterban en de hele voetballerij in rouw. Een bijzonder talent is verloren gegaan, op een angstaanjagende wijze. Hoe nu verder?
Achtbaan
De Toekomst is leeg, opvallend leeg. Op het complex is het doorgaans een komen en gaan van spelers, trainers, talenten, ouders en begeleiders, maar op deze zaterdag in juli liggen de velden er verlaten bij. Ajax speelt een oefenwedstrijd, tegen KRC Genk, maar dit moet achter gesloten deuren plaatsvinden. Door veiligheidsmaatregelen is er geen geschikte plek gevonden om het oefenduel met de Belgische club, in combinatie met een oefenwedstrijd tegen PAOK Saloniki, te laten plaatsvinden. Gevolg is dat slechts wat begeleiding en enkele vaste Ajax-volgers van de media de toegangspoorten mogen passeren. Het levert een beeld op dat past bij een gitzwarte week in de clubgeschiedenis. Stilte, een pijnlijke stilte, waar plezier ver te zoeken is. Het zo trotse Ajax werd in zijn hart geraakt. Letterlijk een week eerder, op een veld in een Oostenrijks dorp, met fatale gevolgen. Abdelhak Nouri, troetelkind van Amsterdam en Ajax, maar eigenlijk van iedereen die van voetbal, jeugdig talent en vriendelijkheid houdt.
Sinds het dramatische moment in Zillertal wanen de spelers van Ajax zich in een emotionele achtbaan. Elke dag is er contact met de familie van Appie, zoals hij door iedereen in Amsterdam liefkozend wordt genomen. Tot woensdag lijkt er een hoopvolle ontwikkeling zichtbaar. De hartonderzoeken in het ziekenhuis van Innsbruck geven geen beschadiging aan. Heel voorzichtig neemt het positieve gevoel toe, totdat de spelers op de donderdag van het trainingsveld stappen. Ze komen om één uur bij elkaar in het spelershome, waar Tjerk Smeets het vreselijke bericht overbrengt.
‘De wereld stortte in’, geeft aanvoerder Joël Veltman het heersende gevoel weer. ‘Bij het horen van het nieuws gingen we allemaal kapot. Verslagenheid, emoties, verdriet. Hoe kan zoiets een jongen overkomen? Appie moest gewoon beter worden. Verschrikkelijk.’
‘De wereld stortte in’, geeft aanvoerder Joël Veltman het heerdente gevoel weer. ‘Bij het horen van het nieuws gingen we allemaal kapot’
Veltman geeft zichtbaar emotioneel op de zaterdagavond een klein inkijkje in een emotionele week. Hij heeft zojuist weer eens op het veld gestaan. Makkelijk was het niet, een deken van verdriet hangt over de club. Het gemis is voelbaar. ‘Appie was altijd aanwezig, op een goede manier, daarom mis je hem ook elk moment. Dat gevoel hebben ook jongens die pas net bij de club zijn. Je hoeft Appie maar een minuut te kennen om te weten dat het een goede, lieve jongen is. Hij was, sorry, is een vriendje van iedereen.’ Veltman verbetert zichzelf direct. Hij schrikt er een beetje van, maar ervaart uit zijn omgeving soortgelijke reacties. ‘Mensen condoleren me, terwijl Appie er nog is. Maar hij is niet meer dagelijks bij ons en dat doet veel pijn.’
De aanvoerder staat langs het trainingsveld de media te woord, zoals hij al zo vaak in zijn leven als Ajacied heeft gedaan. Toch voelt het allemaal anders sinds die bewuste 8 juli in Oostenrijk. Dat is eerder op de middag ook zichtbaar als de spelers met bedrukte gezichten het veld betreden. Ajax moet verder, maar makkelijk zal dat niet zijn. Tegelijkertijd laat het duel met KRC Genk zien dat de spelers de afleiding goed kunnen gebruiken. Justin Kluivert scoort al na een paar minuten een prachtige goal, Lasse Schöne laat zich als verbindingsspeler met klasse gelden op het middenveld, terwijl ook Donny van de Beek, die twaalf jaar lang dagelijks met Nouri op het veld stond, een sterke wedstrijd speelt. Hakim Ziyech, die tijdens het trainingskamp kamergenoot van Nouri was en sinds zijn komst naar Ajax vorig jaar dagelijks zich als een grote broer over het talent ontfermde, toont eveneens weer een glimp van zijn kwaliteiten. Hij dicteert op het middenveld en scoort zelf op mooie wijze de tweede treffer. Juichen is er overigens niet bij, zoals er vaker momenten tijdens het duel een onbehaaglijk gevoel oproepen. Zoals op het moment dat een helikopter overvliegt. Het geluid doet onherroepelijk terugdenken aan een week eerder, toen de krachtige decibellen van de traumahelikopter tussen de bergtoppen luid hoorbaar was. Het betrof vandaag in Amsterdam overigens een voorbijvliegende politiehelikopter. En zo ogen de spelers bij vlagen nog zichtbaar onwennig, worstelend met allerlei emoties, maar toont de afleiding van een rollende bal ook weer een goede remedie tegen alle ellende.
‘Het voelde wel even als prettige afleiding’, beaamt Veltman. ‘De hele dag, tot in de warming-up aan toe, denk je aan Appie. Tijdens de wedstrijd kan je de zinnen even verzetten. Het zit altijd in je hoofd, maar dan ben je toch lichamelijk bezig en denk je er even niet aan. Tijdens de training op vrijdag kon ik dat nog niet opbrengen. Toen maakte het me allemaal niets uit, zat ik ook op het veld nog continu met mijn hoofd bij Appie. Nu denk ik na het laatste fluitsignaal direct weer aan hem, maar heeft het voetbal ons ook even negentig minuten met iets anders bezig laten zijn.’
Leed
Hoe moet het nu verder? Antwoord geven op die vraag kost moeite. Veel moeite. Bij iedereen. De vraag zal voor Marcel Keizer de komende periode echter een dagelijks item zijn. De trainer ondervond vorig seizoen elke dag de vrolijkheid en het talent van Nouri. Dit jaar, als nieuwe hoofdtrainer, zou hij de ontwikkeling van dichtbij verder begeleiden. Zo ver zal het niet meer komen, dat besef dringt nog moeilijk door. ‘Het moment van het nieuws, dat kwam heel hard aan’, zegt Keizer. ‘Het is niet te bevatten. Emoties, verdriet, verslagenheid. Die woorden zijn van toepassing op deze week. We hebben samen gehuild, gepraat. Trieste momenten meegemaakt, maar ook veel steun aan elkaar gehad.’
We hebben samen gehuild, gepraat. Trieste momenten meegemaakt, maar ook veel steun aan elkaar gehad
Ook op de zaterdagavond op De Toekomst, als Keizer zijn ploeg heeft zien spelen tegen KRC Genk, vechten die emoties met elkaar. Als nieuwe trainer wordt Keizer direct met een loodzware opdracht op pad gestuurd. Zijn eigen verdriet moet hij een plek geven, terwijl hij tegelijkertijd zijn spelers fysiek, mentaal en emotioneel klaar moet stomen voor het nieuwe seizoen. Met de naderende Champions League-wedstrijden tegen Olympique Nice al voor de deur. ‘Ik heb de gedachten bij Appie, bij zijn familie en bij het team. Dat telt momenteel voor mij. Je denkt de hele tijd aan Appie, en aan de familie. Dat is gewoon enorm zwaar, nu nog steeds. Het is nog zo kort geleden. Je hebt nog je lastige momenten en emoties. Gelukkig kunnen we af en toe onze zinnen een beetje verzetten door te voetballen. Voetbal is een afleiding. We weten allemaal dat er belangrijkere dingen zijn dan voetbal, maar in topsport is relativeren soms best moeilijk. Dit is wel een tijd dat we aan het relativeren zijn.’
Voetbal als bijzaak van het leven. Bij de grootste club van Nederland is het aan de orde van de dag. Een ongekende mix van pijnlijke gevoelens heeft Amsterdam in de greep. En dan is de klok een vermoeiende factor, een extra tegenstander, wetende dat er spoedig duels volgen waar winst of verlies weer belangrijk is. ‘De knop moet om, ergens zal dat ook moeten gebeuren. Dat betekent niet dat we de familie niet blijven steunen, dat we niet aan Appie denken. Het zal met ups en downs gaan. De groep is aangeslagen, emotioneel, en soms ook wel weer aan voetbal denkend. Het is niet te voorspellen. Hier bestaat geen draaiboek voor. Ik doe veel op gevoel, ervaar bij de club veel steun van mijn staf, mensen rond het team, en probeer het allemaal zo goed mogelijk te doen. Het is zwaar, het is pittig. Toch zal de lach terugkomen. De lach hoort bij aanvallend en fris voetbal, en als je de mensen in de Johan Cruijff Arena wil vermaken, zal je met een lach het veld op moeten gaan. Zoiets is nu lastig voor te stellen en hoe lang het duurt, verschilt per individu.’
Het is lovenswaardig hoe de nieuwe trainer met de immense tegenslag omgaat. Hij verschuilt zich niet, maar treedt naar buiten en vertaalt het heersende gevoel op een indrukwekkende wijze. Op de zondag gaat Keizer zelf nog langs bij de familie Nouri, maar hij geeft direct aan dat hier niet extra aandacht aan moet worden besteed. Het gaat hem bovenal om Appie, zijn familie en zijn spelers. De trainer zelf kiest voor een dienende en ondersteunde rol.
‘We hebben ook een groepsgesprek gehad’, vervolgt Keizer. ‘We hebben lang gesproken, op een open manier. Er moeten dingen worden besproken en die zijn besproken. Dat is denk ik alleen maar goed. Daar kwamen we best wel aangeslagen uit. We zullen elkaar helpen bij alles. Als een speler behoefte heeft aan hulp van buitenaf, dan helpen we hem daarbij.’
Het is gissen wat de nabije toekomst zal brengen. ‘We hebben te maken met topsporters, die ergens die knop wel gaan vinden. De één heeft daar een dag voor nodig, de ander één of twee weken. Misschien dat er jongens zijn die er dan nog niet klaar voor zijn als we tegen Olympique Nice moeten gaan spelen, dan moeten we andere jongens gebruiken. Dat moeten we de komende weken gaan zien. Het is geen oordeel of veroordeel voor die jongens. Als je niet klaar bent, ben je niet klaar. Als je het binnen een dag verwerkt, betekent dat ook dat je van Appie houdt. Het is moeilijk, maar we proberen het klaar te hebben als de wedstrijd tegen Nice daar is. Ik heb wel vertrouwen in de jongens dat ze dat gaat lukken. Met de steun van de familie erbij, denk ik dat we een eind kunnen komen.’
De tranen staan in de ogen van de trainer, net zoals zijn aanvoerder Joël Veltman zichtbaar aangeslagen is nadat hij zijn gevoelens trachtte in woorden om te zetten. De voorbereiding op een nieuw seizoen is amper drie weken oud, maar het voetbaljaar van Ajax is al getekend. Dat beseffen ook de spelers als ze op zaterdagavond na een gitzwarte week in de auto stappen op weg naar huis. Denkend aan het verschrikkelijke lot van hun Appie.