In deze serie blikken we terug op beroemde wedstrijden die een plaats in het collectieve geheugen verdienen. Omdat het vandaag precies veertig jaar geleden is dat Johan Cruijff zijn glansrijke rentree maakte op de Nederlandse velden als Ajacied, kijken we achterom naar die historische zondagmiddag. Waarop méér gebeurde dan alleen die magistrale openingstreffer van Nummer 14.
Eind 1981 zijn de toch al donkere dagen voor Kerst pikzwart in Nederland. Er heerst een flinke economische crisis, culminerend in almaar oplopende werkloosheidscijfers, en de maatschappelijke onrust wordt nog groter door de dreigende plaatsing van kruisraketten. Het voetbal biedt in zulke situaties nog weleens troost en vertier om de zorgen even te vergeten, maar tot overmaat van ramp is er ook op de vaderlandse velden sprake van een bittere recessie. De kwaliteit en toeschouwersaantallen in de Eredivisie volgen dezelfde koers als de herfstbladeren, in tegenstelling tot het vandalisme en supportersgeweld, Oranje weet zich na een rampzalig EK van 1980 niet eens te plaatsen voor het WK van ’82 en de clubs die de nationale eer hoog moeten houden in Europa zijn allemaal al vóór de winterstop uitgeschakeld. Dus fijne feestdagen? Ja, op de kerstkaart...
Nederland kan derhalve wel een positieve injectie gebruiken. Daarvoor zorgt niemand minder dan Johan Cruijff, die zelf ook aan de grond zit door een zakelijke catastrofe. Drie jaar na zijn eveneens dramatisch verlopen afscheidswedstrijd bij Ajax in het Olympisch Stadion tegen Bayern München (0-8) besluit Nederlands beste voetballer aller tijden toch weer te gaan spelen voor zijn eerste liefde. Die heeft hij in 1973 verlaten, maar via Barcelona, Amerikaanse avonturen bij de Los Angeles Aztecs en Washington Diplomats en een uitstapje naar Levante, keert De Verlosser terug op het oude nest in Amsterdam-Oost. Daar heeft hij overigens een jaar eerder al een veelbesproken rentree gemaakt. Tijdens het duel Ajax-FC Twente, bij de stand 2-3 (nadat het zelfs 1-3 heeft gestaan), daalt Cruijff als toeschouwer af van de tribune om doodleuk naast de jonge trainer Leo Beenhakker te gaan zitten en de coaching over te nemen. Prompt wint de thuisploeg nog met 5-3.