Een wedstrijddag met de oudste amateurvoetballer van Nederland

De meeste mensen van tachtig jaar lopen met een rollator, spelen bridge of zitten zich te vergapen achter de geraniums. Jan Bergman zeker niet. Volgens de gegevens van de KNVB is hij de oudste nog regelmatig actieve amateurvoetballer van Nederland. Bergman is nog bijna wekelijks te bewonderen in het derde elftal van VV Sellingen.

Het is een gure en regenachtige dag in het Groningse dorpje. Desondanks komt Bergman om 9.00 uur met een grote glimlach het sportcomplex op gelopen. Deze plek kent geen geheimen voor hem. De voetbalveteraan wisselde in zijn leven nooit van club en is al 65 seizoenen op rij lid van de vereniging. In die jaren is het geen moment in zijn hoofd opgekomen zijn kicksen definitief op te bergen.

Hij ziet er nog topfit uit en heeft zin in de derby tegen JVV. ‘Ik voetbal geen hele wedstrijden meer, hoor’, lacht hij. ‘Vaak doe ik nog ongeveer twintig minuten mee.’ Bergman speelt geen walking football met andere bejaarden, maar deelt de kleedkamer met mannen van alle leeftijden. De keeper van vandaag is zelfs 56 jaar jonger dan de man die het levenslicht zag tijdens de Tweede Wereldoorlog. Van sommige teamgenoten zou Bergman met gemak de opa kunnen zijn.

‘Ik zit nooit stil en ben altijd in de weer’, zegt hij. ‘Dat is beter dan hele dagen op de stoel achter de geraniums zitten.’ Vanochtend stapte hij om 8.00 uur zijn bed uit. Daarna werkte hij zijn krachtontbijt naar binnen. ‘Een plakje brood en een kopje karnemelk. Dan kom ik deze kant op. Ik ben nooit te laat.’

Volgens Bergman is het nog altijd erg gezellig met de jonge gasten in zijn elftal. Toch zijn er af en toe generatieverschillen merkbaar. Hij tovert een oude Nokia-telefoon uit zijn borstzak. ‘Dit is mijn mobiel. Hij is alleen voor noodgevallen, bijvoorbeeld als ik ergens pech onderweg heb.’ Bergman heeft weinig behoefte aan een smartphone, Instagram of TikTok. ‘Die vaccinatiecode heb ik ook gewoon op papier.’

Bergman hoeft niet vaak vliegende tackles te ontwijken, aangezien de tegenstanders vaak wel rekening houden met zijn leeftijd. ‘Als er schoppers in staan, ga ik er niet meer in’, zegt hij. Ook zelf houdt hij in zijn achterhoofd dat hij geen twintig meer is. ‘Koppen doe ik ook niet meer.’ Met zijn bergen ervaring staat hij vaak centraal achterin. Voor zijn laatste doelpunt moet hij diep graven. ‘Dat is, denk ik, wel veertig jaar geleden.’ In zijn herinnering werd hij in die desbetreffende wedstrijd als rechtspoot ineens links voorin gezet. ‘Dat wordt niks, dacht ik. Maar ik scoorde nog ook.’

Bergman gaat met zijn teamgenoten richting de kleedkamer. Ze hoeven hem absoluut niet als een oude man te behandelen en met u aan te spreken. ‘Ik ben gewoon Jan’, is hij stellig. Op het houten bankje van de kleedkamer wisselt Bergman zijn jas, sjaal en spijkerbroek in voor het geel-zwarte tenue. Ook zonder shirt is er geen grammetje vet op zijn lijf te ontdekken. Veel mannen van veertig zouden graag met hem ruilen van lichaam. Blessures heeft hij bijna nooit gehad. ‘Ik ben altijd fit en nooit ziek geweest. Daar mag ik dankbaar voor zijn.’ Bergman trekt zijn klassieke, zwarte Copa Mundial-schoenen aan. Met zijn rimpelige handen strikt hij zijn veters vast.

Even later holt Bergman met zijn voetbalvrienden als een jong veulen het hoofdveld op. Hij rent heen en weer voor zijn warming-up, kaatst af en toe wat ballen en schiet ze zacht richting de 24-jarige doelman. Vlak voor de aftrap neemt Bergman zijn positie centraal in de achterste linie in.

Na het fluitsignaal van de scheidsrechter wordt de bal aan het rollen gebracht. Jan Bergman is druk in beweging en laat zien dat hij op zijn tachtigste nog behoorlijk snel is. Ondanks zijn vele sprintjes kan hij niet voorkomen dat VV Sellingen vroeg op achterstand komt. Even later ziet de oudste amateurvoetballer van Nederland zijn ploeg een tweede treffer incasseren.

Hoewel de blessures in zijn leven op één hand te tellen zijn, schiet het nu ineens in zijn heup. De verdediger geeft aan dat hij niet verder kan en vraagt om een wissel. Na negen minuten is de wedstrijd voor de oudgediende voorbij. Pure pech. Toch valt er alleen maar respect op te brengen voor zijn prestatie. Weinig mensen van zijn leeftijd zullen het in hun hoofd halen gedurende de laatste maand van het jaar in een korte broek over een amateurveld te draven. Hij doet het toch maar mooi.

In de rust krijgt de routinier nog een bos bloemen van het clubbestuur, aangezien dat ontzettend trots is dat het deze parel van het Nederlandse amateurvoetbal in de gelederen heeft. Met Bergman op de bank weet Sellingen een 3-3 gelijkspel uit het vuur te slepen.

De tachtigjarige voetballer geniet volop. Veel van zijn oude ploegmaatjes hebben al veel eerder het loodje gelegd. ‘Veel van hen zijn er niet meer’, weet hij. Een voetbalpensioen komt niet in het woordenboek van Jan Bergman voor. Hij blijft spelen tot het bittere eind. In zijn trainingspak op de reservebank begint hij keihard te lachen. ‘Uiteindelijk leggen ze een bal bij me in de kist.’