In naam van Oranje: gebroeders Koeman of tweeling De Boer
Erik Oudshoorn volgt het Nederlands elftal sinds het EK van 1988 in Duitsland op de voet. Hij was present op alle eindtoernooien. Om de week schrijft hij een column op de website van Voetbal International over Oranje in aanloop naar het WK volgend jaar in Brazilië.
Het is volgens ingewijden een uitgemaakte zaak dat Ronald Koeman na dit seizoen wordt aangesteld als de opvolger van bondscoach Louis van Gaal. Hij was immers al eerder in beeld, maar respecteerde toen nadrukkelijk zijn contract met Feyenoord. Zoals het hoort. Nu zou zijn geduld beloond kunnen worden. KNVB-directeur Bert van Oostveen wil nog voor het wereldkampioenschap in Brazilië de nieuwe roerganger van Oranje bekend maken.
Opmerkelijk genoeg is nog geen enkele keer de naam van Frank de Boer in verband gebracht met het bondscoachschap. De Noord-Hollander voelt zich weliswaar een ras-Ajacied, maar in Amsterdam-Zuidoost heeft hij niets meer te winnen. Na drie titels rest er alleen nog een uitdaging op Europees niveau. Zolang de beleidsmakers in de Arena op instigatie van Johan Cruijff de hand krampachtig op de knip houden, lijkt dat een utopie.
Van Gaal lukte het wel om met spelers van de eigen opleiding de UEFA Cup (1992), de Europa Cup I en de wereldbeker (1995)te veroveren, maar dat was vóór het Bosman-arrest. Nadat kapitaalkrachtige buitenlandse clubs een vrijbrief kregen om een elftal internationale toppers op te stellen was het Nederlandse voetbal veroordeeld tot een incidenteel succesje in het miljoenenbal. De macht van het geld ging vanaf dat moment regeren.
Frank de Boer als bondscoach met zijn broer Ronald als assistent. Het zou wat zijn. De laatste ontpopt zich steeds meer als een goed tv-analyticus, maar hij zou met zijn visie Frank goed kunnen aanvullen. Ook Ronald Koeman heeft natuurlijk een broer in Erwin die hij bij Oranje kan halen. Dit duo heeft voor op De Boertjes dat het meer ervaring heeft opgedaan in het trainersvak. Maar de KNVB heeft in verleden lang niet altijd gekeken of een bondscoach als trainer door de wol geverfd is. Zie Frank Rijkaard, zie Marco van Basten.
Het gezicht van Oranje moet in de ogen van bestuurders in Zeist vooral een fatsoensrakker zijn die een goed uithangbord vormt voor de bond. Geen type Fritz Korbach dus. Daarom ook, werd Bert van Marwijk in 2008 als de ideale coach gezien. Zijn spelopvatting zal toen niet de doorslag hebben gegeven, want hij liet Feyenoord elke wedstrijd inzakken. Roy Makaay moest op z’n 'oude dag' voor het eigen strafschopgebied verdedigend werk opknappen.
Binnen de raad van commissarissen van de KNVB had Gerard Bouwer goede contacten met Peter Vogelzang, de toenmalige crisismanager van Feyenoord. Daardoor was in Zeist precies bekend hoe het contract van Van Marwijk eruit zag. Van Oostveen zal aan hetzelfde college, met nog steeds de niet weg te denken Bouwer in de gelederen, een voordracht moeten doen voor de nieuwe bondscoach.
Tot zijn afscheid in 2010 waren toenmalig directeur betaald voetbal Henk Kesler en Bouwer tien jaar vier handen op een buik als het ging om de aanstelling van bondscoaches. Beiden zaten in het sectiebestuur dat ten onder ging aan het Sport7-fiasco. De 72-jarige Bouwer is gepokt en gemazeld in het profvoetbal. De oud-speler van Sparta bestiert een administratiekantoor in Dordrecht en bekleedde tal van functies in het betaalde voetbal. Zijn expertise op financieel gebied staat buiten kijf. Hij slaagt er altijd in buiten de publiciteit te blijven en dat is kennelijk een goede methode om te overleven in de voetbaljungle.
De raad van commissarissen in Zeist bestaat momenteel verder uit voorzitter Johan Lokhorst. De opvolger van Benk Korthals volgde een studie aan de Landbouwhogeschool, bekleedde tal van topfuncties in het bedrijfsleven, heeft zitting gehad in het Financial Controlpanel van de UEFA, maar of hij werkelijk weet hoe de hazen lopen in het profvoetbal is de vraag.
Dat geldt in mindere mate voor het derde lid, Ger Vermeulen, een rechtsgeleerde die voorzitter was van de tuchtcommissie en voormalig preses van Heracles Almelo. Simon Kelder, gewezen directeur en meubelstuk van Excelsior, kent de werkvloer van het profvoetbal als geen ander, zij het vooral in de Jupiler League.
Het toeval wil dat de kandidaat-bondscoach nu weer trainer is van Feyenoord. Ronald Koeman heeft prima werk verricht in De Kuip, al kan het dit seizoen nog helemaal mislopen als hij de hooggespannen verwachtingen niet waarmaakt. Hij spreekt zijn talen - niet onbelangrijk voor een bondscoach - maar weet in zijn oprechtheid falende spelers publiekelijk aan de schandpaal te nagelen. Dan komt de criticus in hem naar boven.
Dat heeft Frank de Boer, weliswaar tot 2017 (!) nog onder contract bij Ajax, veel minder. Als zijn spelers als een stel dolende ridders over het veld zwalken, zoals in het bekerduel met Volendam, belicht hij heel slim de steun van het publiek. Het was inderdaad opzienbarend dat de altijd cynische toeschouwers in de Arena voetbalmiljonairs ondersteunden die kramp kregen tegen stel een veredelde amateurs uit de middenmoot van de Jupiler League.
Koeman heeft met 77 interlands natuurlijk een grote staat van dienst als centrale verdediger in Oranje, behoorde tot de kampioensploeg van het EK 1988. Hij was een van de eerste toptrainers met een twitteraccount en schaamt zich er niet voor om tegenwoordig door een reclamespotje als de blozende mr. Hak door het leven te gaan. Hij mislukte bij Vitesse, Valencia en AZ, twijfelde aan de voortzetting van zijn trainersloopbaan maar deed het aanzienlijk beter bij Ajax, PSV en Feyenoord. De top heeft in ieder geval voor hem geen geheimen.