Kuipers-index: twee VAR-penalty's en Braziliaan die geen hulp nodig heeft

FRANKRIJK - AUSTRALIË 2-1

'Wat was de uitslag geworden zonder technische hulpmiddelen?', luidde de vaak gestelde vraag na afloop. In het VAR-debat was het duel tussen Frankrijk en Australië de wedstrijd die de FIFA nodig had. Andrés Cunha was de gelukkige die de techniek vlekkeloos kon toepassen. De strafschopsituatie in de 58ste minuut werd hét moment van de wedstrijd. Paul Pogba stuurde Antoine Griezmann met een fraaie steekpass de diepte in en Joshua Risdon kreeg met een uiterste poging nog net zijn voet tegen de bal. Cunha greep niet in, maar direct was duidelijk dat VAR Mauro Vigliano in actie zou komen. Op de beelden was te zien dat de Australische verdediger de bal licht toucheerde en vervolgens doorgleed op de linkervoet van Griezmann. Het was geen zwart-wit-moment, maar de beslissing de bal op de stip te leggen was de meest logische.

De Australische woede zwakte tijdens de wedstrijd al af door kortsluiting bij Samuel Umtiti. Enkele minuten na de openingstreffer tikte de Franse centrumverdediger de bal met zijn arm weg na een vrije trap verkeerd te hebben ingeschat. Er was geen twijfel mogelijk, Cunha stond er dicht op en wees ook direct naar de stip. Merkwaardig was dat hij Umtiti liet wegkomen zonder gele kaart, terwijl er sprake was van allesbehalve aangeschoten hands. Een duidelijke fout.

Bij de 2-1 van de Fransen kreeg de Uruguayaan opnieuw hulp van de techniek. Bij het van richting veranderde schot van Pogba ging de bal via de onderkant van de lat met een curve over de lijn. Doellijntechnologie gaf direct uitsluitsel en Cunha hoefde maar naar zijn horloge te wijzen om het protesteren kansloos te maken voor de Australiërs.

Een later toegekende (rake) strafschop na inmenging van VAR, een zelf goed beoordeeld penaltymoment en een doelpunt waarbij doellijntechnologie uitsluitsel gaf; met technische hulp kende Cunha een prima optreden. De arbiter liet het in de eerste helft een echte wedstrijd worden door niet flauw te zijn bij de duels en dat was in het voordeel van underdog Australië. Bondscoach Bert van Marwijk deed na afloop zijn beklag over de strafschop van de Fransen, maar gaf tegelijkertijd ook aan verschillende meningen te hebben gehoord. Dat discussies door VAR verdwijnen is een illusie. Maar dankzij de videohulp zal de arbiter vaker dan ooit als winnaar uit de strijd komen, zoals Cunha zaterdagmiddag.

Scheidsrechter: Andrés Cunha (Uruguay) 7

ARGENTINIË - IJSLAND 1-1

Argentinië - IJsland was voor arbiter Szymon Marciniak een wedstrijd met een aantal betwistbare momenten. De in Europa de laatste jaren gestaag opgeklommen Pool gaf Argentinië een strafschop, wuifde twee momenten van vermeend hands weg, had te maken met stevig ingrijpende IJslanders en Javier Mascherano en besloot het duel zonder een gele kaart te geven.

Om met dat laatste te beginnen: scheidsrechters streven nog weleens naar een kaartloos optreden, omdat de algemene tendens dan is dat er dus goed gefloten is. Die houding had Marciniak ook een beetje. De IJslanders kwamen met name in het begin goed weg na enkele forse charges, waaronder de eerste toen Nicolás Tagliafico hard op de voet geraakt werd. Het aantal overtredingen van Mascherano (die zelden onbewust gemaakt worden) liep op en de bewuste overtreding waarmee Lionel Messi in de blessuretijd een halt toegeroepen werd, was ook een gele prent waard. En dan was er nog de vermeende schwalbe van de Argentijnse invaller Cristian Pavón. Twee kanttekeningen: hij werd wel degelijk licht geraakt dus of het een fopduik was is maar de vraag en als Marciniak het als toneelspel interpreteerde (zoals hij deed), dan had hij daarvoor geel mogen geven. Hoewel de FIFA de scheidsrechters verzocht heeft niet te snel met de gele kaart te zwaaien (merkwaardig genoeg ook bij schwalbes niet), is het maar de vraag of de arbiters later in het toernooi dan wel voldoende optreden tegen gevaarlijke en harde ingrepen.

Dat de Pool de genoemde handsballen niet met een strafschop bestrafte, was prima. De discussies over wel of geen strafschop waren talrijk, met name bij de eerste toen de bal overduidelijk tegen de hand van een IJslandse verdediger kwam. Voetbal is nog altijd geen hockey, dus niet iedere handsbal is een strafschop. In dit geval had Marciniak de regeluitleg aan zijn zijde. De voorzet veranderde nog van richting via het lichaam van de IJslander en kwam daarna tegen de hand. Geen sprake van hand naar de bal, geen sprake van opzet en geen sprake dat de verdediger bewust het risico nam. De Argentijnse handsbal was nog duidelijker geen penalty. Hand naast het lichaam, geen opzet.

Marciniak gaf Argentinië wel een strafschop. Het leek een onschuldige overtreding, maar Maximiliano Meza sneed zijn tegenstander slim af en voelde het contact. En dan weten spelers doorgaans wel dat ze moeten gaan liggen. Daar mag iedereen van alles van vinden, maar een lichte overtreding kan ook een strafschop opleveren. Conclusie voor Marciniak: cruciale beslissingen correct, maar te lichtzinnig met het bestraffen van overtredingen. Ook daar waar fysieke duels werden uitgevochten floot hij een aantal keer bewust niet. Te lichtzinnig optreden, iets resoluter optreden lijkt gewenst.

Scheidsrechter: Szymon Marciniak (Polen) 5,5

PERU - DENEMARKEN 0-1

Van Afrikaanse scheidsrechters hebben we in Europa doorgaans geen al te hoge pet op. Bakary Gassama rekende ook in zijn tweede WK-wedstrijd af met dat vooroordeel. Nadat de lange Gambiaan vier jaar geleden in Brazilië al op uitstekende wijze het duel tussen Nederland en Chili had geleid, maakte hij nu ook tijdens Peru - Denemarken een goede indruk. Tevens bewees de 39-jarige Gassama dat zijn klungelige vorige optreden in Rusland - een jaar geleden deed hij een knokpartij in het duel tussen Mexico en Nieuw-Zeeland om de Confederations Cup af met een paar gele in plaats van rode kaarten - een incident was.

Eigenlijk ging Gassama in Saransk maar één keer serieus in de fout. Dat was kort voor rust, toen de Deense aanvaller (en uiteindelijke matchwinner) Yussuf Poulsen onhandig meeverdedigde in zijn eigen strafschopgebied en daarbij Christian Cueva onderuit veegde. De arbiter, die goed zicht had op de situatie, liet in eerste instantie doorspelen, maar moest op zijn schreden terugkeren door interventie van de Duitse VAR Felix Zwayer. Die adviseerde hem zelf de beelden te gaan bekijken op de monitor langs de zijlijn, waarna ook Gassama de enige juiste conclusie trok: penalty.

De Gambiaan floot voor en na het penaltymoment goed. Vooral de rust die hij uitstraalde viel op, hij deed zelden een verkeerde waarneming en de drie gele kaarten die hij uitdeelde waren terecht. Dus ondanks die ene smet een ruime voldoende voor Gassama. Een pluim verdienden ook zeker zijn assistenten, die alle (vermeende) buitenspelsituaties goed beoordeelden. Uit een daarvan viel de enige en dus winnende treffer van Poulsen, die op het moment dat Christian Eriksen hem aanspeelde op één lijn stond met de voorlaatste Peruaanse verdediger. En dat was met het blote oog op de normale snelheid - dus zonder al die herhalingen en stilstaande beelden die wij voor de tv wél hebben - echt niet eenvoudig te zien.

Scheidsrechter: Bakary Gassama (Gambia) 7

KROATIË - NIGERIA 2-0

Op een dag waarop de VAR de aandacht trok met twee penalty-ingrepen was de gegeven strafschop door Sandro Ricci aan de Kroaten een verademing: het bewijs dat de arbiters gelukkig ook zelf nog altijd in staat zijn de juiste beslissing te nemen als het gaat om strafschoppen geven. Ricci stond prima opgesteld en zag de Nigeriaan William Troost-Ekong Mario Mandzukic innig omhelzen. Een terechte strafschop.

Te meer daar de Braziliaan al in de eerste helft opviel met zijn preventieve optreden. Bij corners zocht hij contact met de spelers en liet hij blijken niet gediend te zien van het aan elkaar zitten en het geduw en getrek. Als je dan het logische vervolg in de vorm van een strafschop kunt geven, is dat een prettige bijkomstigheid voor een leidsman.

Ricci kende een prima eerste duel. Eén keer floot hij ongelukkig een voordeelsituatie weg en soms leek hij wat makkelijk aanvallende overtredingen te bestraffen. In de herhaling bleek dan wel waarom Ricci de aanvaller het voordeel niet kon geven. Lichte duwtjes om de verdediger uit evenwicht te brengen dienen bestraft te worden.

Ricci spaarde John Obi Mikel nog na een stevige overtreding, maar gaf Ivan Rakitic, Marcelo Brozovic en Troost-Ekong wel een gele kaart. De Braziliaan zal tot de beste WK-arbiters gaan horen, maar wat brengt het hem? Je bent Braziliaan en fluit op een WK, dan kun je een duel in de slotfase van het toernooi vaak vergeten. Hoe goed je het zelf ook doet. De Goddelijke Kanaries fluiten vaak een toontje hoger dan de eenzame scheids. Het is het lot van een Braziliaanse fluitist. Maar minimaal een beslissende groepswedstrijd of een aansprekende achtste finale moet er zeker in het vat zitten voor Ricci.

Scheidsrechter: Sandro Ricci (Brazilië) 7

Klassement na drie WK-dagen:

• Meer over

• Argentinië
• Kroatië
• Frankrijk
• IJsland
• Peru
• Denemarken
• Nigeria
• Australië
• Wereldkampioenschap Rusland 2018
• Frankrijk - Australië (2-1)
• Argentinië - IJsland (1-1)
• Peru - Denemarken (0-1)
• Kroatië - Nigeria (2-0)